อาหารฮาลาล ฮะรอม
อ.อับดุลวาเฮด สุคนธา...เรียบเรียง
อาหารและเครื่องดื่มชนิดใดบ้างที่ อัลลอฮฺทรงอนุมัติและทรงห้าม
เดิมทีแล้วในเรื่องของอาหารและเครื่องดื่มถือว่า เป็นที่อนุมัติอยู่แล้ว อัลลอฮฺตรัสว่า
هُوَ ٱلَّذِى خَلَقَ لَكُم مَّا فِى ٱلْأَرْضِ جَمِيعًا
“พระองค์คือผู้ได้ทรงสร้างสิ่งทั้งมวลในโลกไว้สำหรับพวกเจ้า”
(อัล-บะเกาะเราะฮฺ 29)
ไม่มีข้อห้ามสิ่งใดในเรื่องของอาหารและเครื่องดื่มเว้นแต่จะต้องมีหลักฐานตัวบทมาสั่งห้ามกับท่านและอธิบาย
อัลลอฮฺตรัสไว้มีใจความว่า
قُل لاَّ أَجِدُ فِي مَا أُوحِيَ إِلَيَّ مُحَرَّمًا عَلَى طَاعِمٍ يَطْعَمُهُ إِلاَّ أَن يَكُونَ مَيْتَةً أَوْ دَمًا مَّسْفُوحًا أَوْ لَحْمَ خِنزِيرٍ فَإِنَّهُ
رِجْسٌ أَوْ فِسْقًا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلاَ عَادٍ فَإِنَّ رَبَّكَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ
“จงกล่าวเถิด (มุฮัมมัด) ว่า ฉันไม่พบว่าในสิ่งที่ถูกให้เป็นโองการแก่ฉันนั้น มีสิ่งต้องห้ามแก่ผู้บริโภคที่จะบริโภคมัน
นอกจากสิ่งนั้นเป็นสัตว์ที่ตายเองหรือเลือดที่ไหลออกหรือเนื้อสุกร แท้จริงมันเป็นสิ่งโสมม หรือเป็นสิ่งละเมิด ซึ่งถูกเปล่งนามอื่นจากอัลลอฮ์ที่มัน
ถ้าผู้ใดได้รับความคับขัน โดยมิใช่เป็นผู้แสวงหาและมิใช่ผู้ละเมิดแล้วไซร้ แท้จริงพระเจ้าของเจ้านั้น เป็นผู้ทรงอภัยโทษ เป็นผู้ทรงเอ็นดูเมตตา”
( อัลอันอาม 145)
หนึ่ง ห้ามกินลาบ้านแต่อนุญาตให้กินลาป่า
รายงานท่าน อะบี ซะอฺลาบะฮฺ อัลคุชานีย์ กล่าวว่า
حَرَّم رَسولُ اللهِ صلَّى اللهُ عليه وسلَّم لُحومَ الحُمُرِ الأهليَّةِ
“ท่านร่อซูลลุลลอฮุ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้ห้ามกับกินเนื้อลาบ้าน”
( บันทึกโดย บุคคอรีย์และมุสลิม)
สอง ไม่อนุญาตให้รับประทานสัตว์บกทุกชนิด มีเคี้ยว เสือ หมี แมว หรือนกต่างๆที่ใช้กรงเล็บในการล่าเหยื่อ นกเหยี่ยว นกฮูก
รายงานท่าน อับดุลลอฮฺ บิน อับบาส กล่าวว่า
نهَى رسولُ اللهِ صلَّى اللهُ عليه وسلَّم عن أكلِ كلِّ ذي نابٍ من السِّباعِ وعن كلِّ ذي مِخلَبٍ من الطَّيرِ
“ ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้ห้ามรับประทาน สัตว์ดุร้าย สัตว์ที่มีเขี้ยวทุกชนิดที่ใช้เขี้ยวงาในล่าเหยื่อและจากสัตว์ที่มีกรงเล็บ(ล่าเหยื่อ)จากนกต่างๆ”
( บันทึกโดย มุสลิม)
ไม่อนุญาตให้รับประทานสัตว์บกทุกชนิด มีเคี้ยว เสือ หมี แมว หรือนกต่างๆที่ใช้กรงเล็บในการล่าเหยื่อ นกเหยี่ยว นกฮูก แต่อนุญาตให้รับประทานนกพิราบได้ถึงแม้ว่าจะมีกรงเล็บก็ตามเพราะมันไม่ได้ใช้กรงเล็บในการล่าเหยื่อ
สาม สัตว์ทุกชนิดอาศัยอยู่ในทะเลอนุญาตให้รับประทานได้
อัลลอฮฺ ทรงกล่าวว่า
أُحِلَّ لَكُمْ صَيْدُ الْبَحْرِ وَطَعَامُهُۥ
“ได้ถูกอนุมัติแก่พวกเจ้าทั้งหลายแล้วซึ่งสัตว์ล่าในทะเล และอาหารจากทะเล”
(อัลมาอิดะห์ /96)
อนุญาตรับประทานปลาทุกชนิดโดยไม่ต้องเชือด เช่นเดียวกัน จระเข้ ตะพาบน้ำ ม้าน้ำ เพราะมันคือ สัตว์ทะเล
สี่ สัตว์ทุกชนิดที่นบีอนุญาตให้ฆ่าหรือห้ามฆ่านั้นถือว่า ห้ามรับประทานทั้งหมด
ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า
خمسٌ لا جُناحَ علَى مَن قتلَهُنَّ في الحَرَمِ والإحرامِ: الفَأرةُ، والغُرابُ، والحدَأةُ، والعَقربُ، والكَلبُ العَقورُ
“สัตว์ 5 ประเภท ซึ่งเป็นสัตว์ที่อนุญาตให้ฆ่าในแผ่นดิน และแผ่นดินหะรอม(เขตต้องห้ามนครมักกะฮฺ)และในขณะครองชุดเฮี้ยะหรอม(จะทำพิธีฮัจญ์หรืออุมเราะฮฺ) (ได้แก่) หนู อีกา, เหยี่ยว , แมงป่อง และสุนัขดุร้าย”
(บันทึกโดย บุคคอรีย์และมุสลิม)
ท่านนบีห้ามฆ่าสัตว์ 4 ประเภท
ท่านอิบนุ อับบาส เล่าว่า
إِنَّ النَّبِىَّ -صلى الله عليه وسلم- نَهَى عَنْ قَتْلِ أَرْبَعٍ مِنَ الدَّوَابِّ النَّمْلَةُ وَالنَّحْلَةُ وَالْهُدْهُدُ وَالصُّرَدُ
“แท้จริงท่านนบีห้ามฆ่าสัตว์ 4 ประเภท คือ มด, ผึ้ง, นกฮุดฮุด (นกหัวขวาน) และนกอัศศุร็อด (คือนกหัวโต, ช่วงท้องมีสีขาว และช่วงหลังมีสีเขียว)”
(บันทึกโดย อบูดาวูด)
ท่านนบีสั่งห้ามฆ่ากบ รายงานจากอบูฮุร็อยเราะฮฺ รอฎิยัลลอฮุอันฮุ ได้กล่าวว่า :
دِ وَالضِّفْدَعِ وَالنَّمْلَةِ وَالْهُدْهُدِ.
“ท่านรอซูลุลลอฮฺﷺห้ามฆ่านกอีกา เสือ กบ มด เเละนกหัวขวาน”
(บันทึกโดยอิบนุมาญะฮฺ เเละเชคอัลบานียฺให้สถานะศ่อฮีหฺ ในศ่อฮีหฺ อัลญามิอฺ)
ท่านนบีﷺได้สั่งใช้ให้ฆ่าสัตว์ชนิดที่มีอันตราย เช่น หนู แมลงป่อง สุนัขดุร้าย เเละอื่น ๆ เเละในขณะเดียวกันท่านก็ได้
ห้ามไม่ให้ฆ่าสัตว์ที่มีประโยชน์ ไม่มีอันตราย เเละการฆ่ามันไม่ก่อให้เกิดประโยชน์ใด ๆ ในหะดีษบทนี้ก็คือ :
“นกอีเสือ” ห้ามไม่ให้ฆ่ามัน เพราะมันไม่มีอันตราย อีกทั้งในการฆ่ามันไม่มีประโยชน์ใด ๆ
“กบ” ก็เช่นเดียวกัน เพราะเสียงร้องของมันคือการเเซ่ซ้องสดุดีต่ออัลลอฮฺ ตะอาลา
ท่านอับดุรเราะมานเล่าว่า
أن طبيبا سأل النبي صلى الله عليه وسلم ، عن ضفدع يجعلها في دواء ، فنهاه النبي صلى الله عليه وسلم عن قتلها
"แพทย์ท่านหนึ่งไต่ถามท่านนบีมุหัมมัด เกี่ยวกับเรื่องกบที่จะสกัดมาทำเป็นยารักษาโรค เช่นนั้นท่านนบีได้ห้ามการฆ่ากบ"
(เศาะหี้หฺ, ตรวจสอบโดยเชคอัลบานีย์, บันทึกหะดีษโดยอบูดาวูด )
สิ่งใดก็ตามที่ศาสนาระบุว่าห้ามรับประทาน สิ่งนั้นก็ห้ามขายเช่นกัน ดั่งหลักนิติศาสตร์อิสลามระบุไว้ประมาณว่า ما حرم أكله حرم يبعه
"สิ่งที่ถูกห้ามรับประทาน สิ่งนั้นก็ถูกห้ามขายด้วยเช่นนี้คือสัตว์ทุกชนิดไม่อนุญาตให้รับประทาน"
ห้า ไม่อนุญาตรับประทานสัตว์จำพวกแมลงต่างๆ เพราะว่ามันสกปรกและมีโทษ ยกเว้น ตั๊กแตน
แท้จริงท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม อนุญาตให้กินตั๊กแตนได้ ตามบันทึกในหนังสืออิม่ามมุสลิม
หก อาหารและเครื่องดื่มทุกชนิดที่เป็นโทษและอันตรายถือว่า หะรอม ต้องห้ามทั้งหมด
ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า
((لا ضَررَ ولا ضِرارَ))
“ไม่เป็นภัยหรืออันตราย (ต่อตนเอง) และไม่ก่อให้เกิดอันตราย (ต่อบุคคลอื่น)”
(บันทึกโดยอิบนุมาญะฮฺ)
ไม่อนุญาตกินยาพิษ และอาหารที่ขึ้นรา หรือจำพวกมีการรับรองว่ามันคือสาเหตุนำไปสู่อาการป่วยต่างๆ เช่น อาหารมีการผสมวัตถุดิบเคมีที่อันตราย
สิ่งต้องห้ามตามศาสนบัญญัติ ได้แก่
♦ สัตว์ต้องห้าม ได้แก่
o สุกร สุนัข หมูป่า ลิง
o สัตว์กินเนื้อเป็นอาหารที่มีกรงเล็บ เช่น สิงโต เสือ หมี และอื่น ๆ ที่คล้ายคลึงกัน
o สัตว์ที่มีพิษ หรือสัตว์นำเชื้อโรค เช่น หนู ตะขาบ แมงป่อง ฯลฯ
o สัตว์ที่ไม่อนุญาตให้ฆ่าตามศาสนบัญญัติ เช่น มด ผึ้งและนกหัวขวาน
o สัตว์ที่ลักษณะน่ารังเกียจ เช่น เหา แมลงวัน หนอน ฯลฯ
อิบนุหัซมิน กล่าวว่า และหอยทากที่อาศัยอยู่บนบกนั้น ไม่อนุมัติ(ไม่หะลาล) และ บรรดาสิ่งที่เป็นแมลงทั้งหมดก็ไม่หะลาล เช่น ตุกแก ,แมลงปีกแข็ง, มด, ผึ้ง,แมลงวัน ตัวต่อ และบรรดา หนอน ทั้งหมด
อัลลอฮฺ ทรงกล่าวว่า
وَيُحِلُّ لَهُمُ ٱلطَّيِّبَٰتِ وَيُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَائِثَ
“และจะอนุมัติให้แก่พวกเขาซึ่งสิ่งดี ๆ ทั้งหลาย และจะให้เป็นที่ต้องห้ามแก่พวกเขา ซึ่งสิ่งที่เลวทั้งหลาย”
( อะรอฟ 157)
หนอนทุกชนิดถือว่าห้ามรับประทาน ตามปวงปราชญ์อัล-หะนะฟียะฮฺ อัช-ชาฟิอียะฮฺและ หัมบะลีฮฺ
อัลลอฮฺ ทรงกล่าวว่า
حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ وَالدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ وَالْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوذَةُ وَالْمُتَرَدِّيَةُ وَالنَّطِيحَةُ وَمَا أَكَلَ السَّبُعُ إِلَّا مَا ذَكَّيْتُمْ
“ได้ถูกห้ามแก่พวกเจ้าแล้ว ซึ่งสัตว์ที่ตายเอง และเลือด และเนื้อสุกร และสัตว์ที่ถูกเปล่งนามอื่นจากอัลลอฮฺที่มัน (ขณะเชือด)
และสัตว์ที่ถูกรัดคอตาย และสัตว์ที่ถูกตีตาย และสัตว์ที่ตกเหวตาย และสัตว์ที่ถูกขวิดตาย และสัตว์ที่สัตว์ร้ายกัดกิน นอกจากที่พวกเจ้าเชือดกัน”
( มาฮิดะฮฺ 3)
อัล-มาลิกียะ ฮฺกล่าวว่า ถ้าหนอนเกิดในอาหารก็อนุญาตให้กินมันได้ ไม่ว่าจะเป็นผลไม้ อินทผาลัมหรือธัญพืช น้อยหรือมาก เป็นหรือตาย แยกออกได้หรือไม่ได้ก็ตาม
ส่วนฝ่ายอัช-ชาฟิอียะฮฺกล่าวว่า อนุญาตให้กินหนอนที่เกิดจากอาหารได้ เช่น น้ำส้มและผลไม้
เจ็ด อาหารและเครื่องดื่มทุกชนิดทำให้ขาดสติ อาการเมา หลงลืม ไม่อนุญาตให้รับประทานจะมีปริมาณมากหรือน้อยก็ตาม
ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า
ما أسْكرَ كثيرُهُ فقليلُهُ حرامٌ
“สิ่งที่มึนเมาปริมาณจะมากหรือน้อยถือว่า หะรอม ต้องห้าม”
( บันทึกโดยติรมีซีย์)
ไม่อนุญาตดื่มเหล้าไม่ว่าจะเป็นชนิดหรือยี่ห้อใดก็ตามและไม่อนุญาตให้รับประทานยาเม็ดทำให้เกิดอาการมึมเมนหรือเกิดภาพหลอน หรือมอมเมาสติสัมปชัญญะ
แปด ห้ามชื้อ การซื้อขายสิ่งของที่เป็นณะญิส เช่น ของมึนเมา (สุรา) และสิ่งต้องห้ามตามบัญญัติศาสนา
เช่น ซากสัตว์ที่ตายเอง โดยไม่ได้ทำการเชือดตามบัญญัติศาสนาหรือเลือดหรือมูลสัตว์หรือสุนัข จึงใช้ไม่ได้เนื่องจากมีหลักฐานจากอัลหะดีษระบุว่า
إِنَّ اللّٰهَ وَرَسُوْلَهُ حَرَّمَ بَيْعَ الْخَمْرِوَالْمَيْتَةِ وَالْخِنْزِيْرِوَالأَصْنَامِ
“แท้จริงอัลลอฮฺและร่อซูลของพระองค์ได้ห้ามการซื้อขายสุรา, ซากสัตว์ที่ตายเอง, สุกร และเจว็ด”
(บันทึกโดย บุคอรี มุสลิม)
