ข้อคิดและบทเรียนจากบททดสอบ
อ.อับดุลวาเฮด สุคนธา
มนุษย์ทุกคนผู้ศรัทธานั้นจะต้องยอมรับและต้องเข้าใจว่า การดำรงชีวิตอยู่ในโลกดุนยานี้ มีทั้งสุขและทุกข์คละเคล้ากันไป คนที่มีความศรัทธาอันแรงกล้า เมื่อก็ตามที่เขาได้รับความผาสุก เขาก็จะขอบคุณต่ออัลลอฮ์ และมีเขาถูกทดสอบจากความทุกข์ยากเขาก็จะอดทน
บททดสอบที่ต่างกัน บางคนประสบทางด้านสุขภาพ ร่างกาย เงินทอง ลูกหลานและความตายหรืออื่น ๆ ตามที่อัลลอฮ์ทรงประสงค์ ซึ่งอัลลอฮ์ ทรงกล่าวว่า
وَلَنَبْلُوَنَّكُم بِشَيْءٍ مِّنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ ۗ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِيبَةٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ أُولَٰئِكَ عَلَيْهِمْ صَلَوَاتٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَرَحْمَةٌ ۖ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ
"และแน่นอนเราจะต้องทำการทดสอบพวกเจ้าด้วยกับส่วนหนึ่งจากความหวาดกลัว ความหิวโหย และการพร่องลงของทรัพย์สิน ,ชีวิตและพืชผล
และจงแจ้งข่าวดีแก่บรรดาผู้ที่อดทน คือบรรดาบุคคลที่ เมื่อมีมุศีบะฮฺมาประสบกับพวกเขา
พวกเขาก็กล่าวกันว่า พวกเราเป็นของอัลลอฮฺและยังพระองค์เท่านั้นพวกเราจะต้องกลับไปหา
บุคคลเหล่านี้ การสรรเสริญจากพระเจ้าของพวกเขาตลอดจนความเมตตาย่อมเป็นของพวกเขา และบุคคลเหล่านี้คือ บรรดาบุคคลผู้ได้รับการนำทาง"
( อัลบะกอเราะฮฺ /๑๕๕-๑๕๗)
อายะฮฺนี้อัลลอฮฺได้ทรงบอกให้ทราบถึงวิธีการในการเผชิญหน้าและรับมือ กับ “บททดสอบ” และจุดยืนมุสลิมที่ถูกต้องเมื่อประสบกับภัยพิบัติต่างๆในชีวิต
สิ่งที่ได้รับจากโองการนี้
♥- การทดสอบจะเกิดขึ้นอย่างแน่นอน จาก ชีวิต ความหวาดกลัว ความตาย และ ความหิวโหย เจ็บป่วย และการลดลงของทรัพย์สิน ,และพืชผล
♥- ถ้อยคำให้เรากล่าวเมื่อเจอบททดสอบ ให้กล่าวว่า
(إِنَّا لِلَّٰهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ) อินนาลิลลาฮิวะอินนาอิลัยฮิรอญิอูน
“แท้จริงพวกเราเป็นกรรมสิทธิ์ของอัลลอฮ์ และแท้จริงพวกเราจะกลับไปยังพระองค์”
♥- บุคคลที่จะได้รับการสรรเสริญจากพระเจ้าตลอดจนความเมตตาย่อมเป็นของคนเข้าหาพระองค์และน้อมรับในบททดสอบและบุคคลเหล่านี้คือ บรรดาบุคคลผู้ได้รับการนำทาง
อัลลอฮ์ทรงกล่าวว่า
وَنَبْلُوكُم بِالشَّرِّ وَالْخَيْرِ فِتْنَةً وَإِلَيْنَا تُرْجَعُونَ
“และเราจะทดสอบพวกเจ้าด้วยความชั่วและความดี และพวกเจ้าจะต้องกลับไปหาเราอย่างแน่นอน”
(อัลอัมบิยาอฺ/35)
โดยที่พวกเขาจะถูกทดสอบว่าผู้ใดที่มีผลงานที่ดียิ่งในบรรดาพวกเขา อัลลอฮ์ทรงกล่าวว่า
إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَى الْأَرْضِ زِينَةً لَّهَا لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا
“แท้จริง เราได้ทำให้สิ่งที่อยู่บนแผ่นดินเป็นที่ประดับสำหรับมันเพื่อเราจะทดสอบพวกเขาว่า ผู้ใดในหมู่พวกเขามีผลงานที่ดีเยี่ยม”
(อัลกะฮฺฟ / 7)
ท่านสะอัด บิน อบีวักกอศ เราะยัลลอฮุอันฮุ เล่าว่า
سُئِلَ رسولُ اللهِ أيُّ الناسِ أشدُّ بلاءً قال الأنبياءُ ثم الأمثلُ فالأمثلُ يُبتَلى الناسُ على قدرِ دِينِهم فمن ثَخنَ دِينُه اشتدَّ
ท่านเราะสูล ถูกถาม ถึงคนที่ถูกทดสอบหนักที่สุดว่าเป็นใคร ?
ท่านเราะสูล ตอบว่า คือบรรดานบี ถัดมาก็เป็นผู้ที่มีสถานะที่ใกล้เคียงกับบรรดานบีต่อ ๆ กันไปตามลำดับ
คนผู้หนึ่งจะได้รับการทดสอบขึ้นอยู่กับความเคร่งครัดต่อศาสนาของเขา หากเขาเคร่งครัดมากจะถูกทดสอบมากกว่าผู้ที่ไม่เคร่งครัด
การทดสอบจะเกิดขึ้นอย่างสม่ำเสมอ จนกระทั่งความผิดได้ถูกลบล้างจนหมดไปจากตัวเขา”
(บันทึกโดยอัต-ติรมิซีย์ )
บทเรียนและข้อคิดต่างๆ
1. บททดสอบคือตัวชี้วัดความศรัทธาของมนุษย์ที่มีต่ออัลลอฮฺ
บททดสอบจะเป็นตัวชี้วัดระดับความศรัทธาของมนุษย์ พวกเขาอาจจะกล่าวกันว่า เขานั้นเป็นบ่าวของอัลลอฮฺ แต่ยามที่ถูกทดสอบ ก็กลับผินหลังให้ ดังนั้น เขาจึงได้ประสบความขาดทุนทั้งโลกนี้ และโลกหน้า อัลลอฮฺ ทรงกล่าวว่า
وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَعْبُدُ اللَّهَ عَلَى حَرْفٍ فَإِنْ أَصَابَهُ خَيْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ وَإِنْ أَصَابَتْهُ فِتْنَةٌ انْقَلَبَ عَلَى وَجْهِهِ خَسِرَ الدُّنْيَا وَالآخِرَةَ ذَلِكَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِينُ
“และในหมู่มนุษย์บางคน มีผู้เคารพภักดีต่ออัลลอฮฺบนขอบทางของศาสนา หากความดีประสบแก่เขา เขาก็พออกพอใจต่อสิ่งนั้น
หากความทุกข์ยากประสบแก่เขา เขาก็จะผินหน้าของเขากลับสู่การปฏิเสธ เขาขาดทุนทั้งในโลกนี้และในโลกหน้า นั่นคือการขาดทุนอย่างชัดแจ้ง”
(อัลฮัจญฺ 22:11)
2. บททดสอบทำให้ผู้ศรัทธาสามารถยืนหยัดบนโลกใบนี้ได้
มีคนถามท่านอีหม่ามอัชชาฟีอียฺ (รอฮิมาฮุลลอฮฺ) ว่า: อะไรคือสิ่งที่ดีกว่ากัน ระหว่างความอดทนกับบททดสอบและการยืนหยัด?
ท่านได้ตอบว่า “การยืนหยัด คือ สถานะของบรรดานบี และจะไม่มีการยืนหยัด นอกจากจะต้องเผชิญพบเจอกับบททดสอบ และเมื่อเขาบททดสอบเขาก็อดทน ดังนั้น เขาจะได้มาซึ่งการยืนหยัดอย่างแท้จริง”
3. บททดสอบคือการลบล้างความผิดบาป
รายงานจากท่านอบูฮูรอยเราะฮฺ (รอฎิยัลลอฮุอันฮฺ) กล่าวว่า ท่านนบี (ศอลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม) กล่าวว่า
ما يزالُ البلاءُ بالمؤمنِ والمؤمنةِ في نفسِه وولدِه ومالِه حتَّى يلقَى اللهَ تعالَى وما عليه خطيئةٌ
“การทดสอบจะยังคงประสบกับผู้ศรัทธาทั้งชายและหญิง ลูกหลานของเขา และทรัพย์สินของเขา จนกระทั่งเขาได้พบกับอัลลอฮฺในสภาพที่ปราศจากบาปใด ๆ”
(อัตติรมีซียฺศอฮีฮฺโดยชัยคฺอัลอัลบานียฺ)
มีรายงานจากท่านอนัส (รอฎิยัลลอฮุอันฮฺ) กล่าวว่า ท่านรอซูลลุลลอฮฺ (ศอลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม) กล่าวว่า
إِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِعَبْدِهِ الْخَيْرَ عَجَّلَ لَهُ الْعُقُوبَةَ فِي الدُّنْيَا ، وَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِعَبْدِهِ الشَّرَّ أَمْسَكَ عَنْهُ بِذَنْبِهِ حَتَّى يُوَافِيَ بِهِ يَوْمَ
“เมื่ออัลลอฮฺประสงค์สิ่งที่ดีให้กับบ่าวคนใด พระองค์จะให้มีการลงโทษสำหรับเขาเกิดขึ้นในโลกนี้ และเมื่ออัลลอฮฺประสงค์สิ่งที่ไม่ดีสำหรับบ่าวคนใด พระองค์จะทรงยืดเยื้อการลงโทษสำหรับบาปของเขาออกไปจนกระทั่งเขาได้มาพบกับพระองค์ด้วยกับบาปทั้งหมดของเขาในวันกียามะฮฺ”
(โดยอัตติรมีซียฺ ศอฮีฮฺ โดยชัยคฺอัลอัลบานียฺ)
4. บททดสอบทำให้ได้รับผลบุญและการยกระดับสถานะให้สูงส่ง
รายงานว่าท่านหญิงอาอิชะฮฺ (รอฎิยัลลอฮุอันฮา) กล่าวว่า ท่านรอซูลลุลลอฮฺ (ศอลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม) กล่าวว่า
مَا يُصِيبُ الْمُؤْمِنَ مِنْ شَوْكَةٍ فَمَا فَوْقَهَا إِلا رَفَعَهُ اللَّهُ بِهَا دَرَجَةً ، أَوْ حَطَّ عَنْهُ بِهَا خَطِيئَةً
“ผู้ศรัทธาจะไม่ได้รับอันตรายจากขวากหนาม หรือสิ่งใดที่หนักหนากว่านั้น นอกเสียจากอัลลอฮฺจะทรงยกสถานะของเขา และทรงลบบาปของเขา”
(บันทึกโดยมุสลิม)
5. บททดสอบ คือโอกาสในการทบทวนตัวเองจากความผิดและสิ่งที่พลั้งพลาดของตนเองในอดีตที่ผ่านมา
เช่นว่า หากเรากำลังประสบอยู่เป็นการลงโทษ จะต้องกลับมาบททวนว่าเรามีความผิดบาปอะไรกันที่เป็นสาเหตุการลงโทษครั้งนี้ ? การทดสอบเพื่อให้สำนึกในความผิดของตัวเองและกลับตัวสู่อัลลอฮฺ
การทดสอบจากอัลลอฮฺจะยิ่งถี่และทวีรุนแรงขึ้นในโลกปัจจุบัน ด้วยลักษณะทางกายภาพที่เปลี่ยนไปและความเสื่อมทรามทางศีลธรรม การออกห่างจากศาสนาที่เที่ยงตรงมีมากขึ้น อาจกล่าวได้ว่าโลกจะไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป
หากพระองค์อัลลอฮฺทรงประสงค์ที่จะทดสอบมนุษย์ด้วยภัยพิบัติใดๆแล้ว มนุษย์ไม่มีทางใดที่จะปลอดภัยจากการทดสอบของพระองค์ได้ ดังนั้นเราจึงต้องเตรียมพร้อมอยู่เสมอสำหรับการทดสอบของพระองค์
وَمَا أَصابَكُم من مصِيبَةٍ فَبِمَا كَسَبَت أَيدِيكُم وَيَعفُوا عَن كَثِيرٍ
“และเคราะห์กรรมอันใดที่ประสบแก่พวกเจ้า ก็เนื่องด้วยน้ำมือของพวกเจ้าได้ขวนขวายได้
และพระองค์ทรงอภัย (ความผิดให้) มากต่อมากแล้ว”
(อัชชูรอ/30)
การทดสอบเป็นโอกาสที่มนุษย์จะได้สำนึกและกลับตัว ก่อนการลงโทษที่รุนแรงกว่าในอาคิเราะห์
وَلَنُذِيقَنهُم منَ العَذَابِ الأدنَى دُونَ العَذَابِ الأكبَرِ لَعَلهُم يَرجِعُونَ "
“และแน่นอน เราจะให้พวกเขาได้ลิ้มรสการลงโทษอันใกล้ (ในโลกนี้) ก่อนการลงโทษอันยิ่งใหญ่ (ในปรโลก)
เพื่อว่าพวกเขาจะกลับมาสำนึกผิด”
(อัสสะญะดะฮฺ/21)
การทดสอบในชีวิตของผู้ศรัทธานั้นมีหลายระดับและหลากหลายรูปแบบแตกต่างกันไปตามสถานะและสภาพของผู้ศรัทธานั้นๆ
โดยทั่วไปผู้ศรัทธาทุกคนมักจะต้องเจอกับบททดสอบเกี่ยวกับชีวิตโลกเช่น ดังที่ อัลลอฮฺตรัสว่า
كُلُّ نَفۡسٖ ذَآئِقَةُ ٱلۡمَوۡتِۗ وَنَبۡلُوكُم بِٱلشَّرِّ وَٱلۡخَيۡرِ فِتۡنَةٗۖ وَإِلَيۡنَا تُرۡجَعُونَ
“ทุกชีวิตย่อมต้องลิ้มรสความตาย และเราจะทดสอบพวกเจ้าด้วยสิ่งที่เลวร้า ยและด้วยสิ่งที่ดีเพื่อเป็นฟิตนะฮฺ(การทดสอบ) และยังเราพวกเจ้าทั้งหลายจะกลับคืน”
(อัล-อันบิยาอ์ : 35)
6. บททดสอบคือบทเรียนเรื่องของการให้เอกภาพและการศรัทธาและมอบหมายต่ออัลลอฮฺอย่างแท้จริง
แท้จริงแล้วการถูกทดสอบจากอัลลอฮฺนั้น จะทำให้ เราคือบ่าวที่อ่อนแอคนหนึ่ง ไม่มีอำนาจ และความเข้มแข็งใด ๆ นอกจากอัลลอฮฺเท่านั้น จากนั้นเขาก็จะมอบหมายต่อพระองค์ด้วยกับความมอบหมายที่แท้จริง หันหน้าเข้าหาพระองค์ด้วยกับความสัจจริงและเชื่อมั่น เขาจะรับรู้ถึงสถานะของตนเอง ซึ่งความเย่อหยิ่ง จองหอง การยกยอตนเอง
อิบนุลกอยยิม กล่าวว่า: ถ้าหากอัลลอฮฺไม่ทรงทดสอบบ่าวของพระองค์ด้วยกับบทดสอบทั้งหลาย พวกเขาก็จะละเมิดขอบเขตของพระองค์
7. ผู้ที่ถูกทดสอบคือบุคคลที่อัลลอฮฺทรงรัก
การทดสอบของผู้ศรัทธายังสามารถส่อให้เห็นถึงระดับอีมานของเขา และเป็นเป็นเครื่องหมายบ่งชี้ว่าอัลลอฮฺทรงรักเขามากกว่าคนอื่น เพราะท่านรอซูล ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ได้กล่าวไว้มี ความว่า
إن عِظَمَ الجزاءِ مع عِظَمِ البلاءِ، وإن اللهَ – عز وجل - إذا أَحَبَّ قومًا ابتلاهم ؛ فمن رَضِيَ فله الرِّضَى، ومن سَخِطَ
แท้จริงรางวัลที่ยิ่งใหญ่จะมาพร้อมกับบททดสอบที่ใหญ่หลวง
“แท้จริงแล้ว เมื่ออัลลอฮฺรักชนกลุ่มหนึ่งกลุ่มใด พระองค์ก็จะทรงทดสอบพวกเขา
ใครที่อดทน(พอใจกับการทดสอบ)เขาก็จะได้รับความโปรดปราน
และใครที่ไม่อดทน(ไม่พอใจกับการถูกทดสอบ)เขาก็จะได้รับความไม่พอใจจากพระองค์”
(อะห์มัด อัต-ติรมิซีย์ อิบนุ มาญะฮฺ)
ฉะนั้นบททดสอบ สำหรับคนดีมีศรัทธาอัลลอฮฺจะยกระดับขั้นแก่เขา คนไม่ดีอัลลอฮฺจะลงลบล้างความผิดและสะกิดเตือนให้เขากลับสู่พระองค์ส่วนคนที่ทำผิดฝ่าฝืนพระองค์นั้นคือบทลงโทษสำหรับเขา
ท่านฮะซัน อัลบัศรีย์กล่าวว่า : อย่าได้รังเกียจกับบททดสอบที่เกิดขึ้นกับท่านและความขุ่นเคืองเหตุการณ์ต่างๆ บางทีเรื่องที่คุณเกลียดอาจช่วยท่านได้ และบางทีเรื่องที่ท่านชอบอาจทำให้ท่านเสียหาย นั่นคือความพินาศของท่าน
ท่านฟัฎลฺ บิน สะฮฺลฺ กล่าวว่า : แท้จริงในความเจ็บป่วยย่อมมีเหตุผลและสิ่งที่ดีๆ ซึ่งคนที่มีสติปัญญาไม่ควรมองข้าม สิ่งเหล่านี้คือการชำระบาป การได้รับผลบุญจากความอดทน เป็นการเตือนสติจากสิ่งที่เขาหลงลืม เป็นสิ่งเตือนใจในช่วงเวลาที่เขามีสุขภาพดี การเตือนให้เขากลับใจ และรีบเร่งในการทำบุญ บริจาค
ท่านเชค อิสลาม อิบนุ ตัยมียะฮฺ กล่าวว่า : "บททดสอบที่ท่านยอมรับจากพระผู้เป็นเจ้านั้นย่อมดีกว่าความโปรดปรานที่ทำให้คุณลืมพระเจ้า”
ท่านรอซูล ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ได้กล่าวไว้มี ความว่า
عَجَبًا لأَمْرِ الْمُؤْمِنِ إِنَّ أَمْرَهُ كُلَّهُ خَيْرٌ ، وَلَيْسَ ذَاكَ لأَحَدٍ إِلا لِلْمُؤْمِنِ ، إِنْ أَصَابَتْهُ سَرَّاءُ شَكَرَ فَكَانَ خَيْرًا لَهُ ، وَإِنْ أَصَابَتْهُ
“ การงานของมุอฺมินช่างเป็นสิ่งที่น่าแปลกใจยิ่ง แท้จริงการงานของเขาเป็นความดีทั้งหมด ซึ่งสิ่งนั้นจะเกิดขึ้นได้เฉพาะกับมุอฺมินเท่านั้น
เมื่อมีความผาสุกอันใดมาประสบแก่เขา เขาจะขอบคุณต่อพระองค์ สิ่งนั้นจึงเป็นความดีสำหรับเขา
และเมื่อเคราะห์กรรมอันใดมาประสบแก่เขา เขาจะอดทน สิ่งนั้นจึงเป็นความดีสำหรับเขา”
(บันทึกโดยมุสลิม)
จาก อุมมุ สะละมะฮฺ เราะฎิยัลลอฮฺอันฮา กล่าวว่าฉันได้ยินท่านรอซูลลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮฺอะลัยฮิ วะสัลลัม กล่าวว่า
«مَا مِنْ عَبْدٍ تُصِيبُـهُ مُصِيبَةٌ فَيَـقُولُ: إنَّا ٬ وَإنَّا إلَيهِ رَاجِعُونَ، اللهم أَجِرْنِي فِي مُصِيبَتِي، وَأَخْلِفْ لِي خَيراً مِنْـهَا إلَّا ».
“ไม่มีบ่าวคนใดที่ประสบกับความทุกข์ยากใดๆ แล้วเขาก็กล่าวว่า อินนา ลิลลาฮฺ, วะ อินนา อิลัยฮิ รอญิอูน, อัลลอฮุมมะ อะญิรนี ฟี มุศีบะตี, วะ อัคลิฟ ลี ค็อยร็อน มินฮา
เว้นแต่อัลลอฮฺจะทรงประทานผลบุญเนื่องจากความทุกข์ยากนั้นของเขา และจะทรงทดแทนมันด้วยสิ่งที่ดีกว่า"
(บันทึกโดย มุสลิม)
ดุอาอ์เมื่อเจอกับบทดสอบ
إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ اللَّهُمَّ أْجُرْنِي فِي مُصِيبَتِي وَأَخْلِفْ لِي خَيْرًا مِنْهَا
คำอ่าน : อินนาลิลลาฮิวะอินนาอิลัยฮิรอญีอูน อัลลอฮุมมะญุรนี ฟีมุซีบะตีย์ วัคลิฟลี คอยร็อมมินฮา
ความหมายว่า "แท้จริงพวกเราเป็นกรรมสิทธิ์ของอัลลอฮฺ และแน่นอนว่าพวกเราจะต้องกลับไปหาพระองค์ โอ้อัลลอฮฺ ขอทรงตอบแทนผลบุญแก่ฉันในความทุกข์โศกของฉันนี้ และขอทรงทดแทนให้ฉันซึ่งสิ่งที่ดีกว่า"
اَللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ جَهْدِ الْبَلاَءِ، وَدَرَكِ الشَّقَاءِ، وَسُوءِ الْقَضَاءِ، وَشَمَاتَةِ الْأَعْدَاءِ
คำอ่าน : อัลลอฮุมมะ อินนี อะอูซุบิกะ มินญะฮ์ดิลบะลาอิ วะดะเราะกิชชะกออิ วะซูอิล เกาะฎออิ วะชะมาตะติลอะอ์ดาอ์
'โอ้ อัลลอฮฺ ฉันขอความคุ้มครองต่อพระองค์ให้พ้นจากความทุกข์ยากของการทดสอบ/ภัยพิบัติ จากการประสบกับความโชคร้าย จากความเลวร้ายของกำหนดสภาวะ และจากความยินดีของข้าศึก (ต่อสภาพของความทุกข์ยากของมุสลิม)
(บุคอรีย์และมุสลิม)
