การตรวจสอบตัวเอง
เรียบเรียงโดย.... อับดุลวาเฮด สุคนธา
ความหมายและความสำคัญ
ตรวจสอบ หมายถึง การตรวจสอบทบทวนตัวเอง เพื่อให้ประสบความสำเร็จในโลกอาคิเราะฮฺ ตรวจสอบการกระทำและคำพูดของเราเอง ให้เป็นคนที่ทำดี ทำถูก พูดดี พูดถูก
ชาวสะลัฟ ศอและห์ ต่างก็ชอบตรวจสอบตัวเองอยู่เสมอเพื่อเขานั้นจะได้ใกล้ชิดอัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา ด้วยการปฏิบัติสิ่งที่เป็นการตออะฮฺต่ออัลลอฮฺ อะไรที่จะทำให้ใกล้ชิดต่ออัลลอฮฺ ก็จะรีบกระทำ และตรวจสอบตัวเองอยู่เสมอว่า ได้กระทำพลั้งพลาดในเรื่องอันใดไปบ้างแต่ละวัน เพราะกลัวว่า อัลลอฮฺ นั้น จะไม่รักและจะได้รับโทษในโลกหน้า
หลักการ
อัลกุรอาน ความว่า
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنظُرْ نَفْسٌ مَّا قَدَّمَتْ لِغَدٍ
“โอ้บรรดาผู้ศรัทธาทั้งหลาย พวกเจ้าจงยำเกรงอัลลอฮฺเถิด
และทุกชีวิตจงพิจารณาดูว่า อะไรบ้างที่ได้เตรียมไว้สำหรับวันพรุ่ง(วันกิยามะฮฺ)”
(อัล-หัชรฺ/18-19)
มีรายงาน จากท่าน ชัดด๊าด อิบนิ เอ๊าส์ จากท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า
الكَيِّس مَنْ دَانَ نَفْسَهُ، وَعَمِلَ لِما بَعْدَ الْموْتِ، وَالْعَاجِزُ مَنْ أَتْبَعَ نَفْسَه هَواهَا، وتمَنَّى عَلَى اللَّهِ
“คนที่มีปัญญา คือ ผู้ตรวจสอบกิจการงานตัวเอง และปฏิบัติการงาน เพื่อสิ่งที่จะเกิดขึ้นหลัง ความตาย “
ส่วนผู้ที่บกพร่อง คือ คนที่ทำอะไรตามอำเภอใจของเขาเอง ทำตามอารมณ์ของเขาพาไป ฝ่าฝืนอัลลอฮฺ แล้วยังไม่สารภาพโทษ แต่ยังหวังว่าอัลลอฮฺ จะยกโทษให้”
(รายงานโดย ติรมิซีย์ ฮะดิษฮะซัน)
และมีรายงานจากท่านอุมัร อิบนุล ค็อฏฏ็อบ ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุ ถึงคำพูดของท่านที่ว่า
“จงคิดบัญชีกับการงานตัวเอง ก่อนที่จะถูกคิดบัญชีให้ จงเตรียมตัวพบกับวันที่ถูกเสนอต่ออัลลอฮฺ เพื่อการสอบสวน
แท้จริง การสอบสวนในวันกิยามะฮ จะเบาสำหรับผู้ที่สอบสวนคิดบัญชีตัวเองก่อนแล้วในดุนยา”
การปฏิบัติ
♦ คบคนที่เขาเป็นคนดี ทบทวนตัวเองสม่ำเสมอ
♦ เข้าร่วมในการแสวงหาวิชาความรู้ การตักเตือนกัน การนึกถึงอาคิเราะฮฺให้มากๆ
♦ ออกห่างสถานบันเทิง
♦ ซิกรุลลอฮฺและขอ ดุอาอฺ มากๆ
ประโยชน์และคุณค่า
♥ ได้เตาบะฮฺและเสียใจจากสิ่งที่ผิดพลาด จะได้มีโอกาสทำสิ่งดีๆ
♥ อัลลอฮฺผู้ทรงมีความเมตตา และอภัยให้บ่าวเสมอ
♥ ขยันหมั่นเพียรในการทำสิ่งที่เป็นการตออะฮฺต่ออัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา
แบบทดสอบในการทบทวนตัวเอง
♠ ขาดละหมาดไปเท่าไหร่ ?
♠ ขาดละหมาดวันศุกร์ไปกี่ศุกร์ ?
♠ ขาดบวชรอมฎอนไปกี่วัน ?
♠ มีความพร้อมแล้ว ทำไมไม่ไปทำฮัจย์ ?
♠ ขี้เกียจทำความดีไปเท่าไหร่ ?
♠ เห็นของไม่ดีก็ไม่ห้ามปราม กี่ครั้งกี่หน ?
♠ วันๆ เอาแต่มองของฮะรามกี่ครั้ง ?
♠ วันๆ พูดในสิ่งไม่ดีไปเท่าไหร่ ?
♠ วันๆ โกรธพ่อแม่ ไม่พอใจพ่อแม่กี่หน ?
♠ วันๆ ซอเล็ม ละเมิดผู้อื่น นินทาผู้อื่นเท่าไหร่ ?