วิ ช า ค ว า ม รู้
วันละหนึ่งความคิด...แปลเรียบเรียง
ท่านร่อซู้ล ศ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า :
"แท้จริง จะมีหลายปีแห่งการหลอกลวงเกิดขึ้นในหมู่ผู้คน
♦ คนพูดเท็จจะได้รับการเชื่อถือ
♦ คนพูดจริงถูกมองว่าโป้ปด
♦ คนคดโกงกลับได้รับความไว้เนื่อเชื่อใจ
♦ คนซื่อสัตย์ถูกมองว่าบิดพลิ้ว
♦ คน "รุวัยบิเฎาะฮฺ" จะพูดจาในหมู่ผู้คน"
มีผู้ถามว่า : "รุวัยบิเฎาะฮฺนั้น คือใคร?"
ท่านตอบว่า :"คือคนอวิชา ที่พูดวิจารณ์ในเรื่องส่วนรวม"
(บันทึกโดย อิมามอะฮฺมัด)
- เชค อับดุสสลาม อัชชุวัยอิร ฮะฟิศ่อฮุ้ลลอฮฺ-
อิหม่ามอัชชาฟิอีย์ ร่อฮิมะฮุ้ลลอฮฺ กล่าวว่า: "วิชาความรู้นั้นมี 4 ระดับ
อันดับแรก คือ คนที่แสวงหาวิชาความรู้ และคิดว่าตัวเองคือผู้ที่มีความรู้มากที่สุด
เมื่อเป็นเช่นนั้นแล้ว เขาจะตอบทุกเรื่องที่เขาถูกถาม และท่านจะเห็นว่าเขาจะตัดสินหะดีษของท่านร่อซู้ล صلى الله عليه وسلم ว่าศ่อฮี้ฮฺหรือฎออี๊ฟ อย่างสุดอาจหาญ และท่านจะเห็นว่าคนๆนั้น กล้าที่จะบอกว่าคนอื่นๆ นอกเหนือจากเขาก็ถูกต้อง เขาจะทำให้คำพูดของตัวเองดูน่าเกรงขาม ด้วยการปฏิเสธคัดค้านในสิ่งที่เขารู้ และคัดค้านในสิ่งที่เขายังไม่รู้อีกมากมาย ซึ่งความเป็นจริงแล้ว เขาผู้นั้นได้รับเพียงความรู้ที่เล็กน้อยที่สุดเท่านั้น นั่นก็คือ เพียงหนึ่งส่วนสี่แรกของวิชาความรู้
ประเภทที่ 2 คือ คนที่ศึกษาหาความรู้ และเขาก็รู้ว่ายังมีความรู้ที่ยังขาดหายไปจากเขา (รู้ว่ายังมีสิ่งที่เขาไม่รู้) แล้วเขาก็ยังคงมีความปรารถนาที่จะสั่งสอนคนอื่น
ซึ่งประเภทนี้ จะไม่มีทางรู้ได้เลย นอกจากได้รับความรู้ในส่วนที่สองนี้ไปแล้วเท่านั้น
ประเภทที่ 3 คือ คนที่ศึกษาหาความรู้ และเขารู้ว่ายังมีความรู้ที่ขาดหายไปจากเขา (ความรู้ที่เขาไม่รู้) อีกมากมายมหาศาลเสียยิ่งกว่าสิ่งที่เขาได้รู้มา
ด้วยเหตุนี้ คนประเภทนี้เมื่อเขาศึกษาหาความรู้จนถึงระดับที่สามนี้ และเขามีความรู้มากยิ่งขึ้น เขาจะหยุดนิ่งมากขึ้น ให้คำชี้ขาดตัดสินน้อยลง และจะเกรงกลัวอัลลอฮฺ อัศศะวะญัล อย่างมากมาย ดังนั้น เมื่อบุคคลหนึ่งมีความรู้มากขึ้น เขาจะนิ่งเงียบมากขึ้น เข้าร่วมสุงสิงกับผู้คนน้อยลง และจะตัดสินปัญหาตามบทบัญญัติของอัลลอฮฺ อัศศะวะญัล น้อยลง
เคยมีคนถามท่านอัลอัษร็อม ถึงอิหม่ามอะอฺหมัด อิบนิ ฮัมบัลผู้เป็นครูของท่านว่า
"เหตุใดท่านอิหม่ามอะฮฺมัด เมื่อมีคนถามถึงประเด็นปัญหาต่างๆ มากมาย ท่านจึงพูดแต่ว่า ฉันไม่รู้ ฉันไม่รู้ ?"
ท่านตอบว่า : ที่เป็นเช่นนั้นเพราะ สาเหตุมากจากความรอบรู้ของท่านเกี่ยวกับประเด็นปัญหา ที่มีการขัดแย้งกันนั่นเอง
"และประเภทที่ 4 เป็นระดับที่ไม่มีใครไปถึงได้ และไม่มีใครสักคนที่ได้รับ เพราะวิชาความรู้นั้น...ไม่มีที่สิ้นสุด"
(ส่วนหนึ่งจากการบรรยายเรื่อง "นักศึกษาศาสนาควรทำอะไรในรอมฎอน")
- อิมาม อิบนิ กะษีร ร่อฮิมะฮุ้ลลอฮฺ -
อัลลอฮฺ ตะอาลา ตรัสว่า :
وَأَنۢبَتَهَا نَبَاتًا حَسَنٗا "และได้ทรงทำให้เธอเติบโตเจริญวัยอย่างดี"
(อาละอิมรอน /37)
หมายถึง ได้ทรงทำให้เธอมีรูปลักษณ์ที่สวยสดงดงาม มีเสน่ห์ ชวนมอง ทรงอำนวยความสะดวกในเหตุปัจจัยต่างๆ ในการได้รับให้เป็นที่ง่ายดายสำหรับเธอ และให้เธอได้อยู่เคียงข้างบรรดาคนดี จากปวงบ่าวของพระองค์ เพื่อที่เธอจะได้ศึกษาหาความรู้ คุณธรรม และศาสนา จากพวกเขาเหล่านั้น
ท่านร่อซู้ล صلى الله عليه وسلم กล่าวว่า:
"ผู้ใดที่โต้เถียงในเรื่องที่เป็นเท็จ ทั้งๆ ที่เขารู้ดี (ว่าเป็นเท็จ) เขาผู้นั้นจะยังคงอยู่ในความโกรธกริ้วของอัลลอฮฺ จนกว่าเขาจะถอนตัวออกมาในที่สุด"
(บันทึกโดย อิมามอบูดาวู้ด)
ท่านร่อซู้ล ศ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า :
" แท้จริง ส่วนหนึ่งของสัญญาณวันสิ้นโลกคือ ความรู้จะถูกยกเก็บกลับคืนไป ความไม่รู้จะปรากฏมากมายดาษดื่น
การผิดประเวณีจะเกิดขึ้นมากมาย การดื่มสุราจะมีมากมายแพร่หลาย
ผู้ชายจะมีจำนวนน้อย และผู้หญิงจะมีจำนวนมาก กระทั่งว่าสำหรับผู้หญิง 50 คน จะมีผู้ชายปกครองดูแลเพียงแค่คนเดียวเท่านั้น"
(บันทึกโดย อิมามอัลบุคอรีย์)
ท่านร่อซู้ล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า :
"แท้จริง อัลลอฮฺจะไม่ทรงเก็บคืนวิชาความรู้ โดยถอดถอนมันออกไปจากปวงบ่าวทันทีทันใด
หากแต่พระอค์จะทรงเก็บความรู้กลับไป ด้วยการเก็บชีวิตของบรรดาผู้รู้ จนกระทั่งไม่หลงเหลือผู้รู้อยู่เลย
เมื่อนั้น ผู้คนทั้งหลายจะยึดเอาบรรดาผู้นำที่โง่เขลา เมื่อพวกเขาถูกถาม พวกเขาก็จะตัดสินโดยไม่มีความรู้
ดังนั้น พวกเขาจึงหลงทางและยังทำให้ผู้อื่นหลงทางอีกด้วย"
(บันทึกโดย อิมามอัลบุคอรีย์)
๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖๖