ไตรกลีเซอไรด์สูง
ส่วนมากคงจะคุ้นเคยกับโคเลสเตอรอล ซึ่งมีผลต่อการตีบตันของหลอดเลือดแดงในร่างกาย แต่ยังมีไขมันในเลือดอีกตัวหนึ่งคือ"ไตรกลีเซอไรด์"ที่มีผลเสียต่อสุภาพของหลอกเลือดแดง เช่นกันถ้าระดับของไขมันในเลือดสูง
ไตรกลีเซอไรด์ คล้ายโคเลสเตอรอลที่สามารถทำให้เกิดโรคหัวใจ และโรคหลอดเลือดได้โดยตัวมันเอง จากงานวิจัยพบว่าแม้โคเรสเตอรอลในเลือดจะมีระดับปกติ แต่ถ้าไตรกลีเซอไรด์สูงจะทำให้สามารถเกิดโรคได้คือ เพิ่มความเสี่ยงในการเป็นเบาหวานชนิดที่ 2 โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคอัมพฤกษ์ อัมพาต นอกจากนี้ถ้าระดับไตรกลีเซอไรด์สูงมากจะเพิ่มความเสี่ยงของโรคตับอ่อนอักเสบ ซึ่งถ้าเป็นรุนแรงอาจทำให้ตายได้
ในทางเคมีไตรกลีเซอไรด์ เป็นสารประกอบที่มีกรดไขมัน 3 โมเลกุล ซึ่งถูกทำให้เป็นเกลือเอสเตอร์ ที่เรียกว่ากลีเซอรอล ไตรกลีเซอรอลเป็นไขมันที่เป็นกลางสังเคราะห์มาจากคาร์โบไฮเดรตแล้วเอาไปเก็บไว้ในเซลล์ไขมัน เมื่อเซลล์ไขมันถูกย่อย มันจะปล่อยกรดไขมันออกมาสู่กระแสเลือด ถ้าคุณมีระดับไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูง ควรจะเปลี่ยนวิถีชีวิตการกินอยู่ให้ดีขึ้น เช่นลด ละ เลิก อาหารบางอย่างร่วมกับการออกกำลังกาย
คนที่มีความเสี่ยงต่อไตรกลีเซอไรด์สูง
ดังนั้นเราจะตรวจวัดระดับไตรกลีเซอไรด์ได้จากการเจาะเลือด หลังการอดอาหารหลังเที่ยคืนมาแล้ว ส่วนมากเจาะหาร่วมกับไขมันตัวอื่นคือ โคเรสเตอรอล 3 ตัว (total cholesterol , HDL , LDL) รายงานของระดับโคเรสเตอรอลว่าสูงหรือไม่ หมายถึงการมีความเสี่ยงต่อโรคหัวใจขาดเลือดสูงหรือไม่ด้วย
เมื่อไตรกลีเซอไรด์สูงรักษาได้ไหม ?
ระดับไตรกลีเซอไรด์ที่สูงสามารถทำให้ลดลงด้วยการควบคุมอาหาร คือการลดการกินไขมัน น้ำตาล และแอลกอฮอล์ การลดการกินของหวาน เช่น คุ้กกี้ น้ำอัดลม การลดน้ำหนักและออกกำลังกายวันละ 30 นาที ก็สามารถลดระดับไตรกลีเซอไรด์ในเลือดได้
การกินอาหารประเภทปลา ซึ่งมีกรดไขมันโอเมก้า 3 มาก แทนการกินเนื้ออย่างอื่น สามารถทำให้ระดับไตรกลีเซอไรด์ลดลงได้ นักวิจัยพบว่า กรดไขมันโอเมก้า 3 จากน้ำมันปลามีฤทธิ์ช่วยลดระดับไตรกลีเซอไรด์ และเพิ่มระดับ (HDL)คอเลสเตอรอลตัวที่ดี ซึ่งทำให้ลดความเสี่ยงต่อโรคหัวใจขาดเลือดและอัมพาต อัมพฤกษ์ได้
ถ้าปรับเปลี่ยนอาหารและการออกกำลังกายดังกล่าวไม่ทำให้ไตรกลีเซอไรด์ของคุณลดลงก็ควรจะพึ่งยาจากแพทย์ เช่น ยาประเภท fibrstes, niacin หรือ statins มีผลต่อการลดไตรกลีเซอไรด์ แต่การกินยานานๆ จะเป็นภาระมาก จึงควรปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตความเป็นอยู่มากกว่า
พล.ต.ต.นพ.นริศ เจนวิริยะ ศัลยแพทย์
