บุคลิกมุสลิม
โดย อาจารย์เฟาว๊าซ ปานเหล็ง
บุคลิกที่ดี นับเป็นหนึ่งจากตัวชี้วัดถึงความเป็นมุสลิมที่สมบูรณ์แบบ
อิสลาม คือ ศาสนาที่ครอบคลุมในทุกแง่มุมของชีวิต สามารถเข้าใจและเข้าถึงสิ่งที่มนุษย์ต้องการได้ เป็นศาสนาที่ไม่อ่อนและไม่คลั่งไคล้ งมงายจนไร้เหตุผล แต่อิสลามสอนให้เราใช้ชีวิต โดยใช้แนวทางตาม กิตาบุลลอฮฺและซุนนะฮฺของท่านร่อซูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม เป็นวิถีชีวิตที่นำมาซึ่งความสันติสุขอย่างแท้จริง และยั่งยืนทั้งโลกนี้และโลกหน้า
ฉะนั้น นอกเหนือจากการที่อิสลามสอนให้เราเป็นบ่าวผู้จงรักภักดี เคารพอิบาดะฮฺต่อพระองค์ อัลลอฮฺแล้ว อิสลามยังได้สอนให้เรามีการดูแลเอาใจใส่ต่อตนเอง ด้วยการพัฒนาศักยภาพในการเป็นอยู่ที่ดี ทั้งนี้ ก็เพื่อผลประโยชนี่ดีแก่ตัวเขาเอง อีกทั้งยังเป็นการสร้างสังคมที่ดีด้วยการเป็นแบบอย่างที่ดีให้แก่กันและกัน ดังเช่นที่วีรบุรุษของเราได้กระทำมาแล้วในยุคก่อน ๆ ทั้ง ๆ ที่ท่านร่อซูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้ถูกส่งมาในท่ามกลางสังคมอันเลวร้ายและป่าเถื่อน
ดังที่อัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา ได้ตรัสว่า
“แท้จริง ในตัวของร่อซูลุลลอฮฺนั้น เป็นแบบอย่างที่ดีสำหรับผู้ที่หวัง (จะพบ) อัลอฮฺ ในวันอาคิเราะฮฺ และรำลึกถึงอัลลอฮฺอย่างมาก”
(อัลอะฮฺซ๊าบ 21 :33)
จากอายะฮฺดังกล่าว อัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา ได้ทรงกล่าวชมเชยท่านนบีมุฮัมมัด ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ว่าเป็นแบบอย่างที่ดีเยี่ยมในฐานะทูตของอัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา ท่านเป็นตัวอย่างที่ดีแก่ประชาชาติอิสลาม เป็นนักสังคมที่เยี่ยมยอดและมีความสามารถเป็นเอกในการจัดการกับอารมณ์ ความรู้สึกนึกคิดของผู้คน อัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา ทรงให้ท่านเป็นผู้ที่มีคุณสมบัติครบถ้วนทุกประการ มีคุณธรรมสูงส่ง มีจิตใจอันสะอาดบริสุทธิ์ มีบุคลิกภาพตลอดจนมารยาทที่ดีงาม
หากเราต้องการที่จะรู้ว่า บุคลิกมุสลิมที่สมบูรณ์นั้นเป็นเช่นใด ท่านนบีมุฮัมมัด ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม นี่แหละคือ คุณลักษณะของบุคคลที่มีบุคลิกภาพที่สมบูรณ์แบบที่สุด
บุคลิก คือ คุณลักษณะทางกาย ทางจิตใจ และความรู้สึกนึกคิดที่สะท้อนออกมาให้ผู้คนได้เห็น และเกิดความประทับใจเมื่อรู้ถึงความหมายของบุคลิกแล้ว ผมขอหยิบยกวามหมายของบุคลิกมาข้อหนึ่ง ก็คือ เรื่องคุณลักษณะทางด้านร่างกาย ซึ่งเป็นสิ่งที่เราทุกคนสามารถสัมผัสได้โดยตรง ดังนั้น จึงเป็นบุคลิกภาพหนึ่งที่เราไม่สามารถปล่อยผ่านไปได้ โดยเฉพาะในฐานะที่เราเป็นมุสลิม
บุคลิกภาพทางด้านร่างกาย
1.1 การดูแลเอาใจใส่สุขภาพร่างกาย ตลอดจนเครื่องอุปโภคบริโภค
ควรรับประทานสิ่งที่ฮะลาล ไม่ควรรับประทานในสิ่งที่ฮะรอม (ต้องห้าม) เริ่มต้นในการรับประทานด้วยการกล่าวดุอาอฺ จบด้วยดุอาอฺ รับประทานให้พอดีท้อง ไม่อิ่มจนเกินไป ควรขอบคุณ อัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา ทุกครั้งในเนี๊ยะอฺมัตที่ได้รับ ตลอดจนมารยาทในการกิน การดื่ม
การรับประทานอาหาร ก็เป็นอีกบุคลิกหนึ่งที่สำคัญ เมื่อมุสลิมรับประทานอาหาร จะต้องเลือกอาหารที่ฮะลาลและมีมารยาทในการรับประทาน จะทำให้บุคลิกที่เขามีเป็นมุสลิมที่ดีเช่นกัน
อัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา ตรัสว่า
“โอ้ มนุษย์ทั้งหลาย พวกเจ้าจงรับประทานสิ่งที่อนุมัติ (ฮะลาล) สิ่งที่ดี ๆ ที่มีอยู่ในแผ่นดิน และจงอย่าได้ปฏิบัติตามย่างก้าวของชัยฏอน แท้จริง มันเป็นศํตรี่ชัดแจ้งของพวกเจ้า”
(อัลบะกอเราะฮฺ 2 : 168)
1.2 หมั่นดูแลร่างกายและเสื้อผ้าอาภรณ์ให้สะอาดดูดีอยู่เสมอ
อิสลามไม่เคยสอนให้บ่าวผู้ศรัทธาเป็นบ่าวที่สกปรก แต่อิสลามได้ส่งเสริมให้มุสลิมดูดีในทุกด้าน และทุกส่วนของเรือนร่าง ตั้งแต่ศีรษะจรดปลายเท้า ที่ต้องหมั่นดูแลตนเองให้สะอาดอยู่เสมอ ไร้กลิ่นกาย ไม่รบกวนผู้อื่น ใส่เสื้อผ้าที่สะอาด เพราะศาสนาอิสลามได้ให้ความสำคัญเกี่ยวกับความสะอาด ดังคำดำรัสของอัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา ที่ว่า
“และเจ้าจงทำความสะอาดเสื้อผ้าอาภรณ์ของเจ้า”
(อัลมุดดัซซิร 74 : 4)
มีรายงานจากท่าน อบี อัดดัรด๊าอฺ ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุ แจ้งว่า ฉันได้ยินท่านร่อซูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า
“แท้จริง พวกท่านกำลังจะไปยังพี่น้องของพวกท่าน ดังนั้น จงจัดแจงสัมภาระที่อยู่ของพวกท่านให้ดี จงแต่งกายให้เรียบร้อย เพื่อที่พวกท่านจะได้โดดเด่นในหมู่ผู้คน”
(บันทึกโดย อัตติรมิซีย์)
1.3 มีลักษณะที่ดี
ลักษณะดีตรงนี้คือ การมีลักษณะที่ดีในทุก ๆ ด้าน ทั้งในเรื่องการแต่งกายที่ดี เรียบร้อย ใส่เครื่องหอมที่ใครเห็นแล้วสบายตา สบายใจ ไม่ดูเวอร์และก็ไม่สกปรก อีกทั้งการพูดจา การวางตัว รวมถึงการเข้าสังคมดี การพูดจาไม่คุยโว โอ้อวด ทับถมผู้อื่น เป็นต้น
อัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา กำชับให้เลือกสรรคำพูดที่ดี และไพเราะ พระองค์ตรัสกับท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ว่า
“และพวกเจ้าทั้งหลาย จงพูดจากับผู้คนด้วยดี”
(อัลบะกอเราะฮฺ 2 : 83)
การมีลักษณะที่ดีนั้นคือ กุญแจดอกสำคัญในการสร้างความประทับใจแก่ผู้คนได้ดี ดังที่ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้ทำเป็นตัวอย่าง ดังจะเห็นได้จากซอฮาบะฮฺส่วนใหญ่นั้น เข้ารับอิสลามเพราะเห็นถึงบุคลิกลักษณะของท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม และประทับใจในมารยาทที่ดีงามของท่าน ทั้ง ๆ ที่ท่านนบีเอง ยังไม่ได้บอกให้พวกเขารู้ถึงอิสลามมาก่อน
ดังนั้น บุคลิกของมุสลิมนั้น จึงรวมไปถึงมารยาทต่าง ๆ ในอิสลามซึ่งท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้ถ่ายทอดคุณงามความดีเหล่านี้ให้แก่มวลชนให้เพวกเราได้รู้จักแนวทางในการดำรงชีวิตที่ดีงาม ที่ถูกต้องเหมาะสมและละเอียดอ่อนในทุกแง่ทุกมุม ท่านได้สร้างบรรทัดฐานที่ถาวรในการดำรงชีวิต ซึ่งไม่เคยมีใครสามารถทำเช่นนี้มาก่อนในอดีต
ดังที่อัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา ได้ตรัสไว้ในซูเราะฮฺ อัลอะฮฺซ๊าบ อายะฮฺที่ 21
“แท้จริง ในร่อซูลของอัลลอฮฺนั้น มีแบบฉบับอันดีงามสำหรับพวกเจ้าแล้ว สำหรับผู้ที่หวัง (จะพบ) อัลลอฮฺ และวันอาคิเราะฮฺ และรำลึกถึงอัลลอฮฺอย่างมาก”
ที่มา : อนุสรณ์งานประจำปี โรงเรียนมุสลิมวิทยาคาร (25 มกราคม 2563)
