ยา...กับสุขภาพในช่องปาก
ประวัติทางการแพทย์เป็นเรื่องสำคัญมากเวลาไปทำฟัน โดยเฉพาะประวัติการใช้ยา เพราะมียาหลายตัวที่ใช้แล้วมีผลต่อสุขภาพในช่องปากได้ ข้อมูลการใช้ยาจึงเป็นเรื่องที่ทันตแพทย์ต้องซักถาม เพราะยาบางตัวต้องหยุดกินก่อนที่จะถอนฟัน ยาบางตัวมีผลทำให้ปากแห้ง ลองมาดูกันว่ามียาอะไรบ้าง กลุ่มไหนที่เราควรมีความรู้และระมัดระวังก่อนไปถอนฟัน
กินยา....อะไรทำไมควรบอกก่อนทำฟัน
กลุ่มยาที่มีผลต่อการแข็งตัวของเลือด ที่พบในคนที่มาทำฟันใช้กันมากคือ aspirin และยาป้องกันการแข็งตัวของเกล็ดเลือดเช่น heparin หรือ warfarin ป้องกันเส้นเลือดอุดตัน Stroke หรือโรคหัวใจ กลุ่มยาเหล่านี้ช่วยป้องกันเลือดแข็งตัว จึงทำให้มีผลต่อการผ่าตัดเพราะเลือดจะไหลไม่หยุด บริเวณแผลผ่าตัด เช่น การถอนฟัน ผ่าฟันคุด ผ่าตัดเหงือก แม้กระทั่งการขูดหินปูน หากไม่หยุดยาก่อนมาผ่าตัด ผลคือ เลือดจะไหลเรื่อยๆ ไม่หยุดสักที ทำให้หลังผ่าตัดต้องมาแก้ปัญหาเลือดไหลไม่หยุดซึ่งจะยุ่งยากมาก
ยาที่มีผลกับการรับรส ยาบางตัวทำให้การรับรสเปลี่ยนไป เช่น พอรับยาเหล่านี้จะรู้สึกขมลิ้น หรือเหมือนมีรสของโลหะ หรือประสิทธิภาพการรับรสเสียไป กลุ่มยาพวกนี้ได้แก่
ยาที่มีผลต่อเหงือก ยาบางตัวทำให้เหงือกบวมขยายใหญ่ เช่น ยาป้องกันการชัก phenytoin ยาที่ใช้ในการปลูกถ่ายอวัยวะ เมื่อเหงือกบวมขยายใหญ่เศษอาหารจะติดง่าย ทำให้มีปัญหาเหงือกและฟันตามมา เราต้องให้ความสำคัญกับการทำความสะอาดฟัน และควบคุมให้สุขภาพในช่องปากสะอาดอยู่เสมอ
ยาที่มีผลต่อเยื่อบุในช่องปาก ยาที่ใช้ควบคุมความดันเลือด ยาคุมกำเนิด ยาเคมีบำบัด ผลข้างเคียงเหล่านี้มีต่อเยื่อบุในช่องปาก อาจทำให้เกิดแผลในช่องปากง่ายขึ้น มีการอักเสบ หรือมีการเปลี่ยนสีของเยื่อบุในช่องปาก การดูแลรักษาสุขภาพช่องปากให้สะอาดอยู่เสมอ จะช่วยลดอาการปวดที่เกิดจากแผลในช่องปากและอาการอักเสบได้
ยาที่ทำให้ปากแห้ง ยากลุ่มนี้มีหลายตัวเช่น
เมื่อภายในช่องปากมีน้ำลายลดลง ปากจะแห้งรู้สึกไม่สบาย อาจเกิดแผลในช่องปากบ่อยขึ้น มีอาการอักเสบและติดเชื้อได้ง่าย จึงต้องเพิ่มการรักษาสุขภาพในช่องปากให้มากขึ้น
น้ำตาลที่มากับยา มียาหลายตัวที่มีน้ำเชื่อมผสม เพื่อให้เด็กกินยาง่ายขึ้น น้ำตาลที่มากับยาทำให้ฟันผุได้ แต่เรามักมองข้ามไป การใช้ยาเหล่านี้นานๆเท่ากับเรากินน้ำตาลเป็นประจำ เช่น ยาแก้ไอ วิตามิน น้ำตาลคือตัวที่ทำให้ฟันผุได้ง่าย ดังนั้นเมื่อกินแล้วก็ต้องบ้วนน้ำหรือแปรงฟัน อย่าให้มีน้ำตาลค้างในปากสัมผัสกับฟันเป็นเวลานานๆ โดยเฉพาะกินยาก่อนนอนอย่าลืมบ้วนน้ำตามหล่ะ
นิตยสาร Healthtoday
