การปฏิสัมพันธ์ของท่านนบี ซ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม ต่อบรรดาเด็กๆ และเยาวชน
อาบีดีน พัสดุ เรียบเรียง
ท่านร่อซู้ล ซ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม เป็นแบบอย่างที่ดีที่สุด ในการปฏิสัมพันธ์กับบรรดาเด็กๆ และเยาวชน โดยที่อัลลอฮฺ ตะอาลา ตรัสถึงคุณลักษณะของท่านนบีว่า
(وَإِنَّكَ لَعَلَىٰ خُلُقٍ عَظِيمٍ)،
“และแท้จริงเจ้านั้น อยู่บนคุณธรรมอันยิ่งใหญ่”
และจากสิ่งที่บ่งถึงการให้การอบรมอันยิ่งใหญ่ของท่านร่อซู้ล ซ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม คือการที่ท่านเป็นผู้สอนแก่กลุ่มคนที่ประเสริฐที่สุด โดยหลักฐานในเรื่องนี้คือคำดำรัสของอัลลอฮฺ ตะอาลา
(كُنتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ)
“พวกเจ้านั้น เป็นประชาชาติที่ดียิ่งซึ่งถูกให้อุบัติขึ้นสำหรับมนุษยชาติ”
ดังที่ท่านนบีได้ให้ความสำคัญต่อบรรดาเด็กๆและเยาวชน ให้การดูแลเอาใจใส่ต่อความต้องการที่เป็นไปตามช่วงวัยของพวกเขา ปฏิสัมพันธ์กับเด็กๆและเยาวชนด้วยความอ่อนโยนและความรัก และส่งเสริมให้พวกเขามีมารยาทที่ดี ปล่อยผ่านความผิดและความพลั้งพลาดของพวกเขา และให้พวกเขามีส่วนร่วมในการปรึกษาหารือของท่านนบีกับบรรดาผู้อาวุโส ในการเทศนาและในวงประชุม โดยไม่กีดกันบรรดาเด็กและเยาวชนเหล่านั้น
จากสิ่งที่ยืนยันในเรื่องราวเหล่านี้ คือการปฏิสัมพันธ์ของท่านนบี ซ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม กับผู้เป็นซอฮาบะฮฺ ท่านอนัส บิน มาลิก ร่อฏิยัลลอฮุอันฮุ ตั้งแต่การอพยพไปยังนครมดีนะฮฺจนกระทั่งท่านนบี ซ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม เสียชีวิต โดยที่ท่านอนัสได้กล่าวว่า
خَدَمْتُ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَشْرَ سِنِينَ، فَمَا قَالَ لِي: أُفٍّ، وَلاَ: لِمَ صَنَعْتَ؟ وَلاَ: أَلاَ صَنَعْتَ؟
ฉันได้รับใช้ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม สิบปี (ตลอดเวลาสิบปีนั้น) ท่านไม่เคยกล่าวกับฉันว่า “อุฟ” (คำสบถที่แสดงออกถึงความเบื่อหน่ายหรือไม่พอใจ) หรือ “เจ้าทำทำไม(แบบนี้)?” หรือ “ทำไมเจ้าจึงไม่ทำ(แบบนี้)?
♥ ดังที่ท่านนบี ซ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม ได้หยอกล้อกับบรรดาเด็กๆ โดยที่ท่านจะเดินผ่าน อบีอุมัยรฺ เป็นประจำในขณะที่เขากำลังเล่นกับ อุซฟูร ของเขา (นกตัวเล็กๆ ชนิดหนึ่ง คล้ายนกกระจอก) และเมื่ออุซฟูรตาย ท่านนบี ซ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม ก็ได้ปลอบใจเขา
♥ ดังที่ท่านอิหม่ามมุสลิมได้บันทึกในซอฮีหฺของท่าน จากมารดาแห่งศรัทธาชน ท่านหญิงอาอิชะฮฺ ร่อฏิยัลลอฮุอันฮุม นางได้กล่าวว่า
(إنّ رسولَ اللهِ صلَّى اللهُ عليهِ وسلَّم كان يُؤْتَى بالصِّبيانِ فيُبَرِّكُ عليهم ويُحَنِّكُهم)،
“ท่านร่อซูลุ้ลลอฮฺ ซ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม บรรดาเด็กๆ ที่เพิ่งคลอดจะถูกนำมาหาท่าน แล้วท่านนบี ก็จะวิงวอนขอความจำเริญและทำการตะหฺนีกให้แก่พวกเขา”
ฮาดีษบทนี้ได้บ่งบอกว่าท่านนบีได้วิงวอนขอจากอัลลอฮฺซึ่งความจำเริญให้แก่บรรดาเด็กๆ และทำการตะหฺนีก นั่นคือการเคี้ยวอินทผาลัมแล้วนำไปป้ายในปากเด็ก กระทั่งการตะหฺนีกเป็นซุนนะฮฺ (แนวทาง) จากท่านนบี ซ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม
♥ ดังที่ท่านนบี ซ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม ได้เปลี่ยนชื่อของเด็กๆ ที่มีความหมายไม่ดี ด้วยชื่อที่มีความหมายดีและมีความประเสริฐ เช่นการเปลี่ยนจากชื่อ عاصية (ผู้ที่ฝ่าฝืน) เป็นชื่อ جميلة (งดงาม) และให้ชื่อปู่ของท่านสอี๊ด บิน มุซัยยิบ ว่า سهل (ง่ายดาย) หลังจากที่เขาเคยมีชื่อว่า حزن (เศร้าเสียใจ)
♥ ดังที่ท่านนบี ซ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม ได้ส่งเสริมให้บรรดาเด็กๆ เยาวชน ท่องจำอัลกุรอ่าน เรียนรู้เรื่องราวแห่งบทบัญญัติศาสนา , ท่านนบี ซ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม ให้คุณค่าในสิ่งที่บรรดาเยาวชนได้เรียนรู้ , และสิ่งที่ยืนยันในเรื่องนี้ คือการที่ท่านนบี ซ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม ได้เลือกเด็กคนหนึ่ง (ที่มีนามว่า) อัมรฺ บิน ซาลามะฮฺ อัลญัรมี่ เป็นอิหม่าม (นำละหมาด) แก่กลุ่มชนของเขา โดยที่เขาเป็นผู้ที่มีอายุน้อยที่สุด แต่เป็นผู้ที่ท่องจำอัลกุรอ่านและมีความรู้ในอัลกุรอ่านมากที่สุด
การกระทำของท่านร่อซู้ล ซ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม เป็นตัวอย่างให้แก่ผู้คนทั้งหลาย บรรดาซอฮาบะฮฺจึงได้ยึดถือตามแนวทางเหล่านั้น ดังเช่นท่านอบูบักร ร่อฏิยัลลอฮุอันฮุ ท่านได้อุ้มท่านฮาซัน บิน อาลี และกล่าวกับท่านอาซันว่า
(بَأَبِي شَبِيهٌ بِالنَّبِيّ لَيْسَ شَبِيهاً بِعَلِيّ)،
“ฉันขอไถ่ชีวิตของเขาด้วยกับชีวิตบิดาของฉัน เขา(อัล-หะซัน)เหมือนกับท่านนบี เขาไม่เหมือนท่านอาลี”
ท่านฮาซันจึงหัวเราะ
แนวทางในการปฏิสัมพันธ์กับบรรดาเด็กๆ และเยาวชนของท่านร่อซู้ล ซ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม มีผลด้านบวกเป็นอย่างมากในการก่อเกิดอีหม่านในหัวใจ และยืนหยัดต่อการประกอบคุณความดี รวมถึงการเรียนรู้วิชาการแขนงต่างๆ
