ครูผู้สอน ประชาชาติแห่งความรู้
แปลเรียบเรียง อ.อาบีดีน พัสดุ
โองการหนึ่งในคัมภีร์ของอัลลอฮฺ บรรดาอุลามาอฺต่างทราบดีและพวกเขาได้นำมาเป็นแนวปฏิบัติในการดำเนินชีวิตของพวกเขา โองการดังกล่าวนี้จึงได้นำพาพวกเขาสู่ความสูงส่ง ส่วนกลุ่มชนอื่นๆได้ละเลยจากโองการดังกล่าวนี้ พวกเขาจึงไม่สามารถที่จะก้าวหน้าในด้านวิชาความรู้ถึงระดับเดียวกับบรรดาอุลามาอฺ , และโองการที่ว่านี้คือคำดำรัสของผู้ทรงรอบรู้ ผู้ทรงสูงส่งยิ่ง
:{.. وَاتَّقُوا اللَّهَ وَيُعَلِّمُكُمْ اللَّهُ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ}.
“และพวกเจ้าพึงยำเกรงอัลลอฮฺเถิด และอัลลอฮฺนั้นทรงให้ความรู้แก่พวกเจ้าอยู่
และอัลลอฮฺนั้นทรงรอบรู้ในทุกสิ่งทุกอย่าง”
ประชาชาติแห่งความรู้และทางนำทั้งหลาย , บรรดาครูผู้สอนทั้งชายและหญิง พวกเขาเป็นดั่งเทียนไขที่ส่องสว่างนำสู่หนทางแห่งความก้าวหน้าและเจริญรุ่งเรืองให้แก่ประชาชาติ , พวกเขาเป็นดั่งเทียนที่ขจัดความมืดมิดแห่งความโง่เขลาและความล้าหลังให้หมดไปจากประชาชาติ , บรรดาครูผู้สอนทั้งชายและหญิง พวกเขาคือกลุ่มคนที่มีความสำคัญยิ่งในสังคม เพราะสติปัญญาความคิดและจิตวิญญาณบรรดาลูกหลานของประชาชาติอยู่ในมือของพวกเขา โดยที่พวกเขาจะขีดเขียนเส้นทางตามที่พวกเขาเห็นสมควร
เพราะฉะนั้น เมื่อกลุ่มคนเหล่านี้เป็นกลุ่มคนที่ดี สังคมโดยรวมย่อมดีไปด้วย , และสังคมจะเสื่อมเสียและปราศจากการพัฒนาไปข้างหน้า ก็ขึ้นอยู่กับความเสื่อมเสียที่เกิดขึ้นกับกลุ่มคนเหล่านี้เช่นกัน , ในช่วงสัปดาห์ที่แล้ว การเฉลิมฉลองวันครูได้ผ่านพ้นพวกเราไป , ผมจึงใคร่ที่จะนำแง่มุมต่างๆที่เกี่ยวข้องกับครูผู้สอนมากล่าวแก่พวกท่าน
แง่มุมที่หนึ่ง
สำหรับครูผู้สอนทั้งชายและหญิงนั้น อิสลามได้ยกเกียรติและให้ความสำคัญแก่พวกท่าน ก่อนที่ผู้คนจะให้เกียรติพวกท่าน หรือก่อนที่พวกเขาจะให้พวกท่านมีวันของพวกท่านหนึ่งวันในรอบหนึ่งปี , อิสลามได้สั่งใช้ให้ให้เกียรติพวกท่านตลอดช่วงชีวิต และรางวัลอันยิ่งใหญ่สำหรับพวกท่านในวันกิยามะฮฺ
อัลลอฮฺ ตรัสว่า
{ يَرْفَعْ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ}
“พระองค์อัลลอฮฺจะทรงยกย่องเทิดเกียรติแก่บรรดาผู้ศรัทธาในหมู่พวกเจ้า และบรรดาผู้ได้รับความรู้หลายชั้น และอัลลอฮฺทรงรอบรู้ยิ่งในสิ่งที่พวกเจ้ากระทำ”
ويقول:{.. قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ إِنَّمَا يَتَذَكَّرُ أُوْلُوا الْأَلْبَابِ}
“จงกล่าวเถิด (มุฮัมมัด) บรรดาผู้รู้และบรรดาผู้ไม่รู้จะเท่าเทียมกันหรือ ? แท้จริงบรรดาผู้มีสติปัญญาเท่านั้นที่จะใคร่ครวญ”
โองการอัลกุรอ่านต่างๆ มากมายที่ได้ระบุถึงความประเสริฐของวิชาความรู้และผู้รู้ ซึ่งเหล่านี้เป็นสิ่งที่รู้กันเป็นอย่างดี , และในซุนนะฮฺ โดยผู้ซึ่งมิได้กล่าวสิ่งใดออกมาจากอารมณ์นอกเสียจากสิ่งที่เขาพูดนั้นจะเป็นวะฮียฺที่ถูกประทานลงมา ท่านได้บอกกับพวกเราว่าสิ่งที่อยู่ในจักรวาลนี้ทั้งหมดต่างมีปฏิกิริยาต่อบรรดาผู้ที่สอนสั่งความดีแก่ผู้คน
อัตติรมิซี่ยฺ ได้บันทึก จากท่านอบีอุมามะฮฺ อัลบาฮิลี่ยฺ เล่าว่า ได้ถูกกล่าวแก่ท่านร่อซู้ล 
ถึงชายสองคน คนหนึ่งเป็นผู้ที่เคร่งครัดปฏิบัติอิบาดะฮฺ ส่วนอีกคนหนึ่งเป็นผู้รู้
ท่านร่อซู้ล กล่าวว่า
((فَضْلُ الْعَالِمِ عَلَى الْعَابِدِ كَفَضْلِي عَلَى أَدْنَاكُمْ)) ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ((إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ وَأَهْلَ السَّمَوَاتِ وَالْأَرَضِينَ حَتَّى النَّمْلَةَ فِي جُحْرِهَا وَحَتَّى الْحُوتَ لَيُصَلُّونَ عَلَى مُعَلِّمِ النَّاسِ الْخَيْرَ))،
“ความประเสริฐของผู้มีความรู้ที่เหนือคนทำอิบาดะฮฺนั้น เปรียบเสมือนความประเสริฐของฉันที่เหนือพวกท่าน”
หลังจากนั้นท่านนบี กล่าวว่า
“แท้จริงอัลลอฮฺ บรรดามาลาอีกะฮฺของพระองค์ ผู้ที่อยู่ในชั้นฟ้าและแผ่นดิน แม้กระทั่งมดที่อยู่ในรูของมันและปลา ต่างสดุดีต่อผู้ที่สอนสั่งความดีให้แก่ผู้คน”
เพราะฉะนั้น บรรดาพี่น้องของฉันที่เป็นครูผู้สอนทั้งชายและหญิงทั้งหลาย ขอให้พวกท่านจงเชื่อมั่นเถิดว่าตราบใดที่พวกท่านยึดมั่นในศาสนาและพยายามที่จะปลูกฝังมันในหัวใจของลูกหลานมุสลิม ตราบนั้น ผู้คนทั้งหลายจะยังคงยอมรับในเกียรติและฐานะของพวกท่าน และความบกพร่องในสำนึกหน้าที่ย่อมส่งผลต่อการยอมรับและเกียรติฐานะของพวกท่านตามระดับของความบกพร่องเช่นกัน
แง่มุมที่สอง
ผมขอกล่าวแก่บรรดาครูผู้สอนทั้งชายและหญิง คงไม่ต้องสงสัยเลยว่า ได้เกิดความบกพร่องอย่างใหญ่หลวงในการให้เกียรติและฐานะของครูในสังคม จนกระทั่งกลายเป็นว่าบรรดานักเรียนนักศึกษาต่างสร้างความเสียหายให้แก่บรรดาครูของพวกเขา และเป็นที่น่าเสียใจว่าเรื่องราวเหล่านี้ที่เกิดขึ้น อันเนื่องจากปัจจัยต่างๆ มากมาย
ส่วนหนึ่งจากปัจจัยเหล่านั้นคือ การที่บรรดาครูผู้สอนไม่รู้ถึงฐานะและความรับผิดชอบอันยิ่งใหญ่ที่พวกเขาแบกรับ เขาจึงบกพร่องและเป็นแบบอย่างที่ไม่ดีจึงส่งผลทำให้ความน่าเกรงขามของพวกเขาหมดไปจากสายตาของผู้คน และส่งผลถึงภาพพจน์ของบรรดาครูผู้สอนที่เหลืออีกด้วย , เราได้ยินว่าครูน้อยทุบตีครูใหญ่ต่อหน้านักศึกษา , เราได้ยินว่าบรรดาครูทำร้ายและด่าทอซึ่งกันและกันต่อหน้าเด็กนักเรียน , แล้วบรรดาครูที่มีพฤติกรรมในลักษณะเช่นนี้จะมีเกียรติและฐานะ ณ ที่บรรดานักเรียน และในสังคมได้อย่างไร
และเช่นเดียวกัน หนึ่งในสาเหตุคือ ความบกพร่องในการอบรมสั่งสอนและพฤติกรรมที่ไม่ดีในบ้านที่ได้บ่มเพาะเด็กๆ เหล่านั้น , เราจึงได้เห็นว่าเมื่อลูกกลับมาโอดครวญกับพ่อเกี่ยวกับครูของเขา พ่อของเขาก็จะทำทุกวิถีทางเพื่อช่วยลูก เป็นการช่วยเหลือลูกแบบโง่เขลาเบาปัญญา , ประณามครู ข่มขู่ครูต่อหน้านักเรียน ซึ่งเป็นผลให้ความน่าเกรงขามของครูหมดไปจากสายตาของนักเรียน
ในแง่มุมที่สาม
สำหรับผู้ที่อิจฉาริษยาบรรดาครูเกี่ยวกับเงินเดือนที่สูง หรือวันหยุดที่มากกว่าการทำงานในองค์กรณ์อื่นๆ , ขอให้พวกท่านจงพิจรณาถึงสิ่งที่ครูกระทำเสียก่อนแล้วหลังจากนั้นค่อยทำการตัดสิน , ครูที่มีความบริสุทธิใจคุณจะพบว่าในแต่ละวันที่หมดไปเขาได้พร่ำสอนหลายสิบรอบจนกระทั่งวิชาการความรู้ได้ถ่ายทอดไปสู่นักเรียน ,
ส่วนพนักงานในออฟฟิศนั่งอยู่บนเก้าอี้ของเขาด้วยความสะดวกสบาย เมื่อมีผู้ที่มาถกเถียงกับเขาซักสิบนาทีเขาก็จะรู้สึกอึดอัด รู้สึกว่าวันนั้นเป็นวันที่ยากลำบาก , แล้วผู้ที่ต้องยืนเป็นเวลาหลายชั่วโมงตามตารางสอน ทั้งพูด เขียน และลบ , ส่วนพนักงานเมื่อสิ้นสุดจากเวลางานแล้ว งานของเขาก็จบลง
แต่ครูที่มีความจริงใจในการสอน คุณจะพบว่าถึงแม้ว่าเขาจะอยู่ในบ้านก็ยังใช้เวลาส่วนมากไปกับเรื่องราวที่เกี่ยวกับนักเรียน ตระเตรียมบทเรียนของวันพรุ่งนี้ ตรวจสมุดของนักเรียน หรือวุ่นอยู่กับคะแนนและการพัฒนาของนักเรียน
แง่มุมที่สี่
ผมปราถนาที่จะตักเตือนบรรดาครูผู้สอนทั้งชายและหญิงทั้งหลาย เกี่ยวกับบทบาทที่ถูกหลงลืมไป ซึ่งเป็นบทบาทที่อัลลอฮฺจะทรงมอบความเป็นศิริมงคลในรางวัลแก่บรรดาครูในดุนยานี้ , และรางวัลอันยิ่งใหญ่ในอาคีเราะฮฺ
บทบาทดังกล่าวนั้นก็คือ การให้ความยิ่งใหญ่ต่ออัลลอฮฺและบทบัญญัติของพระองค์ ปลูกฝังความรักต่อท่านร่อซูลุ้ลลอฮฺในจิตใจของบรรดานักเรียนนักศึกษา ทำให้พวกเขาหลีกหนีจากสิ่งชั่วร้ายที่อัลลอฮฺทรงสั่งห้าม และทำให้สิ่งชั่วร้ายเหล่านั้นเป็นสิ่งด้อยค่าในจิตใจของพวกเขา และนี่คือสาส์นของท่านผู้เป็นมุสลิม ก่อนที่ท่านจะเป็นครู
และสิ่งเหล่านี้มิได้ถูกจำกัดอยู่เพียงในบางสาขาวิชา เพราะเมื่อใดก็ตามที่คุณครูรู้สึกถึงหน้าที่อันยิ่งใหญ่และความจำเป็นอันสู่งส่งนี้แล้วละก็ เขาก็จะสามารถถ่ายทอดสิ่งเหล่านี้ไปสู่นักเรียนผ่านวิชาที่เขาสอนได้เป็นอย่างดี
เพราะฉะนั้น ขอให้พวกท่านทั้งหลายพึงเอาใจใส่ต่อสิ่งเหล่านี้ ขออัลลอฮฺทรงเมตตาฉันและโดยเฉพาะพวกท่าน ภาคผลกำไรอันมากมายที่พวกท่านและบรรดานักเรียนนักศึกษาจะได้รับ รวมถึงความปราบปลื้มของประชาชาติของพวกท่าน
.أعوذ بالله من الشيطان الرجيم
“ขอความคุ้มครองจากอัลลอฮฺให้พ้นจากชัยฏอนมารร้ายที่ถูกสาปแช่ง”
{ وَلِيَعْلَمَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ أَنَّهُ االْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ فَيُؤْمِنُوا بِهِ فَتُخْبِتَ لَهُ قُلُوبُهُمْ وَإِنَّ اللَّهَ لَهَادِ الَّذِينَ آمَنُوا إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ}
“และเพื่อบรรดาผู้รู้จะตระหนักว่า แท้จริงอัลกุรอาน นั้นคือสัจธรรมจากพระเจ้าของเจ้าเพื่อพวกเขาจะได้ศรัทธาต่อมัน (อัลกุรอ่าน) แล้วจิตใจของพวกเขาจะได้นอบน้อมต่อมัน (อัลกุรอาน) และแท้จริงอัลลอฮฺทรงเป็นผู้ชี้แนะบรรดาผู้ศรัทธาสู่แนวทางอันเที่ยงตรง”
พวกท่านทั้งหลายพึงยำเกรงต่ออัลลอฮฺ บ่าวของอัลลอฮฺทั้งหลาย และขอให้ท่านทั้งหลายพึงทราบเถิดว่า กลุ่มชนที่ไม่ให้เกียรติบรรดาผู้รู้และบรรดาครูบาอาจารย์ของพวกเขานั้น ย่อมไม่มีความดีใดๆ ในหมู่พวกเขา , หากแต่มันคือหนทางที่นำสู่การสูญสิ้น , ฉันขอนำเสนอขอแนะนำบางประการโดยหวังว่ามันจะช่วยก่อให้เกิดการให้เกียรติต่อบรรดาครูบาอาจารย์ทั้งหลาย
ประการที่หนึ่ง
เราต้องเข้าใจว่า มิใช่ว่าทุกคนที่จบการศึกษาจากมหาวิทยาลัย ไม่ว่าจะเป็นชายหรือหญิง เขาจะสามารถที่จะเป็นครูที่ได้รับความไว้วางใจในงานที่เกี่ยวข้องกับสติปัญญาความคิดของลูกหลานมุสลิม เพราะฉะนั้นจึงจำเป็นต้องวางกรอบเงื่อนไขในการที่จะรับบรรดาผู้ที่ยื่นความประสงค์ที่จะทำอาชีพที่อันตรายนี้ และกำลังกลายเป็นเรื่องที่จำเป็น ที่จะต้องเปลี่ยนจากการเน้นในเรื่องปริมาณไปสู่การมุ่งเน้นในเรื่องบุคลิกด้านจรรยามารยาทและการประพฤติตนควบคู่ไปกับทักษะและวิชาการความรู้
ประการที่สอง
ผมขอกล่าวแก่ครูชายและครูหญิงว่า แต่ละคนนั่นแหละคือผู้ที่กำหนดฐานะและความเป็นที่รักใคร่ของเขาเอง ไม่ใช่สิ่งที่จะร้องขอจากผู้คน เพราะฉะนั้นคุณครูที่โกนเครา ที่สวมเสื้อผ้ายาว ใช้คำพูดที่ไม่สุภาพ มีความคิดที่คับแคบ แล้วเขาจะร้องขอให้คนอื่นๆ ให้เกียรติเขาได้อย่างไร , และสิ่งที่เกิดขึ้นได้ยืนยันแล้วว่า คุณครูที่มีความอุตสาหะ มีความบริสุทธิใจ ผู้ซึ่งมานะพยายามที่จะให้เกิดความเชี่ยวชาญในศาสตร์ของการอบรมสั่งสอน คือผู้ที่ได้รับการให้เกียรติจากสังคม
ประการที่สาม
ผมขอกล่าวแก่บรรดาพ่อแม่ว่า พวกท่านจำเป็นจะต้องให้การอบรมลูกๆให้รู้จักการให้เกียรติต่อคุณครู เพราะหากว่าพวกเขา (บรรดาเยาวชน) มิได้เติบโตขึ้นบนมารยาทเหล่านี้ ปัญหาของการไม่ให้เกียรติอาจย้อนกลับมาสู่พวกคุณ จนพวกเขาไม่เห็นถึงความสำคัญของพวกคุณ
และคุณครูทั้งชายและหญิง พวกเขาคือผู้ที่ช่วยเหลือพวกคุณในการให้การอบรมบ่มนิสัยแก่บรรดาเยาวชน ดังนั้น เมื่อพวกคุณทำให้ความน่าเกรงขามที่มีต่อคุณครูหมดไปจากหัวใจของลูกๆ แล้วละก็ เท่ากับว่าพวกคุณได้ทำให้การอบรมบ่มนิสัยของลูกๆ หายไปครึ่งหนึ่ง เป็นผลทำให้พวกคุณจะต้องพยายามเพิ่มขึ้นถึงอีกหนึ่งเท่า และคุณอาจไม่สามารถที่จะชดเชยการอบรมเหล่านั้นแก่เด็กๆได้ ซึ่งนั่นก็เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นอันเป็นสาเหตุมาจากพวกคุณเอง
คุตบะห์วันศุกร์
