การให้ความเสมอภาคในบรรดาลูกๆ
แปลเรียบเรียง อ.อาบีดีน พัสดุ
จากขั้นตอนอันสำคัญในการอบรมเลี้ยงดูลูกๆ คือการให้ความเสมอภาคในระหว่างพวกเขา เพราะความยุติธรรมนั้นจะป้องกันอุปนิสัยอันเลวร้ายที่น่าเป็นห่วงว่าจะมาประสบกับลูกๆ ดังนั้นต้นเหตุแห่งการอยุติธรรม เป็นที่มาของมารยาทที่เลวทราม ก่อเกิดพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม ท่านนบี จึงได้เตือนให้ระวังจากการลำเอียงในบรรดาลูกๆ
จากท่าน นุอฺมาน บิน บะชีร เล่าว่า พ่อของเขาได้พาเขาไปหาท่านนบี และพ่อกล่าวแก่ท่านนบี ว่า
: إني نحلتُ ابني هذا غلامًا، فقال: ((أكلَّ ولدك نحلتَ مثله؟))، قال: لا، قال: ((فارجعه))
ฉันได้มอบทาสคนหนึ่งให้แก่ลูกคนนี้ของฉัน ,
ท่านนบีกล่าวว่า (ท่านได้ให้เช่นเดียวกันนี้กับลูกทุกคนของท่านหรือเปล่า) ,
เขากล่าวว่า ไม่
ท่านนบีกล่าวว่า (ท่านจงนำสิ่งนั้นกลับคืนมาจากเขาเสีย)
ท่านนบี ได้ทำให้ประจักษ์ด้วยคำสั่งให้ยุติธรรมต่อบรรดาลูกๆ ดังที่ได้มีรายงานอีกสายรายงานหนึ่งของฮาดีษข้างต้น ท่านนบี กล่าวว่า
((فاتَّقوا الله واعدِلوا بين أولادكم))[20]
“ท่านจงยำเกรงอัลลอฮฺ และจงมีความยุติธรรมต่อลูกๆของท่าน”
ท่านนบี ได้แจงแจงในบันทึกของอิหม่ามมุสลิม ถึงเหตุผลหนึ่งจากเหตุผลต่างๆที่จะต้องให้ความยุติธรรม นั่นคือ การอธรรมนั้นอาจเป็นสาเหตุแห่งการเนรคุณของลูกๆ และเป็นสาเหตุที่ทำให้บรรดาลูกๆที่ไม่ได้รับความยุติธรรม กลายเป็นผู้ที่ไม่เชื่อฟังบิดามารดา , ท่านนบี กล่าวว่า
((أكلَّ بنيك قد نحلتَ مثل ما نحلتَ النعمان؟))، قال: لا، قال: ((فأشهِد على هذا غيري))، ثم قال: ((أيسُرك أن يكونوا إليك في البرِّ سواء؟))، قال: بلى، قال: ((فلا إذًا))
ลูกๆของท่านทุกคน ท่านได้ให้เหมือนกับที่ได้ให้กับ นุอฺมานหรือไม่ ?
เขากล่าวว่า ไม่
ท่านนบีกล่าวว่า (ท่านจงให้ผู้อื่นจากฉันเป็นผู้ยืนยันในเรื่องนี้เถิด)
หลังจากนั้น ท่านนบีกล่าวว่า (ท่านชอบหรือไม่ที่จะให้ลูกๆของท่านทุกคนทำดีกับท่านเหมือนๆกัน ?)
เขากล่าวว่า ใช่ครับ
ท่านนบีกล่าวว่า (ถ้าเช่นนั้นก็อย่าทำอย่างนั้น)
เช่นเดียวกับที่บิดาและมารดา ต้องการที่จะให้ลูกๆของทั้งสอง ทำดีกับทั้งสองเหมือนๆกันทุกคน ดังนั้น จึงจำเป็นที่จะต้องยุติธรรมต่อลูกๆ เพื่อให้การทำดีกับบิดามารดามาจากพวกเขาทั้งหมด
และจากขั้นตอนอันสำคัญในการอบรมดูแลลูกๆ เช่นเดียวกัน แบบอย่างที่ดีในตัวบิดามารดา ลูกได้เปิดตาทั้งสองมองดูบิดามารดาของเขา และจากทั้งสองเขาได้ยึดเอาแนวทางการดำเนินชีวิต และย่างก้าวตามรอยเท้าของบิดาและมารดา
การหันเหออกจากแนวทางที่เทียงตรงที่เกิดกับประชาชาติก่อนๆ หาใช่จากอื่นใดไม่ นอกจากต้นเหตุที่มานั้นคือแบบอย่างที่เสื่อมเสียของบิดามารดา , กลุ่มชนของท่านนบีนูฮฺ อะลัยฮิสสะลาม พวกเขาปิดกั้นหนทางแห่งอัลลอฮฺ , อะไรคือสาเหตุของการปิดกั้น ?
﴿ فَقَالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ قَوْمِهِ مَا هَذَا إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُرِيدُ أَنْ يَتَفَضَّلَ عَلَيْكُمْ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَأَنْزَلَ مَلَائِكَةً مَا سَمِعْنَا بِهَذَا فِي آبَائِنَا الْأَوَّلِينَ ﴾
[المؤمنون: 24].
“แล้วบรรดาหัวหน้าของบรรดาผู้ปฏิเสธศรัทธาในหมู่ชนของเขาได้กล่าวขึ้นว่า
เขาผู้นี้มิใช่ใครอื่นนอกจากเป็นปุถุชนคนธรรมดาเช่นเดียวกับพวกท่าน เพียงแต่เขาต้องการที่จะทำตัวให้ดีเด่นเหนือพวกท่าน
และหากอัลลอฮฺ ทรงประสงค์แล้ว แน่นอนพระองค์จะทรงส่งมะลาอิกะฮฺลงมา เราไม่เคยได้ยินคำพูดเช่นนี้ในสมัยบรรพบุรุษของเราแต่กาลก่อนเลย”
กลุ่มชนของนบีอิบรอฮีม อะลัยฮิสสะลาม พวกเขาอยู่ในสภาพเดียวกัน
﴿ وَلَقَدْ آتَيْنَا إِبْرَاهِيمَ رُشْدَهُ مِنْ قَبْلُ وَكُنَّا بِهِ عَالِمِينَ إِذْ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوْمِهِ مَا هَذِهِ التَّمَاثِيلُ الَّتِي أَنْتُمْ لَهَا عَاكِفُونَ قَالُوا وَجَدْنَا آبَاءَنَا لَهَا عَابِدِينَ ﴾ [الأنبياء: 51 - 53
“และโดยแน่นอน เราได้ให้ความเฉลียวฉลาดแก่อิบรอฮีมแต่ครั้งก่อน โดยที่เรารู้จักเขาดี
ขณะที่เขากล่าวแก่บิดาของเขาและกลุ่มชนของเขาว่า รูปปั้นอะไรกันนี่ที่พวกท่านเฝ้าบูชากัน
พวกเขากล่าวว่า เราได้พบเห็นบรรพบุรุษของเรา เป็นผู้สักการะบูชามันมาก่อน”
ท่านนบีมูซา อะลัยฮิสสะลาม ได้กล่าวกับกลุ่มชนของท่าน
﴿ أَتَقُولُونَ لِلْحَقِّ لَمَّا جَاءَكُمْ أَسِحْرٌ هَذَا وَلَا يُفْلِحُ السَّاحِرُون قَالُوا أَجِئْتَنَا لِتَلْفِتَنَا عَمَّا وَجَدْنَا عَلَيْهِ آبَاءَنَا وَتَكُونَ لَكُمَا الْكِبْرِيَاءُ فِي الْأَرْضِ وَمَا نَحْنُ لَكُمَا بِمُؤْمِنِينَ ﴾
يونس: 77، 78
“มูซาได้กล่าวว่า พวกท่านกล่าวร้ายต่อความจริง เมื่อมันได้มายังพวกท่านเช่นนั้นหรือนี่หรือวิทยากล และนักวิทยากลนั้นจะไม่ประสบความสำเร็จดอก
พวกเขากล่าวว่า ท่านมาหาเราเพื่อที่จะหันเหเรา ออกจากสิ่งที่เราได้พบเห็น (ศาสนา) ของบรรพบุรุษของเรา
และเพื่อที่ความยิ่งใหญ่ในแผ่นดินจะได้เป็นของท่านทั้งสองกระนั้นหรือ และเราจะไม่ศรัทธาต่อท่านทั้งสองเป็นแน่”
และด้วยเหตุผลเดียวกัน กลุ่มชนของนบีซอลิหฺ ได้กล่าวว่า
﴿ قَالُوا يَا صَالِحُ قَدْ كُنْتَ فِينَا مَرْجُوًّا قَبْلَ هَذَا أَتَنْهَانَا أَنْ نَعْبُدَ مَا يَعْبُدُ آبَاؤُنَا وَإِنَّنَا لَفِي شَكٍّ مِمَّا تَدْعُونَا إِلَيْهِ مُرِيبٍ ﴾ [هود: 62]
“พวกเขากล่าวว่า โอ้ ศอและฮฺเอ๋ย แน่นอนท่านเคยเป็นความหวังในหมู่พวกเรามาก่อน
บัดนี้ท่านจะห้ามมิให้เราเคารพอิบาดะฮฺสิ่งที่บรรพบุรุษของเราเคารพอิบาดะฮฺอยู่กระนั้นหรือ
และแท้จริงพวกเราอยู่ในการสงสัยต่อสิ่งที่ท่านเรียกร้องเชิญชวนเรายังสิ่งนั้น”
และกลุ่มชนของท่านนบี ชุเอบ อะลัยฮิสสะลาม
﴿ قَالُوا يَا شُعَيْبُ أَصَلَاتُكَ تَأْمُرُكَ أَنْ نَتْرُكَ مَا يَعْبُدُ آبَاؤُنَا أَوْ أَنْ نَفْعَلَ فِي أَمْوَالِنَا مَا نَشَاءُ إِنَّكَ لَأَنْتَ الْحَلِيمُ الرَّشِيدُ ﴾ [هود: 87].
“พวกเขากล่าวว่า โอ้ชุอัยบฺเอ๋ย การละหมาดของท่านสั่งสอนท่านว่า ให้พวกเราละทิ้งสิ่งที่บรรพบุรุษของเราเคารพบูชา
หรือว่าให้เรากระทำต่อทรัพย์สินของเราตามที่เราต้องการกระนั้นหรือ แท้จริงท่านนั้นเป็นผู้อดทนขันติเป็นผู้มีสติปัญญา”
มันคือหลักการอันเหลวไหล ที่บรรดาผู้ปฏิเสธศรัทธาชาวกุเรชได้กล่าวอ้างต่อท่านนบี ในขณะที่พวกเขาต่างปิดกั้นหนทางแห่งอัลลอฮฺ
﴿ أَمْ آتَيْنَاهُمْ كِتَابًا مِنْ قَبْلِهِ فَهُمْ بِهِ مُسْتَمْسِكُونَ
بَلْ قَالُوا إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَى أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَى آثَارِهِمْ مُهْتَدُونَ *
وَكَذَلِكَ مَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ فِي قَرْيَةٍ مِنْ نَذِيرٍ إِلَّا قَالَ مُتْرَفُوهَا إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَى أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَى آثَارِهِمْ مُقْتَدُونَ ﴾ [الزخرف: 21 - 23].
“หรือว่าเราได้ประทานคัมภีร์เล่มหนึ่งแก่พวกเขาก่อนหน้านั้น ดังนั้นพวกเขาจึงยึดถือคัมภีร์นั้นไว้อย่างมั่นคง เปล่าเลย
พวกเขากล่าวว่า แท้จริงเราได้พบเห็นบรรพบุรุษของเราอยู่ในแนวทางนี้ ดังนั้น เราจึงดำเนินตามแนวทางของพวกเขา
และเช่นนั้นแหละ เรามิได้ส่งผู้ตักเตือนคนใดก่อนหน้าเจ้าไปยังเมืองใด เว้นแต่บรรดาผู้ฟุ่มเฟือยของมัน (เมืองนั้น) จะกล่าวว่า
แท้จริงเราได้พบเห็นบรรพบุรุษของเราอยู่ในแนวทางนี้ ดังนั้นเราจึงดำเนินตามแนวทางของพวกเขา”
เพราะฉะนั้น ส่วนมากของสาเหตุที่ทำให้บรรดาเด็กๆ หันเห (ออกจากแนวทางที่เที่ยงตรง) คือการหันเหของบรรดาพ่อแม่ , หรือคนหนึ่งคนใดจากทั้งสอง , เมื่อพ่อเป็นผู้ปฏิเสธ ย่อมหมายถึงการปฏิเสธของลูก , การกระทำการฝ่าฝืนบทบัญญัติของพ่อแม่ ย่อมหมายถึงการฝ่าฝืนของบรรดาลูกๆ, และในทางตรงกันข้าม การครองตนอยู่ในแนวทางศาสนาของพ่อแม่ และการมีมารยาทที่ดีของทั้งสองจึงเป็นสาเหตุอันสำคัญที่จะทำให้ลูกๆเป็นคนดี, และจรรยามารยาทของแม่จะประทับลงบนจรรยามารยาทของลูกๆ
และนี่คือขั้นตอนโดยสรุป ในช่วงเวลาสั้นๆ เกี่ยวกับการให้การอบรมเลี้ยงดูของบรรดาพ่อแม่ที่จะปฏิบัติต่อลูกชายและลูกสาวของพวกเขา , เราวิงวอนขอต่ออัลลอฮฺขอพระองค์ทรงให้ลูกหลานของบรรดามุสลิมเป็นผู้ประพฤติดี และขอทรงบันทึกคุณความดีให้แต่ละบ้านของบรรดาผู้ศรัทธา
คุตบะห์วันศุกร์