วิถี แห่ง บรรพชน

โดย อับดุลลอฮฺ บิน อับดุลฮะมีด อัล-อะษะรียฺ

แปลเรียบเรียง อาจารย์รีมา เพชรทองคำ

         มวลการสรรเสริญเป็นกรรมสิทธิ์ของอัลลอฮฺ พระผู้อภิบาลแห่งสากลจักรวาล ขอความสุข ความศานติจงประสบแดท่านนบีมุฮัมมัด นบีและร่อซูลท่านสุดท้ายแห่งมนุษยชาติทั้งผอง และแด่ครอบครัวของท่าน วงศ์วานและมิตรสหายของท่าน ตลอดจนผู้ที่ดำเนินรอยตามท่านจวบจนวันกิยามะฮฺ

          ความสำคัญของการเรียกร้องเชิญชวนไปสู่แนวทางแห่งสะลัฟ บรรพชนยุคก่อน อันเป็นแนวทางอะฮฺลุซซุนนะฮฺ วัลญะมาอะฮฺ ในเรื่องความเข้าใจเกี่ยวกับศาสนานั้น เพื่อเป็นการผลิตประชาชาติ ผลิตเยาวชนรุ่นใหม่ ให้ได้ใช้ชีวิตโดยตั้งอยู่บนบรรทัดฐานของบรรพชนในยุคก่อน ซึ่งพวกเขานั้น ถูกอบรม บ่มเพาะ สั่งสอน ขัดเกลาโดยท่านนบีมุฮัมมัด ในทุกๆ แง่มุมแห่งชีวิต ทั้งในเรื่องคุณธรรม จริยธรรม จรรยามารยาท กิริยาวาจา อิริยาบถ และวิถีปฏิบัติ 

          พวกเขายึดท่านนบีเป็นแบบอย่าง และดำเนินรอยตามท่านในทุกอณูของชีวิต และผู้ใดที่ดำเนินรอยตามแนวทางแห่งท่านนบีแล้ว ก็นับว่าเขาได้เดินบนหนทางที่เที่ยงตรง ที่จะนำพาไปสู่ความมีเกียรติอันสูงส่ง ณ ที่อัลลอฮฺ

อัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา ตรัสว่า

“โดยแน่นอน ในร่อซูลของอัลลอฮฺมีแบบฉบับอันดีงามสำหรับพวกเจ้าแล้ว

สำหรับผู้ที่หวัง (จะพบ) อัลลอฮฺและวันปรโลก และรำลึกถึงอัลลอฮฺอย่างมาก”

(อัลอะฮฺซาบ 33 : 21)

          นั่นก็เพราะว่า อัลลอฮฺนั้นเป็นผู้ทรงขัดเกลา ผู้ทรงสั่งสอน ผู้ทรงอบรมท่านนบี ท่านจึงเป็นผู้ที่เป็นเลิศในมวลหมู่มนุษย์ เป็นแบบอย่างที่สมบูรณ์แบบที่สุดแก่ผองชน ดังคำตรัสของอัลลอฮฺที่ได้ทรงยกย่องและเทิดเกียรติท่านนบีว่า

“และแท้จริง เจ้านั้นอยู่บนคุณธรรมอันยิ่งใหญ่”

(อัลกอลัม 68 : 4)

          ดังนั้น ท่านบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม จึงเป็นต้นแบบที่สมควรอย่างยิ่งที่จะนำมาเป็นแบบอย่างทั้งในด้านกิริยา จรรยามารยาท วจีกรรม และการกระทำ อันเป็นคุณธรรมและจริยธรรมที่ประเสริฐยิ่ง

ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า

“แท้จริง ฉันถูกแต่งตั้งมา (เป็นศาสนทูต) เพื่อให้จรรยามารยาทครบถ้วนสมบูรณ์”

(บันทึกโดย อิมาม อะฮฺมัด)

        ดังกล่าวนี้ ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญอันยิ่งยวดของคุณธรรม และจริยธรรมในการสร้างสังคม โดยตั้งอยู่บนบรรทัดฐานของบรรพชนในยุคต้น บรรพชนที่ได้ใช้ชีวิตใกล้ชิดท่านนบี ถูกปลูกฝัง หล่อหลอมด้วยกับเบ้าหลอมแห่งจริยวัตรของท่านนบี เป็นผู้สนิทสนม เป็นซอฮาบะฮฺ ผู้ซึ่งพวกเขาได้ใช้ชีวิตอยู่ในยุคที่ดีที่สุด พวกเขาต่างเผยแพร่คำสั่งสอนของท่านนบี ต่างเรียกร้องเชิญชวนไปสู่ทางอันเที่ยงตรง ต่างปกปักรักษา ซุนนะฮฺของท่านนบี และถ่ายทอดคุณธรรม และมารยาทอันดีงามสูงส่ง จากรุ่นสู่รุ่น ทั้งด้วยกระทำที่เป็นแบบอย่าง และการบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษร เพื่อดำรงไว้ซึ่งซุนนะฮฺ วิถีแห่งท่านนบีให้ดำรงอยู่สืบไป

        จุดมุ่งหมายของการเรียกร้องเชิญชวนไปสู่แนวทางแห่งสะลัฟนั้น จึงไม่ใช่แค่เพียงแนวทางในเรื่องเกี่ยวกับอะกีดะฮฺเท่านั้น แต่ยังรวมถึงคุณธรรม จริยธรรมมารยาท และวิถีแห่งการดำเนินชีวิตของพวกเขาอีกด้วย ถึงแม้ว่าเรื่องอะกีดะฮฺจะเป็นเรื่องที่สำคัญที่สุดที่จะต้องยึดตามแนวทางของสะลัฟ แต่ก็จำเป็นที่จักต้องพกเอาเรื่องวิถีมารยาทเข้าไปด้วยเช่นกัน กล่าวคือ จำเป็นที่จักต้องพ้องกับพวกเขาในทุกๆ เรื่องของศาสนา ทั้งเรื่องอะกีดะฮฺ หลักปฏิบัติต่างๆ มุอามะลาต จรรยามารยาท หรืออื่นใดก็ตาม 

        เพราะแนวทางแห่งสะลัฟ ที่เราต่างเรียกร้องกันไปสู่แนวทางนี้นั้น มาใช่เพียงความรู้ ความเข้าใจที่ถูกบ่มเพาะอยู่ภายในเท่านั้น แต่จักต้องประจักษ์ออกมาเป็นการกระทำ และการดำเนินชีวิต

        ทว่า ในปัจจุบันนี้ เรากลับพบว่าผู้ที่เรียกร้องเชิญชวนไปสู่แนวทางแห่งสะลัฟ กลับมิได้ให้ความสนใจที่จะดำเนินรอยตามวิถีแห่งสะลัฟอย่างจริงจัง บางคนนั้นมีอะกีดะฮฺอย่างสะลัฟ ต่อสู้ ขัดขวาง บิดอะฮฺ และแนวทางบิดเบือนต่างๆ อย่างสุดกำลัง ในขณะเกี่ยวกัน ก็ละทิ้งวิถีแห่งสะลัฟ ละทิ้งจริยธรรม จรรยามารยาท ขัดกับสะลัฟอย่างสิ้นเชิง ไม่ว่าจะเป็นการอธรรม โกหก นินทาว่าร้าย อิจฉาริษยา ไม่มีอะมานะฮฺหรืออื่นๆ หรือกระทั่งหลงระเริงไปในความใคร่ใฝ่ต่ำส่วนตัว 

        มันจึงไม่เกิดประโยชน์อันใด ถ้าหากคนหนึ่งจะมีจรรยามารยาทจริยวัตรตามอย่างสะลัฟ แต่กลับมีอะกีดะฮฺต่างออกไป เช่นเดียวกัน มันก็ไม่เกิดประโยชน์อันใด หากคนหนึ่งจะมีอะกีดะฮฺอย่างสะลัฟ แต่กลับไม่ปฏิบัติตามวิถีจรรยามารยาทของพวกเขา ฉันใดก็ฉันนั้น

         ดังนั้น หากเราอยากเป็นผู้ที่รอดพ้น เป็นอัลฟิรกอน-อันนาญิยะฮฺและได้รับชัยชนะ ก็จำเป็นจะต้องยึดแนวทางแห่งสะลัฟอย่างเหนียวแน่นและดำเนินชีวิตอยู่บนหนทางนั้น

ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า

     “ฉันสั่งเสียพวกท่านให้ยำเกรงต่ออัลลอฮฺ และเชื่อฟังและปฏิบัติตามคำสั่ง (ของผู้นำของพวกท่าน) ถึงแม้ว่าเขาจะเป็นเพียงทาสชาวเอธิโอเปียก็ตาม เพราะแท้จริงผู้ใดในหมู่พวกท่านที่มีชีวิตอยู่หลังจากฉัน เขาจะได้พบกับความขัดแย้งอย่างมากมาย (ในหมู่ประชาชาติของฉัน)

     ดังนั้นพวกท่านจงยึดมั่นในแนวทางของฉัน และแนวทางของบรรดาคอลีฟะฮฺผู้ทรงธรรมปราดเปรื่อง ผู้ได้รับทางนำ จงยึดมั่นกับทางนั้น และขบมัน (ให้แน่น) ด้วยฟันกราม และพวกท่านพึงระวังอุตริกรรมในศาสนา เพราะแท้จริงทุกๆ อุตริกรรมนั้นเป็นบิดอะฮฺ และทุกๆ บิดอะฮฺนั้นคือการหลงทาง”

(บันทึกโดย อบูดาวูด)

จากหนังสือ มินอัคลากิสสะละฟิศศอลิหฺ

ที่มา : อนุสรณ์งานประจำปี โรงเรียนมุสลิมวิทยาคาร 28 มกราคม 2555