เครื่องหมายของฮัจญ์ที่ดี (มับรูร์)
โดย อับดุลวาเอด สุคนธา
ผู้ที่มาประกอบพิธีฮัจญ์ทั้งหลาย ทุกคนต่างมุ่งหวังเพื่อที่จะแสวงหาความโปรดปรานจากอัลลอฮฺ และหนึ่งในความโปรดปรานที่มีต่อบ่าว นั้นคือ พระองค์ทรงกำหนดบทบัญญัติหนึ่งของศาสนาอิสลาม คือ การเดินทางมายังบัยตุลลอฮฺ เพื่อมาประกอบพิธีฮัจญ์ หากว่าคนนั้นมีความสามารถทั้งร่างกาย และทรัพย์สิน จงตอบรับการเรียกร้องของอัลลอฮฺ ตะอาลา
พระองค์ทรงกล่าวว่า
وَأَذِّن فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجَالًا وَعَلَىٰ كُلِّ ضَامِرٍ يَأْتِينَ مِن كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ
"และจงประกาศแก่มวลมนุษย์เพื่อการทำฮัจญ์ พวกเขาจะมาหาเจ้า โดยการเดินเท้า และโดยการขี่อูฐเพรียวทุกตัว มาจากทางไกลทุกทิศทาง"
(ซูเราะฮ์อัลฮัจญ์ อายะฮ์ที่ 27)
อัลลอฮฺได้ตรัสว่า
«وَلِله عَلَى النَّاسِ حِجُّ البَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلاً»
“และสิทธิของอัลลอฮฺที่มีเหนือมนุษย์นั้น คือการประกอบพิธีฮัจญ์ ณ บัยติลลาฮฺ(บ้านของอัลลอฮฺ) สำหรับผู้ที่มีความสามารถเดินทางได้”
(อาละอิมรอน 97)
รายงานจากท่านอบีฮูรอยเราะฮฺ กล่าวว่า ขณะท่านนบีศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัมนั้นอ่านคุตบะ ท่านกล่าวว่า
يا أيُّها الناس قد فرَض الله عليكم الحجَّ فحُجُّوا
“ผู้คนทั้งหลาย การทำหัจญ์ได้ถูกบัญญัติแก่พวกท่านแล้ว ดังนั้นพวกท่านจงไปทำหัจญ์เถิด “
(บันทึกโดยมุสลิม)
จะทำอย่างไรที่จะให้การมาประกอบพิธีในครั้งนี้ ได้รับฮัจญ์ที่ดี เรียกกันว่า(มับรูร์) ดังที่ หะดีษรายงานจากท่าน ญาบีร นบีมูฮัมมัด ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ที่กล่าวไว้ความว่า
«الْحَجُّ الْمَبْرُورُ لَيْسَ لَهُ جَزَاءٌ إِلَّا الْجَنَّةَ»، قَالُوا: يَا نَبِيَّ اللهِ مَا بِرُّ الْحَجِّ الْمَبْرُورُ؟ قَالَ: «إِطْعَامُ الطَّعَامِ، وَإِفْشَاءُ السَّلَامِ».
“ไม่มีผลตอบแทนใดๆ สำหรับฮัจญ์มับรูรฺ เว้นแต่สรวงสวรรค์เท่านั้น"
พวกเขาถาม ท่านนบีว่า โอ้ท่านนบีของอัลลอฮฺ อะไรคือความดีที่จะได้รับฮัจญ์ (มับรูร์)
ท่านนบีตอบว่า การให้อาหาร และการทักทาย ด้วย สลามให้มากๆ
(โดยอัล-บุคอรีย์และมุสลิม)
เพิ่งทราบเถิด พี่น้องผู้มาประกอบพิธีทั้งหลาย เราต่างรู้ดีถึงจุดประสงค์ที่ทุกคนนั้นพยามเก็บทรัพย์สินเงินทองมาทั้งชีวิตเพื่อที่จะได้มีโอกาส สักครั้งหนึ่งจะได้มาเยี่ยมเยียนบ้านของอัลลอฮฺ เมื่อมาแล้ว สิ่งสำคัญที่สุด นั้นคือ เราจะทำอย่างไรให้ฮัจญ์ของเรานั้นถูกตอบรับ ณ ที่ อัลลอฮฺ ฮัจญ์มับรูรฺ
เครื่องหมายต่างๆของฮัจญ์ที่ถูกตอบรับ
♥ มีจิตใจที่บริสุทธิ์เพื่ออัลลอฮฺ
ดังอัลกุรอานกล่าวไว้ว่า
«وَأَتِمُّوا الحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِله»
“และพวกเจ้าทั้งหลายจงให้สมบูรณ์ ซึ่งการทำฮัจญ์และการทำอุมเราะฮฺเพื่ออัลลอฮฺเถิด”
(อัล-บะเกาะเราะฮฺ 196)
ความบริสุทธิ์ใจหนึ่งของเงื่อนไขของการตอบรับการทำความดี ฉะนั้นหากการทำฮัจญ์ของท่านนั้นถูกต้องตามแบบฉบับของท่านนบี แน่นอนว่าการงานนั้นจะถูกตอบรับจากอัลลอฮฺอย่างแน่นอน
ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า
«اللَّهُمَّ حَجَّةٌ لَا رِيَاءَ فِيهَا، وَلَا سُمْعَةَ»
“โอ้อัลลอฮฺ นี่คือหัจญ์ซึ่งปราศจากการริยาอ์(โอ้อวด)หรือสุมอะฮฺ(หวังชื่อเสียง)”
(บันทึกโดยอิบนุมาญะฮฺ)
♥ ปฏิบัติตามแบบฉบับของท่านนบี
ท่านร่อซูลุลลอฮฺ กล่าวไว้ว่า
"إِنَّمَاالأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ
“แท้จริง การงานต่างๆ นั้น ขึ้นอยู่กับการตั้งใจ”
(บุคอรียฺ และมุสลิม)
ดังที่ท่าน นบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ได้กล่าวว่า
لِتَأْخُذُوا مَنَاسِكَكُمْ ، فَإِنِّي لا أَدْرِي لَعَلِّي لا أَحُجُّ بَعْدَ حَجَّتِي هَذِهِ
“พวกเจ้าจงเอาแบบอย่างการทำหัจญ์จากฉัน เพราะฉันไม่รู้ว่าบางทีฉันอาจจะไม่มีโอกาสทำหัจญ์หลังจากการทำหัจญ์ในครั้งนี้ก็เป็นได้”
(บันทึกโดยมุสลิม)
♥ การกลับเนื้อกลับตัว สำนึกผิด
ผู้มาประกอบพิธีอัจญ์จะต้องสำนึกตนและกลับไปหาอัลลอฮฺ ด้วยการขออภัยโทษจากพระองค์จากความผิดต่างๆในอดีตที่ผ่านมาให้มากๆ
พระองค์ได้ตรัสไว้ว่า
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَّصُوحًا عَسَىٰ رَبُّكُمْ أَن يُكَفِّرَ عَنكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَيُدْخِلَكُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ
“โอ้บรรดาผู้ศรัทธาทั้งหลาย จงเตาบัตต่ออัลลอฮฺด้วยการเตาบัตที่จริงจัง เผื่อว่าอัลลอฮฺจะทรงลบล้างความผิดของพวกเจ้า และนำพวกเจ้าเข้าสู่สวรรค์ซึ่งมีสายน้ำไหลผ่านอยู่เบื้องล่างของมัน”
(อัลกุรอาน สูเราะฮฺ อัต-ตะหฺรีม: 8)
ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม กล่าวว่า
مَنْ تَابَ قَبْلَ أَنْ تَطْلُعَ الشَّمْسُ مِنْ مَغْرِبِهَا ، تَابَ اللَّهُ عَلَيْهِ
“ใครก็ตามที่กลับตัว(เตาบะฮฺ)ก่อนที่ดวงอาทิตย์จะขึ้นทางทิศตะวันตก อัลลอฮฺจะทรงตอบรับการกลับตัวของเขา”
(บันทึกโดยมุสลิม )
รายงานหะดีษ ท่าน อับดุลลอฮฺ อิบนุ มัสอู๊ด กล่าวว่า ท่านนบีศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม กล่าวว่า
( التَّائِبُ مِنْ الذَّنْبِ كَمَنْ لَا ذَنْبَ لَهُ )
"ผู้ที่สำนึกผิดจากบาปของเขา เหมือนกับว่าเขานั้นไม่มีบาป"
(บัยฮากีม อิบนุมาญะฮ์)
♥ ทรัพย์สินและเงินทอง ได้มาจากหนทางที่ถูกต้อง
อัลลอฮฺได้ตรัสว่า
﴿وَكُلُواْ مِمَّا رَزَقَكُمُ اللّهُ حَلاَلاً طَيِّباً وَاتَّقُواْ اللّهَ الَّذِيَ أَنتُم بِهِ مُؤْمِنُونَ﴾
"และจงบริโภคจากสิ่งที่อัลลอฮฺได้ทรงให้เครื่องยังชีพแก่สู่เจ้าซึ่งสิ่งที่อนุมัติและที่ดีมีประโยชน์ และจงยำเกรงต่ออัลลอฮฺ ผู้ซึ่งพวกเจ้าศรัทธาในพระองค์"
(อัลมาอิดะฮฺ : 88)
จากหะดีษของอาบู ฮุรอยเราะห์ ท่านนบีศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัมได้กล่าวความว่า
“โอ้มวลมนุษย์เอ๋ย แท้จริงอัลลอฮ์ทรงเป็นผู้โปรดสิ่งที่ดี พระองค์จึงทรงไม่ตอบรับยกเว้นเฉพาะสิ่งที่ดี เท่านั้น ”
และท่านรอซูลยังกล่าวเสริมอีกว่า
“ในอดีตมีชายนิรนามคนหนึ่งออกเดินทางรอนแรมจนเส้นผมยุ่งเหยิงรุงรังเนื้อตัว เลอะมอมแมมไป ด้วยฝุ่นละออง พลางชายผู้นั้น ก็ยกมือทั้ง สองขึ้นและรำพันวิงวอนว่า (โอ้พระเจ้าของข้าพระองค์ โอ้พระเจ้าของข้าฯ ...) ทั้งๆที่อาหารและเครื่องดื่มของเขา ตลอด จนเสื้อผ้าอาภรณ์ล้วนเป็น ของหะรอม ผิดบัญญัติทั้งสิ้น เป็นเช่นนี้แล้วคำวิงวอนของเขาจะถูกตอบรับได้อย่างไร !! ”
(บันทึกโดยมุสลิม)
ลองคิดดูสิว่า หากเรามาทำฮัจญ์แต่ทรัพย์สินเงินทองที่ใช้จ่ายในการเดินทางมานั้น ไม่ถูกต้องตามหลักการของศาสนาแล้ว เราจะถูกตอบรับ ณ ที่ อัลลอฮฺได้อย่างไร
♥ มีมารยาทที่ดีและช่วยเหลือผู้อื่น
การมาประกอบพิธีฮัจญ์นั้นจะต้องพบเจอบททดสอบมากมายในการทำฮัจญ์ คุณลักษณะที่ดีของผู้แสวงบุญคือการมีมารยาทที่ดีแก่คนรอบข้าง และจะต้องชอบที่จะเป็นผู้ช่วยเหลือผู้อื่น เช่น การทำดี ช่วยเหลือเล็กๆน้อยๆ บริจาคทรัพย์สิน กล่าวเตือนคนที่ไม่รู้ บอกทางแก่คนหลงทาง ส่งเสริมความดีและห้ามปรามความชั่ว การยิ้มแย้ม ท่านรอซูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม กล่าวว่า
أَكْمَلُ المُؤمِنِينَ إِيمَاناً أَحسَنُهُم خُلُقاً"
“มุอฺมิน (ผู้ศรัทธา) ที่มีความสมบูรณ์ที่สุดก็คือ บุคคลที่มีมารยาทงดงามที่สุด”
( ติรมีซีย์)
เหตุนี้ท่านอบูดัรดาฮฺ จึงมีความเข้าใจและตระหนักถึงการปฏิบัติตามท่านรอซูล อยู่ตลอดเวลา เพราะหะดีษที่ท่านได้รับมาจากวาจาของท่านศาสดาก็คือ
مَا مِنْ شَيءٍ أَثْقَلُ في ميزَانِ المُؤمِنِ يَومَ القِيامة مِنْ حُسْنِ الخُلُقِ
“ในตราชู (ชั่งความดี) นั้นไม่มีสิ่งใดหนักยิ่งไปกว่าการมีมารยาทที่ดีอีกแล้ว”
( อิบนุมาญะฮ์)
ท่าน อุมัร กล่าวว่า ความดีนั้นคือ การ ยิ้มแย้ม การพูดจาไพเราะ
♥ การบริจาคทานแก่ผู้อื่น
ท่านเราะสูลุลลอฮฺ (ศ็อลลัลลอฮุ อะลัยฮิ วะสัลลัม) กล่าวว่า
«اتَّقوا النارَ وَلَوْ بِشِقِّ تَمْرَةٍ فمَن لم يجد فبكلمةٍ طيِّبة. »
“จงกลัวนรกเถิด (โดยการบริจาค)แม้เพียงอินทผลัมซีกเดียว หากไม่มีจงพูดจากถ้อยคำที่สุขภาพอ่อนโยน”
(บันทึกโดยอัล-บุคอรียฺ และมุสลิม)
จำเป็นอย่างยิ่งสำหรับคนฮัจญ์จะต้องมีมารยาทที่ดีงามและช่วยเหลือผู้อื่นในขณะมาประกอบพิธีฮัจญ์ พยายามอย่ามองข้ามความดีเล็กๆน้อยๆ บางทีความดีเล็กๆมันอาจจะทำให้ฮัจญ์ของท่านถูกตอบรับ
♥ มุ่งมั่นทำอิบาดะฮฺให้มากๆ
การมุ่งมั่นในการทำอิบาดะฮฺต่ออัลลอฮฺและหลีกห่างจากความผิดต่างๆที่ละเมิดต่อหลักการของศาสนา แน่นอนอัลลอฮฺ นั้นชอบที่จะให้บ่าวของพระองค์ ตระเตรียมเสบียงเอาไว้มากๆโดยเฉพาะช่วงเวลาที่ประเสริฐและสถานที่อันมีเกียรติ ณ บ้านของอัลลอฮฺ(มักกะ)
อัลลอฮฺ ตรัสเอาไว้ในโองการฮัจญ์ ว่า
{وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ يَعْلَمْهُ اللَّهُ وَتَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَى} [البقرة: 197]
“และความดีใด ๆ ที่พวกเจ้ากระทำนั้น อัลลอฮ์ทรงรู้ดี และพวกเจ้าจงเตรียมเสบียงเถิด แท้จริงเสบียงที่ดีที่สุดนั้นคือความยำเกรง”
อัลลอฮฺกล่าวถึงความประเสริฐมากมาย ณ แผ่นดินฮะรอมมักกะฮฺ
إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكًا وَهُدًى لِّلْعَالَمِينَ
“แท้จริงบ้านหลักแรกที่ถูกตั้งขึ้นสำหรับมนุษย์(เพื่อการอิบาดะฮ์) นั้นคือบ้านที่มักกะฮ์ โดยเป็นที่ที่ถูกให้มีความจำเริญ และเป็นที่แนะนำแก่ประชาชาติทั้งหลาย”
(อัลกุรอาน อะลาอิมรอน: ๙๖)
ท่านญาบีร เราะฎิยัลลอฮุอันฮุ ได้กล่าวว่า ท่านเราะสูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะสัลลัม ได้กล่าวว่า
صَلاَةٌ فِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ أَفْضَلُ مِنْ مِائَةِ أَلْفِ صَلاَةٍ فِيمَا سِوَاهُ
“1 ละหมาดในมัสยิดฮะรอมมักกะฮฺ นี้ประเสริฐกว่า 10000 ละหมาดในที่อื่นๆ”
(บันทึกโดยอะหมัด อิบนุมาญะ)
ท่านอิหม่าม ฮะซัน บัสรีกล่าวว่า ใครถือศิลอดหนึ่งวันใน เขตอัลหะรอมมักกะฮฺ เขาจะถูกบันทึกให้เขาถือศิลอด หนึ่งแสนวัน เช่นกัน ใครบริจาคหนึ่ง ดิรฮัม เขาจะถูกบันทึกให้ผลบุญถึงการบริจาค หนึ่งแสน ดิรฮัม
♥ ห้ามพูดจา หยาบคาย เกี้ยวพาราสี(เพศตรงข้าม) กระทำสิ่งชั่วร้าย
ท่านเราะซูล ศ็อลลัลลอฮุอลัยฮิวะสัลลัม ได้กล่าวไว้ว่า
مَن حجَّ فلم يرْفُثْ ولم يفْسُقْ رجَعَ كيومِ ولَدَتْه أمُّه
“ผู้ใดที่ได้ประกอบพิธีฮัจญ์ และไม่ได้มีเพศสัมพันธ์กับภริยาและไม่ได้กระทำสิ่งชั่วร้ายอื่นๆ เขาจะได้กลับบ้านด้วยความบริสุทธิ์เสมือนกับวันที่แม่ของเขาให้กำเนิดเขา”
( บันทึกโดยอัล-บุคอรียฺ และมุสลิม)
สำหรับคนมาทำฮัจญ์ ทั้งหลาย จะต้องสำร่วมตน ระมัดระวังจากคำพูดที่ไม่ดี เช่น การนินทา กล่าวร้าย ใช้ถ้อยคำที่ไม่สุภาพ และเกี้ยวพาราสีในเรื่องเพศ หากท่านนั้นต้องการที่จะให้ฮัจญ์ถูกตอบรับ จงละทิ้งพฤติกรรมเหล่านี้ จงรักษา หู ลิ้น สายตาของท่านเพื่อฮัจญ์ที่ถูกตอบรับ
♥ จะต้องมีการเปลี่ยนแปลงในชีวิตของเขาหลังเดินทางกลับสู่ภูมิลำเนา
เครื่องหมายอันสำคัญของฮัจญ์ที่จะถูกตอบรับ ณ ที่ อัลลอฮฺ คือ การเปลี่ยนแปลงตัวเอง สำนึกผิดอย่างจริงจัง จะต้องยืนหยัดบนหลักการของศาสนา หมั่นทำอิบาดะเหมือนกับที่เขานั้นเคยปฏิบัติ อิบาดะฮ์ ในช่วงเวลาของการทำฮัจญ์
อัลลอฮฺทรงกล่าวว่า
(وَاعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّى يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ) [الحجر:99]
“และจงเคารพภักดีพระเจ้าของเจ้า จนกว่าความแน่นอน(ความตาย) จะมาหาเจ้า”
ท่านอิหม่าม อัลกุรตูบีย์ กล่าว จะต้องดำรงไว้ซึ่งการประกอบคุณงามความดี ตราบจนวาระสุดท้าย(ตาย)
นักปราช์ สลัฟ บางท่าน กล่าวว่า เครื่องหมายของฮัจญ์ที่ดี คือ การเพิ่มพูนความดีหลังจากฮัจญ์ และไม่กระทำสิ่งที่เป็นบาป
ท่าน ฮะซัน อัลบัสรี กล่าวว่า ฮัจญ์มับรูรฺ คือ กลับมาแบบสันโดษ(คือใช้ชีวิตแบบพอเพียง) และ มีความปรารถนาชีวิตในโลกหน้า
โอ้บรรดาคนฮัจญ์ทั้งหลาย จงเพียรพยายาม เพื่อหวังที่จะได้รับชัยชนะและความโปรดปราน ณ ที่ อัลลอฮฺ
ฉันขอวิงวอนต่อพระองค์ทรงให้การประกอบพิธีฮัจญ์นั้น ถูกตอบรับ ความผิดนั้นถูกลบล้าง
