การดำเนินตามแนวทางของสลัฟ
อาบีดีณ โยธาสมุทร เรียบเรียง
บิ้สมิ้ลลาฮิ้รร่อฮฺมานิ้รร่อฮีม
อิสลามที่แท้จริง คือ การดำเนินตามแนวทางของสลัฟ (หมายถึง ต้องตรงกับแนวทางของสลัฟ)
♦ ท่านบิ้ชรฺ อิบนุ้ล ฮาริ้ษ ร่อฮิมะฮุ้ลลอฮฺ (ฮ.ศ.227) ได้กล่าวไว้ความว่า “อั้ลอิสลามก็คือ อั้ซซุนนะฮฺ และอั้ซซุนนะฮฺก็คือ อั้ลอิสลาม”[1]
♦ ท่านอิหม่ามอะฮฺหมัด ร่อฮิมะฮุ้ลลอฮฺ (ฮ.ศ. 241) ได้กล่าวถึงหลักเกณฑ์พื้นฐานของแนวทางอั้ซซุนนะฮฺไว้ความว่า “สำหรับเราแล้ว หลักเกณฑ์พื้นฐานของแนวทางอั้ซซุนนะฮฺก็คือ การยึดมั่นอยู่ในสิ่งที่บรรดาสหายของท่านร่อซูลุลลอฮฺ ﷺ ได้ตั้งมั่นกันอยู่บนสิ่งนั้น และคือ การดำเนินตนตามพวกท่านเหล่านั้น...”[2]
♦ ท่านอิหม่ามอั้ลบั้รบะฮารีย์ ร่อฮิมะฮุ้ลลอฮฺ (ฮ.ศ. 329) ได้กล่าวไว้ความว่า “พวกท่านทั้งหลายพึงทราบไว้ว่า อั้ลอิสลามก็คือ อั้ซซุนนะฮฺ และอั้ซซุนนะฮฺก็คือ อั้ลอิสลาม หนึ่งในสองสิ่งนี้ไม่อาจดำรงอยู่ได้นอกจะต้องอาศัยพึ่งพาอีกสิ่งหนึ่งที่เหลืออยู่ด้วยเท่านั้น”[3]
♦ ท่านชัยคุ้ลอิสลาม อิบนุตัยมียะฮฺ ร่อฮิมะฮุ้ลลอฮฺ (ฮ.ศ. 728) ได้กล่าวไว้ในหนังสือมัจมัวอุ้ลฟะตาวา ของท่านความว่า “ อันที่จริงแล้ว ศาสนาของอัลลอฮฺนั้น ได้แก่ สิ่งที่พระองค์ได้ทรงแต่งตั้งบรรดาร่อซู้ลของพระองค์ขึ้นมาด้วยสิ่งนั้นและได้แก่ สิ่งที่พระองค์ได้ทรงประทานบรรดาคัมภีร์ของพระองค์ลงมาด้วยกับมันเท่านั้น ซึ่งสิ่งดังกล่าวนี้ คือ ทางอันเที่ยงตรง คือ เส้นทางของเหล่าสหายของท่านร่อซูลุ้ลลอฮฺ ﷺ ซึ่งพวกท่านคือ ยุคที่ดีที่สุดในบรรดายุคสมัย คือประชาชาติที่ประเสริฐที่สุด และเป็นสิ่งถูกสร้างที่มีเกียรติที่สุดถัดจากบรรดาผู้เป็นนบี
พระองค์พระผู้ทรงสูงส่งได้ตรัสไว้ว่า
﴿وَالسَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَالْأَنصَارِ وَالَّذِينَ اتَّبَعُوهُم بِإِحْسَانٍ رَّضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ...﴾ [٩:١٠٠]
“ และบรรดาผู้ที่รุดนำหน้าไปในยุคแรก จากชาวมุฮาญิรีนและชาวอันศ้อร ตลอดจนบรรดาผู้ที่ดำเนินตามพวกเขา ด้วยการดำเนินตามอย่างดีนั้น อัลลอฮฺทรงพอพระทัยพวกเขาแล้วและพวกเขาก็ต่างพอใจพระองค์”
จากจุดนี้ (เป็นการชี้แจงว่า) พระองค์ได้ทรงพอพระทัยต่อบรรดาผู้ที่รุดหน้าไปในยุคแรกด้วยการพอพระทัยอย่างไร้เงื่อนไข และทรงพอพระทัยต่อบรรดาผู้ที่ดำเนินตามพวกท่านเหล่านั้น เนื่องด้วยการดำเนินตามอย่างดีของพวกเขานั่นเอง
และท่านนบี ﷺ กล่าวไว้ในบรรดาฮะดี้ษศ่อฮี้ฮฺว่า
(( خيرالقرون ، القرن الذي بعثت فيهم ، ثم الذين يلونهم ثم الذين يلونهم ))
“ยุคที่ดีที่สุดแห่งบรรดายุคสมัยนั้น ได้แก่ ยุคที่ฉันถูกแต่งตั้งให้มาอยู่ในพวกเขา ถัดจากนั้นก็ได้แก่ พวกที่ตามหลังพวกเขามา และถัดจากนั้นก็ได้แก่ พวกที่ตามหลังพวกเขามา”
♦ ท่านอับดุลลอฮฺ อิบนุ มั้ซอู้ด ร่อดิยั้ลลอฮุอันฮุ ได้เคยพูดไว้ (ความ) ว่า
“ผู้ใดก็ตามในหมู่พวกท่านที่เป็นผู้ดำเนินตนตาม เขาก็จงดำเนินตนตามบุคคลที่ได้ตายจากไปแล้วเถิด ทั้งนี้ เนื่องจากบุคคลที่ยังมีชีวิตอยู่นั้น ไม่เป็นที่น่าวางใจต่อการถูกฟิตนะฮฺเล่นงาน ซึ่งบรรดาบุคคลดังกล่าวนี้ก็ได้แก่ เหล่าสหายของท่านร่อซูลุ้ลลอฮฺ ﷺ นั่นเอง พวกท่านนั้น เป็นบุคคลที่มีหัวใจที่ดีเลิศที่สุดในประชาชาตินี้,เป็นบุคคลที่มีความรู้ที่ลึกซึ้งที่สุด,และเป็นบุคคลที่ดัดจริตน้อยที่สุดแห่งประชาชาตินี้อีกด้วย
พวกท่านเป็นกลุ่มชนที่อัลลอฮฺได้ทรงคัดสรรให้มาอยู่เคียงคู่กับนบีของพระองค์ ﷺ และให้มาทำหน้าที่ธำรงศาสนาของพระองค์เอาไว้ ดังนั้น พวกท่านทั้งหลายจงรู้จักสิทธิของพวกท่านเหล่านั้นและจงยึดมั่นแนวทางของพวกท่านเหล่านั้นเอาไว้ เพราะแน่นอนว่า พวกท่านเหล่านั้น ต่างตั้งมั่นกันอยู่บนทางอันเที่ยงตรง”
♦ ท่านฮุซัยฟะฮฺ อิบนุ้ล ยะมาน ร่อดิยั้ลลอฮุอันฮุ ได้กล่าวไว้ (ความ) ว่า
“เหล่านักอ่านทั้งหลาย พวกท่านจงมั่นคงอยู่ในทางอันเที่ยงตรง และจงรับเอาเส้นทางมาจากบุคคลที่มาก่อนหน้าพวกท่าน ขอสาบานต่ออัลลอฮฺว่า ถ้าหากพวกท่านทั้งหลายดำเนินตามพวกท่านเหล่านั้น แน่นอนว่าพวกท่านทั้งหลายเองก็ได้เดินทางรุดหน้าไปได้อย่างไกลโพ้นแล้ว แต่ถ้าหากว่าพวกท่านทั้งหลายหันไปหยิบจับเอามาจากทางขวาหรือจากทางซ้ายแล้วละก็ แน่นอนว่า พวกท่านทั้งหลายเองก็ได้หลงทางออกไปอย่างแสนไกลกันเสียแล้ว”
♦ ท่านอับดุลลอฮฺ อิบนุ มั้ซอู้ด ร่อดิยั้ลลอฮุอันฮุ ได้กล่าวไว้ (ความ)ว่า
“ ท่านร่อซูลุ้ลลอฮฺ ﷺ ได้ขีดเส้นให้เราดูเส้นหนึ่ง จากนั้นท่านก็ขีดเส้นอีกหลายเส้นรอบๆ เส้นๆนั้น จากทั้งทางขวาและทางซ้าย แล้วท่านก็พูดขึ้นว่า “นี่คือทางของอัลลอฮฺ และเหล่านี้คือบรรดาเส้นทางต่างๆ ซึ่งบนแต่ละเส้นทางจากบรรดาเส้นทางเหล่านี้ ล้วนมีไชยตอนที่คอยชักชวนเข้าไปสู่แต่ละเส้นทางนั้นอยู่” หลังจากนั้นท่านก็อ่าน
﴿وَأَنَّ هَٰذَا صِرَاطِي مُسْتَقِيمًا فَاتَّبِعُوهُ ۖ وَلَا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَن سَبِيلِهِ﴾ [٦:١٥٣]
“และนี่คือ เส้นทางของข้าอันเที่ยงตรง ดังนั้นพวกเจ้าจงดำเนินตามเส้นทางนี้เสีย
และอย่าได้ไปดำเนินตามบรรดาเส้นทางต่างๆ เพราะมันจะทำให้พวกเจ้ากระจัดกระจายกันออกจากเส้นทางของพระองค์..”
พระองค์ พระผู้ทรงมหาบริสุทธิ์ ได้ทรงสั่งใช้ให้พวกเรากล่าวในการละหมาดของพวกเราว่า
﴿اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلَا الضَّالِّينَ﴾
“ ขอพระองค์โปรดทรงนำทางพวกเราสู่หนทางอันเที่ยงตรง คือหนทางของบรรดาผู้ที่พระองค์ทรงเมตตาพวกเขา
ไม่ใช่หนทางของพวกที่ถูกโกรธกริ้ว และไม่ใช่ของพวกที่หลงออกจากทาง ”[4]
สิ้นสุดส่วนที่ต้องการนำเสนอจากคำพูดของท่านชัยคุ้ลอิสลาม
จากข้อมูลที่ได้แจ้งไว้ให้ทราบข้างต้นนี้ น่าจะเป็นที่เพียงพอแล้วในการยืนยันว่า อิสลามที่แท้จริงนั้นก็คือ การดำเนินตามแนวทางของสลัฟนั่นเอง