วิธีการเผยแผ่ศาสนา
เรียบเรียงโดย อิสมาอีล กอเซ็ม
มวลการสรรเสริญเป็นเอกสิทธิ์ของอัลลอฮฺผู้อภิบาลแห่งสากลโลก
การเรียกร้องผู้คนมาสู่การศรัทธาต่ออัลลอฮฺ คือภารกิจของบรรดานักเผยแผ่ศาสนา และไม่มีคำพูดใดที่ดีไปยิ่งกว่าคำพูดที่เราใช้ในการเผยแผ่ศาสนาของอัลลอฮฺ
การดะวะฮฺ คือการเรียกร้องหาวิธีการที่ทำให้ผู้คนได้ศรัทธาต่ออัลลอฮฺ และปฏิบัติตามคำสั่งใช้ของอัลลอฮฺ ละทิ้งสิ่งที่พระองค์ทรงห้าม
การที่จะให้ผู้คนยอมรับในหลักการข้อหนึ่งข้อใดนั้น ต้องอาศัยเวลา วิธีที่การ และตัวบุคคลที่ทำหน้าที องค์ประกอบที่จะทำให้การเผยแผ่ศาสนามีหลายประการด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็นตัวของบุคคลที่มาทำหน้าที่ เขาจะต้องมีความรู้ความเข้าใจในเนื้อหาที่จะนำไปเสนอผู้คนที่เขาต้องการที่จะเชิญชวน การมีความรู้ถึงหลักการศาสนาที่ถูกต้องจึงเป็นเสบียงสำคัญสำหรับผู้นักเผยแผ่ศาสนา ความรู้ต้องมาก่อนกระทำ ดั่งคำดำรัสของอัลลอฮฺ ตาอาลาที่ว่า
فَاعْلَمْ أَنَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا اللَّهُ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنبِكَ وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ ۗ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مُتَقَلَّبَكُمْ وَمَثْوَاكُمْ ( 19 )
“ฉะนั้นพึงรู้เถิดว่า ไม่มีพระเจ้าอื่นใดนอกจากอัลลอฮ์ และจงขออภัยโทษต่อความผิดเพื่อตัวเจ้าและเพื่อบรรดาผู้ศรัทธาหญิง และอัลลอฮ์ทรงรู้ดียิ่งถึงพฤติการณ์ของพวกเจ้าและที่พำนักของพวกเจ้า”
อายะห์นี้ คือการมีความรู้ความเข้าใจในด้านการให้เอกภาพต่ออัลลอฮฺ และจากความรู้นั้นนำไปสู่การปฏิบัติตามคำสั่งใช้ของอัลลอฮ์และละทิ้งคำสั่งห้ามของพระองค์ และรู้ในสิ่งที่มาทำให้หลักความเชื่อเสียหาย ดังนั้นการมีความรู้ในหลักยึดมั่นต่ออัลลอฮ์ คือเสบียงที่สำคัญของนักเผยแผ่ศาสนา
หากนักเผยแผ่มีหลักความเชื่อที่ถูกต้องตามหลักความเชื่อของท่านนบี ศ็อลลัลลอฮูอะลัยอิวะสัลลัม จะทำให้เขาสามารถยืนหยัดในการเผยแผ่ศาสนาได้ ดังนั้นหลักความเชื่อที่ถูกต้อง คือสิ่งที่จะขับเคลื่อนนักเผยแผ่ให้สามารถทำงานเผยแผ่ได้อย่างต่อเนื่อง เพราะเขาตระหนักถึงเป้าหมายการมีชีวิตอยู่ในโลกนี้ว่า เขามีภารกิจสำคัญคือ การทำการเคารพภักดีต่ออัลลอฮฺ เขาจึงทุ่มเทในการทำภารกิจของเขาให้สำเร็จลุล่วง การเชิญชวนผู้คนมาสู่ศาสนานั้นเป็นภารกิจที่หนักและต้องอาศัยความอดทนเป็นอย่างมาก และการเชิญผู้คนนั้นต้องอาศัยสำนวนการเผยแผ่ศาสนาในรูปแบบต่างๆ
สำนวนในการเผยแผ่มีมากมายขอนำบางส่วนมานำเสนอ
1. การเรียกร้องเชิญชวนอย่างเป็นระบบและขั้นตอน และการกำหนดกลุ่มเป้าหมายของผู้คนที่เราจะเชิญชวนพวกเขามาสู่ศาสนาของอัลลอฮฺ กลุ่มเป้าหมายจะต้องรวมคนทุกเพศทุกวัย ตั้งแต่วัยเด็กจนถึงวัยชรา เราจะต้องมีรูปแบบวิธีการในการเรียกร้องคนเหล่านี้ที่แตกต่างกันออกไป
2. การใช้สำนวนในการดะวะห์ในเชิง การใช้คำถามตอบ เหมือนตัวอย่างที่ญิบรีล อะลัยอิสสลาม มาในรูปของชายคนหนึ่ง ได้มาหาท่านนบี ศ็อลลัลลอฮูอะลัยอิวะสัลลม แล้วนำคำถามบางคำถามที่ตัวของท่านญิบรีลรู้คำตอบในคำถามเหล่านั้นแล้ว แต่เป้าหมายที่ถามเพื่อให้ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮูอะลัยอิวะสัลลัมได้ตอบคำถาม และได้เป็นการสอนผู้ที่นั่งอยู่กับท่านนบี ศ็อลลัลลอฮูอะลัยอิวะสัลลัม
3. สำนวนที่ส่งเสริมรณรงค์ให้กระทำ ตัวอย่างในอัลกุรอ่าน
يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اذْكُرُوا نِعْمَتِيَ الَّتِي أَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَأَوْفُوا بِعَهْدِي أُوفِ بِعَهْدِكُمْ وَإِيَّايَ فَارْهَبُونِ ( 40 )
“วงศ์วานอิสรออีลเอ๋ย ! จงรำลึกถึงความโปรดปรานของข้า ที่ข้าได้โปรดปานแก่พวกเจ้า และจงรักษาข้อสัญญาของข้าให้ครบถ้วน ข้าก็จะรักษาสัญญาของพวกเจ้าให้ครบถ้วน และเฉพาะข้าเท่านั้น พวกเจ้าจงเกรงกลัว”
อีกประการหนึ่งที่นักเผยแผ่ต้องรู้จักนำมาใช้ก็คือ สื่อวิธีการที่นำมาใช้ในการเผยแผ่ศาสนา วิธีการในการเผยแผ่ศาสนานั้นมีมากมาย ไม่ว่าด้วยกับการสอนผู้คน การเขียนบทความ แต่งตำรา การบรรยายในรูปแบบเสียง การบรรยายในรูปแบบทั้งภาพและเสียง การใช้สื่อสารสมัยใหม่ที่มีค่าใช้จ่ายน้อย ปัจจุบันอัลลอฮฺได้ให้การสื่อสารที่สะดวก ง่ายดายราคาถูก หากเรารู้จักนำสื่อสารเหล่านั้นมาเป็นสื่อตัวหนึ่งในการเผยแผ่ศาสนา แน่นอนคำสอนของศาสนาก็จะกระจายไปถึงกลุ่มคนมากมาย ไม่ว่าจะเป็นเฟสบุ๊ค ทวิสเตอร์ ไลน์ และอีกมากมายจากสื่อออนไลน์ที่ถูกพัฒนาอย่างต่อเนื่อง
จากความเจริญเหล่านี้เราจะเห็นว่าบทเรียนต่างๆ ที่ถูกสอนตามมัสยิด การบรรยายตามงาน การสัมมนาทางวิชาการ ถูกนำเข้าสู่โลกออนไลน์ และทำให้เข้าถึงคนหลากหลายกลุ่มอาชีพ ทำให้ผู้คนได้เข้าใจศาสนาของอัลลอฮฺเพิ่มมากขึ้น จากการบรรดาครูบาอาจารย์บรรยายสอนผู้คนบางครั้งผู้ฟังมีจำนวนไม่กี่สิบคน แต่หากได้มีการบันทึกการบรรยายในรูปแบบวีดีโอ หรือสามารถถ่ายทอดสดผ่านไลน์ เฟสบุค ยูทูบ เราจะเห็นว่าคลิปบรรยายของอาจารย์บางท่านมีผู้ที่เข้ามาชมเป็นหมื่นเป็นแสนครั้ง จากหลักสิบกลายเป็นหลักแสน นี่คือประโยชน์ของสื่อในปัจจุบัน
ดังนั้นนักเผยแผ่ศาสนา ต้องเรียนรู้ในการใช้สื่อเหล่านั้น เพื่อนำมันมาปรับให้ก่อเกิดประโยชน์ในงานเผยแผ่ศาสนา และใช้สื่อเหล่านั้นนำเสนอคำสอนที่ดีงามของอิสลาม นี่คือบางส่วนของรูปแบบวิธีการใช้สื่อและสำนวนการเผยแผ่ศาสนาที่บรรดาผู้ที่อยู่ในสนามของการเผยแผ่ต้องเรียนรู้และนำมาใช้สนับสนุนการทำงานเผยแผ่ศาสนาต่อไป
ขออัลลอฮ์ให้บรรดาผู้รู้ที่ทำหน้าที่เผยแผ่ศาสนาได้ยืนหยัดในหนทางนี้จนสิ้นลมหายใจ