น้ำนม สำหรับลูก
น้อยเป็นคนหนึ่งซึ่งทำงานนอกบ้าน เธอทำงานอยู่บริษัทแห่งหนึ่งหลังจากคลอดบุตรได้ 3 เดือน จำเป็นต้องกลับไปทำงานตามกำหนด หลังคลอดน้อยเลี้ยงลูกด้วยนมของเธอเองมาตลอด ลูกแข็งแรงดี และมั่นใจว่านมแม่เป็นอาหารที่ดีที่สุดสำหรับลูก แต่เมื่อไปทำงานจึงไม่สามารถให้ลูกดูดนมในช่วงกลางวันได้ แต่จะให้ในช่วงกลางคืนเท่านั้น จึงเลือกซื้อนมที่มีคุณภาพดีสามารถเลี้ยงทารกได้ มีคนแนะนำให้ใช้นมที่ผลิตจากนมวัว ซึ่งมีคุณภาพใกล้เคียงนมแม่ เป็นนมที่ย่อยง่ายมีปริมาณคาร์โบไฮเดรท ไขมัน โปรตีนอย่างเหมาะสม ตามความต้องการของทารก มีกรดไขมันชนิดเดียวกันกับในน้ำนมแม่ ซึ่งจะช่วยพัฒนาการเจริญเติบโตของสมองและระบบประสาทได้ดี
น้อยจึงซื้อนมกลับไปให้ลูกได้ดูดนมในช่วงกลางวัน และดูดนมแม่ในช่วงกลางคืน หลังกลับจากทำงาน 3 วันต่อมา เริ่มสังเกตว่าลูกมีอาการท้องเสีย อาเจียน ดูอ่อนเพลียผิดปกติ มีเม็ดผดผื่นสีแดงตามผิวหนัง จึงรีบพาลูกไปพบแพทย์ แพทย์ซักถามประวัติและตรวจร่างกายของลูก แล้วจึงพูดว่า
"ลูกของคุณแพ้สารโปรตีนในน้ำนมวัว เขาไม่มีความต้านทานต่อน้ำตาลแลคโตส(Lactose)ในนมวัว จึงทำให้เกิดอาการท้องเสีย มีก๊าซในกระเพาะอาหาร ขอให้เปลี่ยนนมชนิดใหม่ให้ลูก หมอมีนมสูตรสำหรับทารกอยู่ 2 ชนิดให้เลือก ชนิดแรกเป็นนมดัดแปลงมาจากถั่วเหลือง มีปริมาณโปรตีนและสารอาหารอื่นๆ เหมาะสำหรับใช้เลี้ยงทารก อีกชนิดหนึ่งเป็นนมดัดแปลงมาจากโปรตีน ไม่ทำให้เกิดอาการแพ้ เนื่องจากโปรตีนในนมได้ผ่านกระบวนการย่อยสลายไปแล้ว จึงเป็นนมสูตรสำหรับทารกซึ่งมาจากครอบครัวที่มีประวัติแพ้นมอย่างรุนแรง แต่หมอไม่แนะนำให้คุณใช้นมแพะหรือนมข้นสำหรับเลี้ยงลูก เนื่องจากโปรตีนในนมเหล่านั้นไม่เหมาะสมสำหรับการเลี้ยงทารกตั้งแต่แรกเกิดจนถึงอายุ 1 ปี นมเหล่านี้อาจจะทำให้เกิดอาการแพ้ เกิดภาวะเลือดจาง และไม่ควรนำนมถั่วเหลืองธรรมดาทั่วไปมาใช้เลี้ยงทารกด้วย เนื่องจากนมถั่วเหลืองธรรมดาไม่มีสารอาหารพอเพียงสำหรับทารก ปัจจุบันมีนมสำหรับเลี้ยงทารกวางอยู่มากมายหลายยี่ห้อ ส่วนใหญ่แล้วมีคุณภาพใกล้เคียงกัน นมบางยี่ห้อมีธาตุเหล็กเสริมด้วย แม้ว่าจะไม่ค่อยพบการขาดธาตุเหล็กในเด็ก 2-3 เดือนแรกก็ตาม แต่อาจพบการขาดธาตุเหล็กได้ในช่วงซึ่งทารกกำลังย่างเข้าสู่วัยขวบปีแรก"
น้อยตัดสินใจเลือกนมชนิดดัดแปลงมาจากโปรตีน เนื่องจากไม่แน่ใจว่าครอบครัวมีประวัติแพ้นมบ้างหรือไม่ น้อยลาแพทย์กลับและตั้งใจว่าจะเลือกใช้นมชนิดนี้สลับกลับน้ำนมของตนเอง อย่างไรก็ตาม น้อยมั่นใจว่านมแม่ยังคงเป็นอาหารที่ดีที่สุดสำหรับลูกอยู่เสมอ
พ.ญ. จินตนา โยธาสมุทร
นิตยสาร สุขสาระ