มุนาฟิก ผู้กลับกลอก
เรียบเรียง อิสมาอีล กอเซ็ม
การกลับกลอก คำนิยาม และชนิดต่างๆ
ความหมายของการกลับกลอก (อัลนิฟาก)
ความหมายทางด้านภาษา รากศัพท์ คือ อัลนิฟาก มาจากคำกริยาว่า นาฟากอ กล่าวว่า นาฟากอ ยูนาฟิกู นิฟาก็อน และ มูนาฟิกเกาะฮฺ เอามาจากคำว่า อันนาฟากอฮฺ ช่องทางออกทางหนึ่งของตัวลิ้นที่ออกมาจากรูของมัน ดังนั้นเมื่อไปดักทางมันรูหนึ่ง มันจะหนีไปอีกรูอีกข้างหนึ่งและมันก็จะออกไป บางคนว่า มาจากคำว่า อันนาฟัค ก็คืออุโมงค์ที่ซ่อนอยู่ในนั้น
( จากหนังสือ อัลนิอายะห์ ของอิบนุลหาซีร เล่มที่ 5/98)
สำหรับคำว่า อัลนิฟาก ความหมายทางด้านบทบัญญัติ คือ การแสดงออกการเป็นอิสลามแต่ซ่อนการปฏิเสธและความชั่วร้ายเอาไว้ ที่เรียกแบบนั้นก็เนื่องจากเขาได้เข้ามาสู่บทบัญญัติทางหนึ่งแล้วออกอีกทางหนึ่ง ด้วยกับเหตุดังกล่าวอัลลอฮฺได้เตือนด้วยกับคำดำรัสของพระองค์ที่ว่า
"แท้จริง บรรดามุนาฟิกนั้น พวกเขาคือ ผู้ละเมิด"
(อัตเตาบะห์อายะห์ที่ 67)
หมายถึงพวกเขาออกจากบทบัญญัติ และอัลลอฮ์ ถือว่าบรรดามูนาฟิก(ผู้กลับกลอก) นั้น ชั่วร้ายกว่าบรรดาผู้ปฏิเสธ
พระองค์ได้ตรัสไว้ว่า
"แท้จริงบรรดามุนาฟิกนั้นกำลังหลอกลวงอัลลอฮ์อยู่ ขณะเดียวกันพระองค์ก็ทรงหลอกลวงพวกเขา"
"เขาเหล่านั้นต่างหลอกลวงอัลลอฮฺ และบรรดาผู้ที่ศรัทธา และพวกเขาหาได้หลอกลวงใครไม่ นอกจากตัวของพวกเขาเองเท่านั้น"
"ในหัวใจของพวกเขามีโรคอย่างหนึ่ง แล้วอัลลอฮฺได้ทรงเพิ่มโรคอีกอย่างหนึ่งให้แก่พวกเขา
และพวกเขาจะได้รับการลงโทษอันเจ็บแสบ เนื่องจากการที่พวกเขากล่าวเท็จ"
(อัลบากอเราะหฺ 9-10)
การกลับกลอกมีอยู่ 2 ชนิด
1. การกลับกลอกในเรื่องหลักความเชื่อ
คือ การกลับกลอกใหญ่ ผู้ที่กลับกลอกแสดงออกซึ่งอิสลามแต่ซ่อนการปฏิเสธไว้ภายใน ชนิดนี้เป็นชนิดที่ทำให้ออกจากศาสนาโดยสิ้นเชิง และผู้ที่กลับกลอกชนิดนี้ต้องอยู่ในนรกชั้นต่ำสุด โดยที่อัลลอฮฺได้บอกถึงคุณลักษณะของคนกลับกลอกเป็นคุณลักษณะที่ชั่วอย่างยิ่ง และส่วนหนึ่งจากการปฏิเสธ คือการไม่ศรัทธา และการดูถูกศาสนาและผู้ที่อยู่ในศาสนา และโน้มเอียงไปทางการเป็นศัตรูกับศาสนา เนื่องจากพวกเขามีส่วนร่วมในการเป็นศัตรูกับอิสลามซึ่งมีอยู่ทุกยุคทุกสมัย โดยเฉพาะในยุคที่อิสลามมีความเข้มแข็ง โดยที่พวกเขาไม่สามารถต่อต้านอิสลามโดยเปิดเผยได้ ดังนั้นจึงแสดงออกว่าเข้ามาสู่อิสลาม เพื่อต้องการซ่อนกลอุบายต่ออิสลาม และเพื่อที่พวกเขาได้อาศัยอยู่กับบรรดามุสลิมและเลือดเนื้อทรัพย์สินของพวกเขาได้รับการปกป้อง
บรรดาผู้ที่กลับกลอกพวกเขาแสดงออกซึ่งการศรัทธาต่ออัลลอฮฺ ต่อบรรดามาลาอิกะฮ์ และศรัทธาต่อบรรดาคัมภีร์ของพระองค์และบรรดารอซูลของพระองค์ และศรัทธาต่อโลกหน้า แต่ภายในจิตใจนั้นไม่ได้มีการศรัทธาต่อหลักศาสนาเลย เขาไม่ได้ศรัทธาต่ออัลลอฮฺ อัลลอฮ์ ได้พูดไว้ด้วยกับคำพูดที่ได้ประทานให้แก่มนุษย์ และได้ทำให้เขาเป็นรอซูลมายังผู้คนทั้งหลาย เพื่อชี้นำแนวทางที่ถูกต้องแก่พวกเขาด้วยความประสงค์ของพระองค์ และได้เตือนพวกเขาถึงความลำบาก และได้สับทับพวกเขาถึงการลงโทษของพระองค์
และอัลลอฮ์ ได้เปิดเผยสภาพของพวกมูนาฟิก และได้เปิดเผยความลับของพวกเขาไว้ในอัลกุรอ่าน และได้เปิดเผยกิจการงานของพวกเขา เพื่อให้ปวงบ่าวของพระองค์ได้ระวัง และได้กล่าวถึงคนสามกลุ่มไว้ในตอนต้นของซูเราะห์ อัลบากอเราะห์ สามกลุ่มที่ว่า มีบรรดาผู้ศรัทธา บรรดาผู้ปฏิเสธ และบรรดาผู้กลับกลอก กล่าวถึงผู้ศรัทธา 4 อายะห์ กล่าวถึงบรรดาผู้ปฏิเสธ 2 อายะห์ และ กล่าวถึงบรรดามูนาฟิก 13 อายะห์ เนื่องด้วยจำนวนที่มากของพวกเขาและจะถูกทดสอบโดยรวม และความไม่ดีที่เกิดขึ้นต่ออิสลามและบรรดามุสลิมนับว่าสาหัสทีเดียว เนื่องด้วยเขาแสดงว่าอยู่ในอิสลาม ได้ช่วยเหลืออิสลามและมีความรักต่ออิสลาม แต่ในความเป็นจริงเขาคือ ศัตรูของอิสลามโดยแท้จริง พวกเขาได้ทำการต่อต้านอิสลามในทุกรูปแบบ โดยที่ผู้ที่ขาดความรู้เข้าใจว่า มูนาฟิกมีความรู้และต้องการแก้ไขปรับปรุง แท้จริงแล้ว มูนาฟิก คือ คนที่จะสร้างความเสียหายมากที่สุดต่ออิสลาม ต่อมุสลิม
การกลับกลอกชนิดนี้มีอยู่ 6 อย่างด้วยกัน
1. การปฏิเสธต่ออัรรอซูล ศ็อลลัลลอฮูอะลัยอิวะสัลลัม
2. การปฏิเสธในบางสิ่งบางอย่างที่ อัรรอซูล ศ็อลลัลลอฮูอะลัยอิวะสัลลัม ได้นำมา
3. การโกรธเกลียดต่อตัว อัรรอซูล ศ็อลลัลลอฮูอะลัยอิวะสัลลัม
4. การโกรธเกลียดในบางสิ่งบางอย่าง ที่ อัรรอซูล ศ็อลลัลลอฮูอะลัยอิวะสัลลัม ได้นำมา
5. มีความดีใจในการถดถอยของศาสนาที่ อัรรอซูล ศ็อลลัลลอฮูอะลัยอิวะสัลลัม ได้นำมา
6. ไม่อยากเห็นชัยชนะเกิดขึ้น กับ ศาสนาอิสลาม ของอัรรอซูล ศ็อลลัลลอฮูอะลัยอิวะสัลลัม
2. การกลับกลอกที่เกี่ยวกับการกระทำ
คือ การที่ได้ไปปฏิบัติการงานหนึ่งการงานใดที่เป็นการงานของมูนาฟิก แต่การศรัทธายังคงอยู่ในจิตใจ ชนิดนี้ไม่ทำให้ออกจากศาสนา แต่อาจจะเป็นหนทางที่นำไปสู่การออกจากศาสนา และผู้ที่มีพฤติกรรมเช่นนี้ ตัวของเขามีทั้งการศรัทธาและการกลับกลอกรวมอยู่ด้วยกัน และเมื่อการกลับกลอกเพิ่มมากขึ้นด้วยกับสาเหตุนี้ เขาอาจจะกลายมูนาฟิกเต็มตัว
เนื่องด้วยคำพูดของท่าน นบี ศ็อลลัลลอฮูอะลัยอิวะสัลลัม กล่าวว่า
(أَرْبَعٌ مَنْ كُنَّ فِيهِ كَانَ مُنَافِقًا خَالِصًا ، وَمَنْ كَانَتْ فِيهِ خَصْلَةٌ مِنْهُنَّ كَانَتْ فِيهِ خَصْلَةٌ مِنْ النِّفَاقِ حَتَّى يَدَعَهَا : إِذَا اؤْتُمِنَ خَانَ ، وَإِذَا حَدَّثَ كَذَبَ ، وَإِذَا عَاهَدَ غَدَرَ ، وَإِذَا خَاصَمَ فَجَرَ)[3]
"4 ประการที่มีอยู่ในตัวของใคร เขาก็เป็นผู้กลับกลอกเต็มตัว และใครที่มีคุณลักษณะบางอย่างจากคุณลักษณะเหล่านั้น ก็เท่ากับว่าเขามีคุณลักษณะหนึ่งของการกลับกลอกในตัวของเขา จนกว่าเขาจะละทิ้งมัน (หมายถึงการกลับกลอกจะหมดไปเมื่อละทิ้งมัน)
♦ เมื่อเขาได้รับความไว้วางใจเขาก็คดโกง
♦ เมื่อเขาพูดเขาก็โกหก
♦ เมื่อเขาสัญญาเขาก็บิดพริ้ว
♦ เมื่อเขามีการโต้เถียงเขาก็จะแสดงพฤติกรรมอันธพาลออกมา"
(ในหนังสือซอเอียะบุคอรีและมุสลิม)
ใครที่มีคุณลักษณะดังกล่าวครบถ้วนก็ถือว่าเขาได้รวมความชั่วไว้ที่ตัว และมีคุณลักษณะของผู้กลับกลอกเต็มตัว และใครมีคุณลักษณะหนึ่งจากทั้งหมดนั้น ก็ถือว่าเขามีคุณลักษณะบางอย่างของมูนาฟิก ดังนั้นหากว่าบ่าว(ของอัลลอฮฺ ) คนใดที่มีคุณลักษณะที่ดีและคุณลักษณะที่ไม่ดี และคุณลักษณะของการศรัทธา คุณลักษณะปฏิเสธ คุณลักษณะกลับกลอกไว้ด้วยกัน เขาก็สมควรได้รับการตอบแทน และการลงโทษ ตามการงานนที่เขาได้ปฏิบัติไว้ ส่วนหนึ่งจากคุณลักษณะที่ว่าคือ การเกียจคร้านละหมาดรวมกันที่มัสยิด เพราะว่ามันเป็นคุณลักษณะหนึ่งของบรรดาผู้กลับกลอก(อัลมูนาฟิกีน)
การกลับกลอกนั้นเป็นความชั่วและอันตรายยิ่ง โดยที่เหล่าศอหาบะห์ พวกเขาต่างก็กลัวที่จะมีพฤติกรรมที่กลับกลอก โดยที่อิบนูอบีมูลัยกะห์ กล่าวว่า ฉันได้พบศอหาบะห์จำนวน 30 ท่านจากศอหาบะห์ของรอซูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮูอะลัยอิวะสัลลัม พวกเขาทั้งหมดกลัวการกลับกลอกจะเกิดขึ้นกับตัวเขา
ความแตกต่างระหว่างการกลับกลอกใหญ่และการกลับกลอกเล็ก
1. การกลับกลอกใหญ่ทำให้ออกจากศาสนา แต่การกลับกลอกเล็กไม่ทำให้ออกจากศาสนา
2. การกลับกลอกใหญ่ คือ การยึดมั่นในจิตใจกับการแสดงออกแตกต่างกัน แต่การกลับกลอกเล็ก ภายในกับการแสดงออกแตกต่างกันในเรื่องการกระทำแต่ไม่เกี่ยวกับความเชื่อ
3. แท้จริงการกลับกลอกใหญ่ไม่ออกมาจากตัวผู้ศรัทธา และสำหรับการกลับกลอกเล็กบางครั้งออกมาจากตัวของผู้ศรัทธา
4. การกลับกลอกใหญ่ส่วนมากผู้ที่มีพฤติกรรมเช่นนี้มักไม่สำนึกผิดกลับตัว และหากเขากลับตัว แท้จริงมันมีความขัดแย้งกันกับผู้ปกครองในการรับการกลับตัวของเขา ซึงต่างกับการกลับกลอกเล็ก เพราะบางครั้งผู้ที่ลักษณะการกลับกลอกเล็กนั้น เขากลับตัวยังอัลลอฮฺ อัลลอฮฺ ก็ได้อภัยให้แก่เขา
ท่านชัยคุลอิสลาม อิบนูตัยมียะห์ ได้กล่าวว่า
"มีมากมายสิ่งที่ประสบกับผู้ศรัทธา จากบางอย่างของการกลับกลอก หลังจากนั้นอัลลอฮ์ ได้อภัยให้แก่เขา และบางครั้งการกลับกลอกบางอย่างได้กลับมายังหัวใจของเขา แล้วอัลลอฮฺ ได้ปกป้องแก่เขา และผู้ศรัทธาได้ถูกทดสอบด้วยกับการกระซิบกระซาบของชัยตอน และการกระซิบกระซาบของการปฏิเสธที่มาทำให้คับแค้นใจ เหมือนที่เหล่าศอหาบะห์ได้กล่าวว่า
"โอ้ท่านรอซูลุลลอฮฺ แท้จริงคนหนึ่งคนใดในหมู่พวกเรา เขาพบว่าตัวของเขา ถูกโยนลงมาจากฟากฟ้ามายังผืนดิน และฉันรักมันมากกว่าที่จะให้ฉันพูดด้วยกับมัน ดังกล่าวนั้นคือความชัดเจนของการศรัทธา"
และในอีกรายงานหนึ่ง สิ่งที่เป็นการแสดงการอวดโต หมายถึงคำพูดที่พูดออกไป
(الحمد لله الذي رد كيده إلى الوسوسة) คำอ่าน "อัลหัมดูลิลลาฮฺ ฮิลลาซี ร็อดดา กัยดาอู อิลัลวัสวาซะห์"
"ขอสรรเสริญต่ออัลลอฮฺผู้ซึ่งไปผลักกลลวงของมันไปยังการกระซิบกระซาบ"
หมายถึง เมื่อเกิดการกระซิบกระซาบเกิดขึ้น ทั้งที่มีความรังเกียจการอวดโต และได้ปกป้องมันให้ออกไปจากหัวใจ คือ ความชัดเจนของความศรัทธา
สำหรับบรรดาผู้ที่มีการกลับกลอกใหญ่ อัลลอฮฺ ได้กล่าวถึงพวกเขาไว้ว่า
"เขาเหล่านั้นเป็นคนหูหนวก เป็นใบ้ และตาบอด ดังนั้นพวกเขาจึงไม่สามารถจะกลับมาได้"
(อัลบากอเราะห์ อายะห์ที่ 18)
หมายถึงนำอิสลามเข้าสู่จิตใจ
คำดำรัสของอัลลอฮ์
"และพวกเขาไม่เห็นดอกหรือว่า แท้จริงพวกเขาจะถูกทดสอบในทุก ๆ ปี ครั้งหนึ่งหรือสองครั้ง
แล้วพวกเขาก็ไม่ยอมกลับเนื้อกลับตัว และพวกเขาก็ไม่สำนึกผิดอีกด้วย"
(ซูเราะฮฺ อัต-เตาบะฮฺ)
ท่านชัยคุลอิสลามกล่าวว่า "บรรดานักวิชาการได้มีความเห็นแตกต่างกันออกไป ในการรับการกลับตัวของพวกเขาตามที่แสดงออกมา เนื่องจากดังกล่าวนั้นไม่สามารถรู้ได้ พวกเขาอาจจะยังแสดงออกอิสลามแค่ภาพก็ได้"