ความบริสุทธิ์ใจของผู้รู้
เรียบเรียงโดย อิสมาอีล กอเซ็ม
มวลการสรรเสริญเป็นเอกสิทธิ์ของอัลลอฮฺผู้อภิบาลแห่งสากลโลก
อิสลามเป็นศาสนาที่ส่งเสริมให้บรรดามุสลิมศึกษาหาวิชาความรู้ เราจะเห็นว่าอายะห์แรกที่อัลลอฮฺได้ประทานลงมา คือ เรียกร้องให้บรรดามุสลิมศึกษาหาวิชาความรู้ แน่นอนทุกสิ่งทุกอย่างที่เราจะปฏิบัตินั้นต้องมีวิธีการ สำหรับมุสลิมผู้ศรัทธานั้นต้องกลับไปดูรูปแบบของการศึกษาของกลุ่มชนในยุคแรกๆ ที่ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮูอะลัยอิวะสัลลัม ได้รับรองถึงความประเสริฐและความดีงามของพวกเขาในการศึกษาหาวิชาความรู้
สำหรับชนในยุคแรกๆ ที่เป็นชาวสลาฟุซซอแหละห์พวกเขามีแนวทางการศึกษาอย่างไร เมื่อเรากลับไปดูแนวทางของพวกเขาในการศึกษาก็จะพบแนวปฏิบัติของพวกเขาหลายๆข้อด้วยกัน จึงขอนำเสนอข้อที่สำคัญบางประการ
1. การมีเจตนาที่บริสุทธิ์ในการแสวงหาวิชาความรู้ เมื่อพูดถึงความบริสุทธิ์หรืออัลอิคลาสนั้นเป็นเงื่อนไขสำคัญในการที่จะทำให้การงานของเราถูกตอบรับ ณ ที่อัลลอฮฺ และการศึกษาหาวิชาความรู้นั้น เป็นประเภทหนึ่งของการเคารพภักดีต่ออัลลอฮฺ และเงื่อนไขที่จะทำให้การงานของเราถูกตอบรับนั้น ต้องประกอบด้วยกับสองเงื่อนไขด้วยกัน คือ
1. ปฏิบัติตามรูปแบบของท่านนบี ศ็อลลัลลอฮูอะลัยอิวะสัลลัม
2. ต้องมีความบริสุทธิ์เพื่ออัลลอฮฺเพียงพระองค์เดียว
ดังคำดำรัสของพระองค์ที่ว่า
قال تعالى ( وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ )(البينة 5)
"และพวกเขามิได้ถูกบัญชาให้กระทำอื่นใดนอกจากเพื่อเคารพภักดีต่ออัลลอฮฺ
เป็นผู้มีเจตนาบริสุทธิ์ในการภักดีต่อพระองค์ เป็นผู้อยู่ในแนวทางที่เที่ยงตรง
และดำรงการละหมาด และจ่ายซะกาต และนั่นแหละคือศาสนาอันเที่ยงธรรม"
(ซูเราะฮฺ อัลบัยยินะฮฺ อายะห์ที่ 5)
2. ผู้ใดปรารถนาผลตอบแทนของปรโลกเราจะเพิ่มผลตอบแทนของเขาแก่เขา และผู้ใดปรารถนาผลตอบแทนของโลกดุนยา เราจะให้แก่เขาบางส่วนในสิ่งนั้น และสำหรับเขาจะไม่ได้ส่วนใดอีกในปรโลก
และอีกมากมายในอัลกุรอ่านที่ได้กล่าวถึงการกระทำที่ต้องการความบริสุทธิ์ ดังนั้นการศึกษาหาวิชาความรู้นั้น ก่อนที่ผู้ทำการศึกษาหาวิชาความรู้นั้นเริ่มศึกษา เขาจะต้องมีเจตนาที่บริสุทธิ์ใจในการศึกษาหาวิชาความรู้ เพื่อที่จะให้ความรู้นั้นได้เกิดประโยชน์กับตัวเองและสังคม
ในอัลหะดีษ
عن أبي هريرة رضي الله عنه قال : سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول ( إن أول من تُسعر بهم النار يوم القيامة ثلاثة , فذكرهم وذكر منهم رجلاً تعلم العلم وعلمه وقرأ القرآن , فأُتي به فعرَّفه نعمه فعَرَفها , قال فما عملت فيها ؟ قال : تعلمت العلمَ وعلمته وقرأت فيك القرآن , قال : كذبت , ولكنك تعلمت العلم ليقال : عالم , وقرأت القرآن ليقال : هو قارئ . فقد قيل . ثم أُمر به فيسحب على وجهه حتى أُلقي في النار …)(2)
มีรายงานจากอบู ฮุรอยเราะห์ รอฎิยัลลอฮูอันฮู เขาได้กล่าวว่า ฉันได้ยินท่านเราะสูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮูอะลัยอิวะสัลลัม กล่าวว่า
"แท้จริงบุคคลแรกที่พวกเขาถูกนำไปเข้านรก ในวันกิยามะห์นั้น สามจำพวก
แล้วท่านนบี ได้กล่าวถึงพวกเขา จากพวกเขานั้น มีชายคนหนึ่งได้ศึกษาหาวิชาความรู้ และได้สอนมัน และได้อ่านอัลกุรอ่าน แล้วเขาได้ถูกนำมา และได้ให้เขารับทราบถึงความโปรดปรานของเขา แล้วเขาก็ได้รับทราบยอมรับในความโปรดปรานนั้น
แล้วอัลลอฮ์ ได้ถามเขาว่า ท่านได้ทำอะไรในความโปรดปรานนั้น ?
เขาได้กล่าวว่า ฉันได้ศึกษาหาวิชาความรู้ และฉันได้สอนมัน และได้อ่านอัลกุรอ่านเพื่อท่าน(เพื่ออัลลอฮฺ)
อัลลอฮฺ ได้กล่าวว่า เจ้าโกหก เจ้าได้ศึกษาหาวิชาความรู้ เพื่อให้มีคนกล่าวเจ้าว่า เจ้าคือผู้ที่มีความรู้ และที่เจ้าอ่านอัลกุรอ่าน เพื่อให้มีกล่าวแก่เจ้าว่า เจ้าคือ นักอ่าน และก็มีคนกล่าวเช่นนั้น
แล้วอัลลอฮฺ ได้มีคำสั่งให้นำเขาไปในสภาพที่คว่ำหน้า และเขาถูกโยนลงไปในไฟนรก ...........))
จากหะดีษนี้ชี้ให้เห็นภาพอย่างชัดเจน สำหรับผู้ที่ศึกษาหาวิชาวามรู้ โดยขาดความบริสุทธืใจเพื่ออัลลอฮฺ นั้นบั้นปลายของเขาในโลกหน้านั้น คือถูกลงโทษในนรก เพราะการศึกษาหาวิชาความรู้ในบทบัญญัติของอัลลอฮ์ ไม่ใช่เพื่อโอ้อวดในความรู้ที่เรามี เพราะความรู้ที่เราได้รับนั้นมันเป็นความรู้ของอัลลอฮฺ และความรู้ของอัลลอฮฺนั้นต้องนำไปเผยแผ่และการเผยแผ่นั้นต้องหวังความพอพระทัยจากพระองค์เท่านั้น
จากหะดีษนี้ปฏิเสธไม่ได้ว่าในกลุ่มคนที่ทำหน้าที่เผยแผ่ความรู้มีทั้งที่บริสุทธิ์ใจและไม่บริสุทธิ์ใจ ดังนั้นการไม่จริงใจในการทำหน้าที่ต่ออัลลอฮฺ ในการเผยแผ่ศาสนาของพระองค์ ถือว่าเป็นความขาดทุนโดยแท้จริง เพราะคนที่ทำต้องทุ่มเทแรงใจแรงการ แต่บางครั้งเขาอาจจะเจตนาเพียงแค่หวังผลประโยชน์ในโลกนี้ ไม่ว่าจะหวังในเรื่องชื่อเสียงที่มีผู้คนกล่าวขานว่าเป็นผู้ที่มีความรู้ หรือบางครั้งอาจจะหวังเรื่องเงินทอง และอีกมากมายที่เจตนาต่างเหล่านั้นไม่ได้กระทำไปเพื่ออัลลอฮฺซุบหานาฮูวาตาอาลา
หากเราไปดูบรรดาผู้รู้ในอดีตหรือผู้รู้ที่ร่วมสมัยกับเราทั้งที่ได้เสียชีวิตไปแล้ว และยังมีชีวิตอยู่ ผลงานของพวกเขาถูกตอบรับอย่างกว้างขวางในหมู่มุสลิม ไม่ว่าจะเป็นอิหม่าม บุคอรีย์ มุสลิม และอิหม่ามทั้งสี่มัสฮับ และท่านอื่นอีกมากมาย หรือคนที่เกิดในยุคของเรา เช่น เชค บินบาส เชค อุซัยมีน เชค อัลบานีย์ และนักวิชาการอีกมากมายที่ร่วมสมัยกับพวกเขา ขออัลลอฮฺได้โปรดเมตตาพวกเขา การที่ผลงานของพวกเขาถูกตอบรับและถูกเผยแผ่ไปจนถึงวันกิยามะห์ สืบเนื่องจากความบริสุทธิ์ใจของพวกเขาที่มีต่ออัลลอฮฺ ในการทำหน้าที่รับใช้ศาสนา
ดังนั้นความบริสุทธิ์จะทำให้ศาสนาของอัลลอฮฺ ได้ถูกเผยแผ่และกระจายไปในทุกสารทิศ หากผู้รู้ขาดความบริสุทธิ์ใจในการทำหน้าที่ แน่นอนการเผยแผ่ของเขาจะไม่ถูกตอบรับจากอัลลอฮฺ และสุดท้ายแล้วจะเป็นผู้หนึ่งที่ขาดทุน เหมือนดังบุคคลที่ถูกกล่าวไว้ในหะดีษ
ขอวิงวอนจากอัลลอฮฺให้เราเป็นผู้หนึ่งที่ทำงานในการเผยแผ่ศาสนาของพระองค์ด้วยความบริสุทธิ์ใจ และขอพระองค์ให้เรารอดพ้นจากการโอ้อวดต้องการชื่อเสียง และขอให้พระองค์ทรงตอบรับการงานของเรา ….. อามีน