มารยาทในการเยี่ยมผู้ป่วย และผู้เสียชีวิต
โดย : ประสาน (ซารีฟ) ศรีเจริญ
มารยาทเยี่ยมผู้ป่วย
1. รีบเร่งไปเยี่ยมผู้ป่วยทันทีเมื่อได้รับทราบข่าวการป่วย
2. ควรเยี่ยมผู้ป่วยทุกสองหรือสามวัน เพื่อให้กำลังใจแก่ผู้ป่วย
3. ควรขอพร (ดุอาอฺ) ให้ผู้ป่วยซ้ำกันเจ็ดครั้งว่า “อัสอะลุ้ลลอฮัลอะซีม ร๊อบบั้ลอัรซัลอะซีม อัยยัซฟิยะกะ”
4. ควรหลีกเลี่ยงทำให้ผู้ป่วยหวาดกลัวและเสียกำลังใจ หรือสอบถามอาการผู้ป่วยมากเกินไป และไม่ควรพูดถึงคนอื่นที่เป็นโรคนี้และได้เสียชีวิตไปแล้ว
5. ควรแสดงความดีใจและยินดีที่เห็นอาการป่วยดีขึ้นและปลอบใจให้มีกำลังใจในการต่อสู้กับความเจ็บป่วยต่อไปจนได้รับความสำเร็จ
6. ควรแสดงความรักเมตตา ไม่ควรพูดสิ่งไม่เป็นมงคล และเสนอตัวให้การช่วยเหลือภาระของผู้ป่วยทุกอย่างเต็มความสามารถ
7. ต้องลดสายตา ด้วยการไม่มองเอาเราะห์ (ส่วนสงวน) ของผู้ป่วย
8. ไม่ควรอยู่รบกวนผู้ป่วยนานเกินไป นอกจากเป็นความต้องการของผู้ป่วยเอง
9. ควรขอร้องให้ผู้ป่วยขอพรให้ด้วยหลังที่ได้ขอพรให้ผู้ป่วยแล้ว
10. ส่งเสริมให้ผู้ป่วยมีความอดทนต่อการทดสอบของอัลลอฮฺ เพราะความเจ็บป่วยนั้นจะเป็นการลบล้าง (กัฟฟาเราะห์) ความผิดที่ผ่านมา และต้องไม่ให้ผู้ป่วยขอต่ออัลลอฮฺให้ตนเองตายเร็ว ๆ แต่ถ้าถึงที่สุดจริง ๆ ให้ขอพรว่า “อัลลอฮุมมะ อะหฺ ยินี มากานะติ้ลหะยาตุ้คอยรอลลี วะตะวั๊ฟฟะนี มากานะติ้ลวะฟาตุ้ คอยรอลลี”
11. เตือนให้ครอบครัวและผู้ดูแลผู้ป่วย จงปฏิบัติอย่างดีต่อผู้ป่วย และต้องอดทนต่อคำพูดและการแสดงออกของผู้ป่วย
12. สำหรับผู้ป่วยเองก็ควรมีมารยามตามที่ท่านอิหม่ามฆอซาลี รอฮิมะฮุ้ลลอฮฺดังนี้
♦ ระลึกถึงความตายให้มาก
♦ เตรียมตัวเพื่อการตาย ด้วยการเตาบัต (สารภาพผิดต่ออัลลอฮฺ)
♦ สรรเสริญ สดุดี และขอพรต่ออัลลอฮฺให้เป็นนิจ
♦ เยียวยารักษา และขอความช่วยเหลือต่ออัลลอฮฺ
♦ ขอบคุณต่ออัลลอฮฺ หากอาการป่วยดีขึ้น
♦ ควรบ่นร้องทุกข์ให้น้อยที่สุด
♦ ควรเคารพที่ประชุมคณะแพทย์และทายาท
♦ ไม่ควรมีการสัมผัสมือ
มารยาทต่อผู้เสียชีวิต
1. เมื่อทราบว่ามุสลิมเสียชีวิตให้กล่าวและขอพรว่า “อินนาลิลลาฮิ วะอินนาอิลัยฮิรอญิอูน วะอินนาอิลาร๊อบบินา ละมุงกอลิบูน อัลลอฮุมมั๊กตุ้บฮุ อินดะกะมินั้ลมุหฺซินีน วั้จอั้ลกิตาบะฮู ฟีอิลลียีน”
2. ละหมาดศพ (มัยยิด) และติดตามศพไปฝังที่สุสานจนแล้วเสร็จ
3. ให้ข้อคิดทางธรรมะ ณ สุสาน ขณะฝังศพและขอพร (ดุอาอฺ) ให้มัยยิดหลังการฝัง
4. ให้การช่วยเหลือครอบครัวผู้เสียชีวิต ด้วยการจัดการเรื่องจำเป็นแก่ครอบครัวผู้เสียชีวิต เช่น การจัดอาหารการกินให้ เพราะครอบครัวผู้เสียชีวิต ต้องสาละวนอยู่กับการจัดการศพ
5. ควรรีบไปแสดงความเสียใจและปลอบโยนครอบครัวผู้เสียชีวิต (ตะอฺซียะห์) ทันทีที่ได้รับทราบข่าว
6. ควรกล่าวสิ่งดี ๆ ของผู้ตายและครอบครัว และคำที่ควรกล่าวในการเยี่ยมคนตายแก่ครอบครัวผู้ตาย คือ “อะอฺซอมั้ลลอฮุอัจร่อกะวะอะหฺสะนะอะซาอะกะ วะฆอฟาร่อลิมัยยิติกะ”
7. พยายามตักเตือนให้ครอบครัวผู้ตาย มีความอดทนต่อการสูญเสียและจะได้ผลบุญในการอดทนนั้น ที่สำคัญต้องไม่ทำร้ายตนเอง เช่น การตบอกชกตัวและฉีกเสื้อผ้าเพื่อแสดงความเสียใจ การเช่นนี้เป็นข้อห้ามทางศาสนาอิสลาม
8. ขณะที่ไปเยี่ยมผู้ตายและปลอบโยนครอบครัวผู้ตายนั้น ต้องไม่แสดงอาการยิ้มแย้ม หัวเราะ หรือพูดในสิ่งที่ไม่สมควร
9. การแสดงความเสียใจและปลอบโยนครอบครัวผู้เสียชีวิตนั้น ให้กระทำได้ไม่เกินสามวัน
10. ควรขอพร (ดุอาอฺ) ขณะเยี่ยมมัยยิดและแสดงความเสียใจกับครอบครัว (ตะอฺซียะห์)