การปรากฏขึ้นของบิดอะฮฺ
เชค ศอลิหฺ บิน เฟาซาน อัล-เฟาซาน
การปรากฏขึ้นของบิดอะฮฺในวิถีชีวิตของมุสลิม มีอยู่สองประเด็นด้วยกัน :
ประเด็นที่หนึ่ง เวลาการปรากฏขึ้นของบิดอะฮฺ
ชัยคุลอิสลาม อิบนุตัยมียะฮฺ เราะหิมะฮุลลอฮฺ ได้กล่าวว่า : พึงทราบเถิดว่า บิดอะฮฺทั่วไป ที่เกี่ยวข้องกับวิชาความรู้และอิบาดะฮฺ มันเริ่มเกิดขึ้นในท้ายการปกครองระบบเคาะลีฟะฮฺผู้ทรงธรรม ดังเช่นหะดีษ ที่ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ได้กล่าวไว้ว่า :
«من يعش منكم بعدي فسيري اختلافا كثيرا ، فعليكم بسنتي وسنة الخلفاء الراشدين من بعدي»
"ผู้ที่มีชีวิตอยู่หลังจากฉัน แน่นอนเขาจะเห็นการขัดแย้งอย่างมากมาย
ดังนั้นพวกเจ้าทั้งหลายจงยึดในสุนนะฮฺของฉัน และ และสุนนะฮฺของบรรดาเคาะลีฟะฮฺที่ปราดเปรื่อง หลังจากฉัน"
(หนังสือ มัจมูอุลฟะตาวา หน้า : 354 เล่ม:10)
บิดอะฮฺแรกที่เกิดขึ้นบนหน้าแผ่นดิน คือ บิดอะฮฺของพวกเกาะดะรียะฮฺ พวกมุรญิอะฮฺ บิดอะฮฺพวกชีอะฮฺรอฟิเฎาะฮฺ และพวกเคาะวาริจญ์ ซึ่งบิดอะฮฺดังกล่าวเกิดขึ้นในศตวรรษที่สองในขณะที่บรรดาเศาะหาบะฮฺมีชีวิตอยู่ ซึ่งบรรดาเศาะหาบะฮฺได้ทำการปฏิเสธพวกบิดอะฮฺเหล่านี้
♦ หลังจากนั้น ก็เกิดบิดอะฮฺของพวกมุอฺตะซิละฮฺขึ้นมา ทำให้เกิดฟิตนะฮฺความปั่นป่วนระหว่างมุสลิม เกิดการขัดแย้งในเรื่องทัศนะต่างๆ มากมาย นำไปสู่การเอนเอียงสู่บิดอะฮฺ และฝักใฝ่ในอารมณ์
♦ ต่อมามีการเกิดขึ้นของบิดอะฮฺพวกศูฟีย์ และบิดอะฮฺการสร้างสิ่งก่อสร้างบนหลุมศพ ซึ่งมันเกิดขึ้นหลังจากยุคสามศตวรรษที่ประเสริฐไปแล้ว สิ่งดังกล่าวบ่งบอกถึงว่า ทุกๆ กาลเวลาที่ผ่านนานไป ก็จะเกิดบิดอะฮฺนานาประเภทเพิ่มขึ้นตามมาเช่นกัน
ประเด็นที่สอง แหล่งสถานที่การปรากฏขึ้นของบิดอะฮฺ
บิดอะฮฺที่เกิดขึ้นจะมีความแตกต่างกัน ในแต่ละประเทศและเมืองต่างๆ ชัยคุลอิสลาม อิบนุตัยมียะฮฺ ได้กล่าวว่า : เมืองหลักที่สำคัญ ที่บรรดาเศาะหาบะฮฺของท่านนบีอาศัยอยู่ และเป็นแหล่งของวิชาความรู้ ความศรัทธา มีอยู่ห้าเมืองด้วยกัน ได้แก่ มักกะฮฺ มะดีนะฮฺ กูฟะฮฺ บัศเราะฮฺ และเมืองชาม ได้มีการเรียนรู้และการถ่ายทอดวิชาการจากเมืองดังกล่าว ได้แก่ อัลกุรอาน หะดีษ ฟิกฮฺ อิบาดะฮฺ และสิ่งต่างๆที่เกี่ยวข้องกับอิสลาม และเช่นเดียวกัน ได้เกิดบิดอะฮฺในด้านหลักความเชื่อจากเมืองดังกล่าวนี้ ยกเว้นแต่ที่เมืองมะดีนะฮฺเท่านั้น ซึ่งที่เมืองกูฟะฮฺเกิดบิดอะฮฺพวกชีอะฮฺ และพวกมุรญิอะฮฺ และกระจายไปยังสถานที่ต่างๆ
เมืองบัศเราะฮฺ เกิดบิดอะฮฺพวกเกาะดะรียะฮฺและพวกมุอฺตะซิละฮฺ และเผยแพร่ไปยังเมืองต่างๆ
เมืองชาม เกิดบิดอะฮฺพวกเกาะดะรียะฮฺ และพวกนะวาศิบ
ส่วนบิดอะฮฺญะฮฺมียะฮฺเกิดจากทางด้านคุรอซาน มันเป็นบิดอะฮฺที่รุนแรงที่สุด ซึ่งการปรากฏขึ้นของบิดอะฮฺต่างๆ เกิดจากการห่างไกลจากเมืองของท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม หลังจากเกิดการแตกแยกภายหลังการฆาตกรรมท่านอุษมาน
ต่อมาก็มีการปรากฏขึ้นของบิดอะฮฺหะรูรียะฮฺขึ้น ส่วนเมืองมะดีนะฮฺปลอดภัยจากการปรากฏของบิดอะฮฺดังกล่าว ถ้าหากเกิดขึ้นก็จะเป็นแบบหลบซ่อน ลับตาผู้คน และถูกประนามอย่างต่ำต้อย ไม่เหมือนกับบิดอะฮฺต่างๆ ที่เกิดขึ้นในเมืองกูฟะฮฺ เมืองบัศเราะฮฺ เมืองชาม เพราะกลุ่มบิดอะฮฺต่างๆ ในเมืองเหล่านั้นจะเห็นได้อย่างเปิดเผยชัดเจน
ทั้งนี้มีหะดีษของท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ที่ได้กล่าวว่า เมืองมะดีนะฮฺนั้นจะถูกรักษาให้ปลอดภัยจากดัจญาลและมันไม่สามารถเข้ามะดีนะฮฺได้ ... ความรู้และอีมานที่ถูกต้องจึงคงโดดเด่นตลอดมาในมะดีนะฮฺ จนถึงยุคของลูกศิษย์ลูกหาอิมามมาลิกในช่วงศตวรรษที่สี่
(ดู มัจญ์มูอฺ อัล-ฟะตาวา 20/300-303)
แปลโดย : อับดุลอาซีซ สุนธารักษ์ / Islamhouse
