องค์ประกอบของการเผยแพร่อิสลามในสิ่งที่ถูกต้องสู่มนุษยชาติ
เชค ซอลิฮฺ บิน อับดุรเราะหฺมาน อัลฮุซัยญฺ
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
มวลการสรรเสริญทั้งหมดเป็นกรรมสิทธิ์ของอัลลอฮฺ เราขอสรรเสริญต่อพระองค์ เราขอความช่วยเหลือจากพระองค์ เราขออภัยโทษจากพระองค์ เราขอความคุ้มครองจากพระองค์ให้พ้นจากความชั่วร้ายในตัวของเรา จากการงานที่เลวร้าย และการตั้งเจตนาไม่ดีที่อยู่ในจิตใจของเรา ผู้ใดก็ตามที่พระองค์ทรงนำทางเขา เขาก็จะไม่หลงทาง และผู้ใดก็ตามที่พระองค์ให้เขาหลงทาง ก็จะไม่มีผู้ใดให้ทางนำแก่เขาได้ เว้นแต่พระองค์เท่านั้น
รากฐานสำคัญ และองค์ประกอบ ของการเผยแพร่อิสลาม นั้นมี 3 ประการ ตามที่อัลกรุอานและซุนนะฮฺของท่านนบี 
กล่าวถึงมากที่สุด เพื่อง่ายต่อการสั่งใช้มนุษย์ให้ปฏิบัติตามคำสั่งของอัลลอฮฺ 
บนหลักชะรีอะฮฺที่ถูกต้อง
1. ความอดทน
2. เมตตา
3. ใช้วาจาสุภาพ อ่อนโยน ไม่หยาบคาย
นี้คือ 3 ประการ ถือเป็นแบบฉบับของการเป็นนักเผยแพร่อิสลามอย่างถูกต้อง และจะประสบความสำเร็จ เป็นแบบอย่างที่ดีให้แก่คนอื่น
1. ความอดทน
ความอดทนถือว่าเป็นหนึ่งใน 4 ประการ ที่อัลลอฮฺกล่าวเอาไว้ถึงคุณลักษณะของความสำเร็จในซูเราะฮฺ อัลอัสรฺอายะฮฺที่1-3 อัลลอฮฺ ตรัสว่า
( وَالْعَصْرِ ) “ขอสาบานด้วยการเวลา”
( إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِي خُسْرٍ ) “แท้จริงมนุษย์นั้น อยู่ในการขาดทุน”
( إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ )
“นอกจากบรรดาผู้ศรัทธาและกระทำความดีทั้งหลาย และตักเตือนกันและกันในสิ่งที่เป็นสัจธรรม และตักเตือนกันและกันให้มีความอดทน”
และความอดทนยังถือว่าเป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการทำงานดะอฺวะฮฺอิสลาม อัลลอฮฺ ทรงกล่าวเกี่ยวกับเรื่องนี้ มากกว่าร้อยครั้ง พระองค์ตรัสว่า
( إِنَّمَا يُوَفَّى الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَيْرِ حِسَابٍ ) “แท้จริงบรรดาผู้ที่อดทนนั้น เขาจะได้รับผลตอบแทนโดยไม่คาดคิดมาก่อน”
(ซูเราะฮฺอัซซุมัร อายะฮฺที่10)
อีกทั้งพระองค์ทรงยังทรงแจ้งข่าวดีแก่คนที่มีความอดทน
( يُحِبُّ الصَّابِرِينَ ) “อัลลอฮฺทรงรักบรรดาผู้ที่อดทน”
(ซูเราะฮฺอาละอิมรอน อายะฮฺที่146)
ดังนั้น ความอดทนจึงเป็นคุณลักษณะที่นักทำงานอิสลามนั้นจำเป็นต้องมี เนื่องด้วยเป็นองค์ประกอบหลักของงานดะอฺวะฮฺ เพื่อง่ายต่อการเชิญชวนผู้คนเข้าสู่ศาสนาอิสลาม ความอดทนแบ่งออก 3 ประเภท
1. อดทนต่อตัวเอง
จำเป็นแก่นักดาอีย์ทุกคนจะต้องอดทนอดกลั้นต่อตัวเอง ควบคุมอารมณ์ เพื่อต้องการบรรลุเป้าหมายที่วางเอาไว้ อย่าได้เอนเอียงคล้อยตามอารมณ์ใฝ่ต่ำ แต่จงอดทน นี้คือคุณลักษณะที่คนทำงานเพื่ออิสลามพึงมี หากนักเผยแพร่อิสลามขาดสิ่งนี้ แล้วเราจะทำงานอิสลามได้อย่างไร
2. อดทนต่อคนอื่น
โดยส่วนมากของคนที่ทำงานทางด้านเผยแพร่อิสลาม จะรู้สึกหมดหวังเมื่อในสิ่งที่เขาทำไปนั้นไม่เกิดผลตามมา นี้แหละคือสิ่งสำคัญที่เรานั้นจะต้องอดทนอย่างมาก ตามแบบฉบับของท่านนบี อย่างถูกต้องดังที่อัลลอฮฺ ตรัสว่า
( فَلَعَلَّكَ بَاخِعٌ نَفْسَكَ عَلَى آثَارِهِمْ إِنْ لَمْ يُؤْمِنُوا بِهَذَا الْحَدِيثِ أَسَفًا )
“ดังนั้น บางที เจ้าอาจทำลายชีวิตของเจ้าด้วยความเสียใจ เนื่องจากการผินหลังของเจ้า หากพวกเขาไม่ได้ศรัทธาต่ออัลกุรอานนี้”
(ซูเราะฮฺอัลกะฮฺฟิ อายะฮที่6)
3. อดทนต่อการตอบโต้จากฝ่ายตรงข้าม
สิ่งสำคัญของเส้นทางการเผยแพร่อิสลามนั้น ย่อมไม่ได้ง่ายด่ายอย่างที่คิด หรือราบรื่นเหมือนที่ใครๆหลายคนเข้าใจ ต้องอดทนต่อการใส่ร้ายป้ายสีต่างๆนานากลุ่มคนที่คิดร้าย และการตอบโต้ในหลายๆรูปแบบ ที่เราต้องเผชิญทั้งร่ายกายและจิตใจ ดังที่อัลลอฮฺ ตรัสว่า
( وَإِذَا سَمِعُوا اللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْهُ وَقَالُوا لَنَا أَعْمَالُنَا وَلَكُمْ أَعْمَالُكُمْ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ لَا نَبْتَغِي الْجَاهِلِينَ )
“ครั้นเมื่อพวกเขาได้ยินเรื่องไร้สาระ พวกเขาก็ผินหลังออกห่างไปจากมัน
กล่าวคือ การงานของเราก็จะได้แก่เรา การงานของพวกท่านก็จะได้แก่พวกท่าน
ศานติจงมีแด่พวกท่าน เราไม่ขออยู่ร่วมกับพวกที่งมงาย”
(ซูเราะฮฺอัลเกาะศ็อศ อายะฮฺที่55)
( ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ ) “จงโต้แย้งด้วยกับสิ่งที่ดีกว่า”
(ซูเราะฮฺฟุศศีลัต อายะฮฺที่34)
ในอัลกุรอานกล่าวถึงคุณลักษณะของการอดทน อย่างมากมาย ดังนี้
( فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِيلَ ) “ดังนั้น เจ้าจงอภัยด้วยการอภัยที่ดี”
(อัลฮิจรฺ 85)
( فَصَبْرٌ جَمِيلٌ ) “การอดทน เป็นสิ่งที่สวยงาม”
(ซูเราะฮฺยูซูฟ อายะฮฺที่18 หรือ 83)
( وَاصْبِرْ عَلَى مَا يَقُولُونَ وَاهْجُرْهُمْ هَجْرًا جَمِيلًا )
“จงอดทนต่อสิ่งที่พวกเขากล่าวร้าย และจงแยกตัวออกห่าง จากพวกเขาด้วยการแยกตัวที่ดี”
(ซูเราะฮฺอัลมุซซัมมิล อายะฮฺที่10)
นักปราชญ์กล่าวว่า
"จงอภัยด้วยการอภัยที่ดี ไม่ตำหนิติเตียน มีความอดทนที่ดีและไม่ก่อให้เกิดทุกข์สำหรับเขา การละทิ้งคือรูปแบบที่ดีงาม และไม่ก่ออันตรายใดๆ ต่อเขา"
2. เมตตา มีความอ่อนโยนต่อผู้อื่น
คำว่า เราะมะฮฺที่อัลลอฮฺกล่าวเอาไว้อัลกุรอาน มีหลายความหมายด้วยกัน ทั้งสุภาพ อ่อนโยน เมตตา ให้อภัย สงสารเอ็นดู ซึ่งมีมากกว่า 900 ครั้งในอัลกุรอาน การที่อัลลอฮฺ กล่าวเอาไว้มากมายนั้นบ่งชี้ถึงความสำคัญของคุณลักษณะนี้
จงพิจารณาถึงคุณลักษณะของท่านนบี ที่อัลลอฮฺ กล่าวเอาไว้ในอัลกุรอานว่า
( فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ )
“เนื่องด้วยความเมตตาจากอัลลอฮฺนั่นเอง เจ้า(มุฮัมมัด) จึงได้สุภาพอ่อนโยนแก่พวกเขา
และถ้าหากเจ้าเป็นผู้ประพฤติหยาบช้า และมีใจแข็งกระด้างแล้วไซร้ แน่นอนพวกเขาก็ย่อมแยกตัวออกไปจากรอบ ๆ เจ้ากันแล้ว”
(ซูเราะฮฺอาละอิมรอน อายะฮฺที่9)
( بِالْمُؤْمِنِينَ رَؤُفٌ رَحِيمٌ ) “เป็นผู้ห่วงใยพวกท่าน เป็นผู้เมตตากรุณาสงสารต่อบรรดาผู้ศรัทธา”
(ซูเราะฮฺ อัตเตาบะฮ์ อายะฮฺที่128)
จึงไม่ต้องสงสัยเลยว่านี้คือ คุณลักษณะที่นักดาอีย์ทุกคนต้องมี เพราะมันจะเพิ่มศักยภาพและเป็นแบบอย่างอันดีงามได้อย่างดี ต่อคนในหลายกลุ่ม หลายระดับ
ท่านชัยคุ้ลอิสลาม อิบนุตัยมียะฮฺกล่าวว่า "อิสลาม คือ ศาสนาที่คัดกรองในสิ่งที่เป็นความจริง ความเมตตาต่อมนุษย์" เมื่อนักดาอีย์มีคุณสมบัติดังกล่าว อาทิความเมตตา อ่อนโยน ให้อภัย ย่อมเป็นสิ่งสำคัญและสื่อนำไปสู่การเผยแพร่อิสลามต่อมนุษย์อย่างถูกต้อง
3. นักดาอีย์จะต้องเป็นแบบอย่างให้กับคนอื่น
เป้าหมายของคนที่ทำงานด้านเผยแพร่อิสลาม จะต้องเป็นแบบอย่างที่ดีงามให้กับคนอื่น ทั้งการพูด มารยาทต่างๆ
อัลลอฮฺ ตรัสว่า
( قَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ )
“และแน่นอน สำหรับพวกท่านนั้น คือ ท่านร่อซูล เป็นแบบฉบับอันดีงาม”
(ซูเราะฮฺอัลอะฮ์ซาบ อายะฮฺที่21)
( وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا )
“ ดังกล่าวนี้แหละ เราได้ทำให้พวกท่านนั้น เป็นประชาชาติสายกลาง เพื่อให้พวกท่านนั้น เป็น แบบอย่างให้กับมนุษย์
และ ท่านร่อซูลนั้น คือ แบบอย่างที่ดี สำหรับพวกท่านทั้งหลาย”
(ซูเราะฮฺอัลบะเกาะเราะฮ์ อายะฮฺที่143)
แต่ในทางตรงกันข้ามเราจะต้องระวังจากการใส่ร้ายป้ายสีต่างๆนานา จากกลุ่มคนที่ไม่หวังดีต่อศาสนาอิสลามทั้งคำพูดและการกระทำ ดังที่อัลลอฮฺ ตรัสว่า
( كَبُرَ مَقْتًا عِنْدَ اللَّهِ أَنْ تَقُولُوا ما لا تَفْعَلُونَ )
“เป็นที่น่าเกลียดยิ่ง ณ ที่อัลลอฮฺ การที่พวกเจ้าพูดในสิ่งที่พวกเจ้าไม่ปฏิบัติ”
(ซูเราะฮฺ อัศศ็อฟ อายะฮฺที่3)
จงพิจารณาจากเหล่าบรรดาศอฮาบะฮฺผู้ทรงเกียรติ ในการทำงานเผยแพร่อิสลามของพวกเขาและรูปแบบที่ดีงาม อันเป็นสาเหตุให้ผู้คนมากมายเข้ารับอิสลาม ด้วยแบบอย่างที่ดีงามของพวกเขา ส่วนเรื่องภาษา และเชื้อชาตินั้น หาได้เป็นอุปสรรคในการทำงานเผยแพร่อิสลามแต่ประการใดทั้งสิ้น แต่สิ่งที่สำคัญคือแบบฉบับอันดีงาม ซึ่งเป็นสายใยสำคัญสู่การเข้ารับนับถืออิสลามของคนทั่วทุกมุมโลก
สรุป
องค์ประกอบสำคัญของการเป็นนักดาอีย์ที่ดีคือ จะต้อง มีจิตเมตตา อภัย สุภาพอ่อนโยน อดทน มีมารยาทที่ดีงาม โต้แย้งในสิ่งที่ดีกว่า นี้คือ คุณสมบัติที่จะทำให้การเผยแพร่อิสลามนั้นมีการตอบรับอย่างมากมาย
وصلى الله وسلم على نبينا محمد وعلى آله وصحبه وسلم.
แปลและเรียบเรียงโดย อับดุลวาเฮด สุคนธา
ตรวจทาน โดย ดะลีลา ไวยศิลป์
