ความพึงพอใจ
ดร.มุฮัมมัด บินมุซัฟฟิรฺ บินฮุเซน อัฏเฏาะวีล อัซซะฮฺรอนี
ความพึงพอใจ คือ ความพอใจและความยินดีกับทุกสิ่งที่อัลลอฮฺทรงจัดให้แก่ตนเอง และไม่เที่ยวไปคอยดูว่าคนอื่นมีอะไร มันคือการยอมรับสิ่งเล็กๆ น้อยๆ ใช้เท่าที่มีในปัจจุบัน และละเว้นจากการอยากได้ในสิ่งที่ยังไม่มี
โดยสัญชาตญาณแล้ว มนุษย์รักความสุขในโลกนี้ อัลลอฮฺทรงกล่าวว่า
“ความรักใคร่ในผู้หญิงและลูกๆ การสะสมทองคำและเงินเป็นกองๆ ม้าพันธุ์ดี ปศุสัตว์และไร่นา ได้ถูกทำให้เป็นที่เย้ายวนสำหรับมนุษย์
แต่นั่นเป็นเพียงปัจจัยยังชีพแห่งโลกนี้เท่านั้น และอัลลอฮฺนั้นที่พระองค์คือจุดหมายอันสวยงาม”
(กุรอาน 3: 14)
มีบางคนที่อุทิศตนเองให้แก่ความรักโลกนี้และแสวงหาความสุขเพิ่มมากขึ้น ท่านนบีมุฮัมหมัด กล่าวว่า
“ถ้ามีแม่น้ำสองสายที่เต็มไปด้วยความมั่งคั่ง สำหรับลูกของอาดัม เขาก็ยังอยากจะได้แม่น้ำสายที่สาม
และไม่มีอะไรที่จะทำให้กระเพาะของลูกหลานอาดัมเต็มได้ นอกไปจากดิน และอัลลอฮฺทรงรับการสำนึกผิดของบรรดาผู้สำนึกผิด”
(บันทึกโดยมุสลิม)
ในทางตรงข้าม มีบางคนที่อุทิศตนเองให้แก่ทั้งโลกนี้และโลกหน้า พวกเขามีความสุขด้วยความพึงพอใจในสิ่งที่อัลลอฮฺทรงประทานแก่พวกเขา อัลลอฮฺทรงพูดถึงคนเหล่านี้ว่า
“ผู้ใดทำความดี ไม่ว่าจะเป็นผู้ชายหรือผู้หญิงก็ตามโดยเขาเป็นผู้ศรัทธา เราจะให้เขาได้มีชีวิตที่ดี
และแน่นอน เราจะตอบแทนพวกเขาด้วยรางวัลที่ดียิ่งกว่าที่พวกเขาเคยกระทำไว้”
(กุรอาน 16: 97)
นักอรรถาธิบายคัมภีร์กุรอานกล่าวว่า ชีวิตที่ดีตามที่กล่าวไว้ในอายะฮฺข้างต้นนี้ก็คือ ความพึงพอใจ
ในคำสอนของท่านนบีมุฮัมหมัด มีหลายตอนที่เรียกร้องมุสลิมให้ใช้ชีวิตด้วยความพึงพอใจ ท่านนบี กล่าวว่า
1. “ใครที่ถูกนำทางมาสู่อิสลาม ก็ได้รับความสำเร็จแล้ว เขามีความเพียงพอในตัวเอง และพึงพอใจในสิ่งที่มี” (บันทึกโดยอิบนุมาญะฮฺ)
2. “จงยอมรับสิ่งที่อัลลอฮฺได้ทรงแบ่งให้ท่าน แล้วท่านจะเป็นผู้ที่มั่งคั่งที่สุด” (บันทึกโดยอัตติรฺมีซี)
3. “การหวังในความช่วยเหลือจากอัลลอฮฺเป็นการแสดงความเคารพภักดีอย่างหนึ่ง และใครก็ตามที่พึงพอใจกับปัจจัยอันเล็กน้อย อัลลอฮฺก็จะทรงพึงพอใจกับงานเล็กๆน้อยๆจากเขา”
คนที่มีความพอใจมักจะมีจิตใจที่สงบ อะลี บินอบีฏอลิบ ผู้นำแห่งศรัทธาชนได้กล่าวว่า
“ใครก็ตามที่พอใจกับสิ่งที่อัลลอฮฺได้ทรงจัดไว้ให้เขา หัวใจและร่างกายของเขาก็จะพบความสงบ”
ความพึงพอใจเป็นเหมือนกับทรัพย์สมบัติกองมหึมา และใครก็ตามที่ใช้ชีวิตด้วยความพึงพอใจในสิ่งที่มีอยู่ก็จะเป็นผู้ร่ำรวย ถึงแม้ว่าในโลกนี้เขามีเพียงเล็กน้อยเท่านั้น แต่ถ้าเขาไม่มีความพึงพอใจเขาจะยากจน ถึงแม้เขาจะมีทรัพย์สมบัติมากมายก็ตาม นี่เป็นสิ่งที่เห็นได้ในฮะดิษของท่านนบี ที่กล่าวว่า
“ความพึงพอใจเป็นทรัพย์สมบัติที่ไม่มีวันหมด”
อับดุลลอฮฺ บินอุมัรฺ กล่าวว่า ท่านรอซูลุลลอฮฺ ได้จับไหล่ฉันและกล่าวว่า
“จงอยู่ในโลกนี้เหมือนกับท่านเป็นคนแปลกหน้าหรือผู้เดินทาง”
(บันทึกโดยอัลบุคอรี)
หลังจากนั้น ท่านนบี ได้สั่งอิบนุอุมัรฺให้มีความพึงพอใจในชีวิตนี้ เพราะคนแปลกหน้าหรือผู้เดินทางโดยปกติแล้วจะมีปัจจัยติดตัวเท่าที่จำเป็นเท่านั้น
วรรณกรรมอิสลามมีคำพูดมากมายเกี่ยวกับอุปนิสัยอิสลามอันงดงามนี้ กล่าวคือ ความพึงพอใจ ซึ่งต่อไปนี้เป็นเพียงบางส่วนเท่านั้น
1. หนึ่งในของขวัญที่ยิ่งใหญ่ที่สุดที่อัลลอฮฺได้ประทานแก่บ่าวของพระองค์ก็คือ ความพึงพอใจ ไม่มีอะไรที่จะผ่อนคลายสำหรับร่างกายมากไปกว่าการยอมรับสิ่งที่อัลลอฮฺได้ทรงจัดเตรียมปัจจัยไว้ให้
2. ความพึงพอใจปรากฏให้เห็นในหัวใจ ดังนั้น ใครก็ตามที่มีหัวใจที่ร่ำรวย มือของเขาก็จะมั่งคั่ง แต่ใครก็ตามที่มีหัวใจที่ยากจน เขาจะไม่ได้ประโยชน์อะไรจากทรัพย์สินที่เขามีอยู่ และใครก็ตามที่พึงพอใจในชีวิตของเขาก็จะไม่สาปแช่งชีวิตของเขา และเขาจะมีชีวิตที่สงบสุข
3. สำนึกในเกียรติกับความพึงพอใจ ดีกว่าสำนึกในเรื่องความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่
4. ใครก็ตามที่พึงพอใจกับตัวเองจะมีความสุขในชีวิต
5. ปัญญาชนคนหนึ่ง กล่าวว่า “อัลลอฮฺได้ทรงรวม 5 สิ่งไว้กับอีก 5 สิ่ง นั่นคือ เกียรติในการเชื่อฟังคำบัญชาของอัลลอฮฺ ความอัปยศในการไม่เชื่อฟังคำบัญชาของอัลลอฮฺ ความผึ่งผายในการละหมาดยามดึก วิทยปัญญาในท้องที่ว่างเปล่า และความร่ำรวยในความพึงพอใจ”
6. ใครก็ตามที่พึงพอใจในชีวิตของตนจะไม่มีความกังวลและจะเอาชนะทุกสิ่ง
7. คนที่มีความสะดวกสบายที่สุด คือ คนที่มีชีวิตอยู่ในความพึงพอใจ ยอมรับปัจจัยที่เล็กน้อย และเอาชนะสิ่งที่เขากลัวไปสู่สิ่งที่เขาไม่กลัว
8. ความพึงพอใจ คือการเริ่มต้นพอใจ และความยำเกรงพระเจ้า คือการเริ่มต้นถือสันโดษ
9. ความพึงพอใจในขณะทำงานหาเลี้ยงชีพทำให้คนจนรวยขึ้น แต่ความโลภทำให้คนมั่งคั่งจนลง
10. ความสุขแห่งโลกนี้ คือความพอใจกับปัจจัยที่คุณได้รับจากอัลลอฮฺ และความกังวลของโลกนี้ก็คือ ความเป็นห่วงเกี่ยวกับสิ่งที่ท่านไม่ได้รับ
11. ใครก็ตามที่ยินดีกับสิ่งที่อัลลอฮฺทรงประทานแก่เขา อัลลอฮฺก็จะทรงประทานความจำเริญให้แก่ปัจจัยของเขา
12. ความพึงพอใจเป็นการเริ่มต้นของความร่ำรวย
13. เป็นการเพียงพอแล้วที่มีคุณสมบัติแห่งความพึงพอใจและได้รับความโปรดปรานจากอุปนิสัยที่ดี
14. ผล(ประโยชน์)ของความพึงพอใจก็คือ ความสงบหรือความสบายใจ
15. คนที่พึงพอใจมีชีวิตอยู่ในความสงบและมีจิตใจที่เป็นสุข แต่คนโลภมีชีวิตอยู่ในความกลัวและความกระวนกระวาย
16. ซะอฺด์ บินอบีวักกอศ พูดกับอิบนุอุมัร ว่า “ถ้าท่านแสวงหาความมั่งคั่ง จงเรียกร้องมันด้วยความพึงพอใจ เพราะถ้าหากท่านไม่มีความพึงพอใจในหัวใจของท่าน เงินก็จะไม่สามารถทำให้ท่านมั่งคั่งได้”
ที่มา : Healing of the heart (การเยียวยาหัวใจ)
บรรจง บินกาซัน, ผู้แปล