นรกอัลหุฏอมะห์ นรกของผู้นินทา
โดย … ชุโก๊ร ดาณีสมัน
อิสลามได้สอนให้เราออกห่างจากบาปทั้งหลาย โดยเฉพาะที่เป็นบาปใหญ่ และเป็นที่รู้กันดีว่า การนินทา ใส่ร้ายนั้น ถือว่าเป็นหนึ่งในบาปใหญ่ ที่มีหลักฐานกล่าวห้ามไว้อย่างมากมาย แต่กระนั้นก็ตามเราก็ยังได้เห็นผู้มีความรู้เรื่องศาสนา ไม่สามารถยับยั้งตนเองให้ออกห่างจากบาปที่น่ารังเกียจอันนี้ได้ "นรกอัลหุฏอมะห์" มันคือนรกที่อัลลอฮฺทรงเตรียมไว้ให้กับผู้ที่ นินทา ใส่ร้ายผู้อื่น
อัลลอฮ์ ตรัสความว่า
﴿ ۞أَلَمۡ يَأۡنِ لِلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَن تَخۡشَعَ قُلُوبُهُمۡ لِذِكۡرِ ٱللَّهِ وَمَا نَزَلَ مِنَ ٱلۡحَقِّ وَلَا يَكُونُواْ كَٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ مِن قَبۡلُ فَطَالَ عَلَيۡهِمُ ٱلۡأَمَدُ فَقَسَتۡ قُلُوبُهُمۡۖ وَكَثِيرٞ مِّنۡهُمۡ فَٰسِقُونَ ١٦ ﴾ [الحديد: ١٦]
"ยังไม่ถึงเวลาอีกหรือสำหรับบรรดาผู้ศรัทธา ที่หัวใจของพวกเขาจะนอบน้อมต่อการรำลึกถึงอัลลอฮฺ และรำลึกถึงความจริงที่ได้ประทานลงมา และพวกเขาอย่าได้เป็นเช่นบรรดาผู้ที่ได้รับคัมภีร์มาแต่ก่อนนี้(พวกยิว) แล้วช่วงเวลาได้เนิ่นนานเกินไปแก่พวกเขา ดังนั้นจิตใจของพวกเขาจึงแข็งกระด้างและส่วนมากของพวกเขาจึงเป็นผู้ฝ่าฝืน"
(ซูเราะห์อัลหะดีด อายะห์ที่ 16)
อายะห์นี้ อัลลอฮ์ ได้กล่าวตำหนิผู้ที่มีความรู้ที่ไม่ปฏิบัติตามความรู้ที่เขาได้เรียนมา และปล่อยให้หัวใจแข็งกระด้างไม่นอบน้อมต่อหลักฐาน เหมือนพวกยิวที่รู้ทั้งรู้ว่าอะไรผิดอะไรถูก แต่เนื่องจากเวลาที่เนิ่นนาน ทำให้พวกเขาไม่สนใจในหลักคำสอน ฉะนั้นเมื่อรู้ทั้งรู้ว่าอัลลอฮ์ ทรงใช้อะไร ทรงห้ามอะไรก็ควรต้องปฏิบัติตาม อย่าปล่อยให้หัวใจมืดบอด เหมือนพวกยิวที่รู้แล้วไม่ปฏิบัติ
พวกเราทุกคนได้เรียนรู้แล้วว่า อิสลามได้สอนให้เรามีความตักวา(ยำเกรง)ต่ออัลลอฮฺ บรรดานบี ก็ได้สอนให้กลุ่มชนของเขามีความตักวา(ยำเกรง) และต่างก็พูดเป็นคำเดียวกันว่า
﴿ أَلَا تَتَّقُونَ ١٠٦ ﴾ "ทำไมพวกเจ้าไม่มีความยำเกรงกันบ้าง !"
ดังที่อัลลอฮฺ ได้กล่าวถึงนบีนัวฮฺ ที่ได้กล่าวคำนี้แก่กลุ่มชนของเขา ในซูเราะห์อัชชุอารออฺ อายะห์ที่ 106, นบีฮูด อายะห์ที่ 124, นบีซอและห์ อายะห์ที่ 142, นบีลูต อายะห์ที่ 161, นบีชุเอบ อายะห์ที่ 177, และนบีอิลยาสในซูเราะห์อัซซอฟฟาต อายะห์ที่ 124, การตักวา(ยำเกรง)นั้น หมายถึงการสร้างเกราะป้องกันระหว่างเราและระหว่างการลงโทษของอัลลอฮฺ ไม่ว่าจะด้วยการทำความดีต่างๆ หรือด้วยการยับยั้งจากสิ่งที่ชั่ว เลวทรามต่างๆ
ท่านอาลีบินอบีตอเล็บ(ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุ) ได้ให้ความหมายของคำว่าตักวา(ยำเกรง)ว่า:
"คือ การเกรงกลัวต่ออัลลอฮฺผู้ทรงสูงส่ง, การปฏิบัติตามสิ่งที่อัลลอฮฺได้ทรงประทานลงมา, การพอใจกับสิ่งน้อยนิดบนโลกดุนยา, และการเตรียมตัวให้พร้อมสำหรับวันที่เราจะต้องกลับไปหาอัลลอฮฺ"
ทีนี้ลองมาถามตัวเองดูว่า: ทำไมถึงไม่ยำเกรงอัลลอฮฺ ด้วยการออกห่างจากการนินทา และการใส่ร้ายคนอื่น ทั้งๆ ที่อัลลอฮฺได้ทรงเปรียบการนินทาเหมือนการกินเลือดเนื้อพี่น้องมุสลิมกันเองที่ตายไปแล้ว ดังที่พระองค์ ตรัสไว้ในซูเราะห์อัลหุญุรอต อายะห์ที่ 12 ว่า:
﴿ وَلَا يَغۡتَب بَّعۡضُكُم بَعۡضًاۚ أَيُحِبُّ أَحَدُكُمۡ أَن يَأۡكُلَ لَحۡمَ أَخِيهِ مَيۡتٗا فَكَرِهۡتُمُوهُۚ ١٢ ﴾ [الحجرات: ١٢]
"และพวกเจ้าอย่าได้นินทาซึ่งกันและกัน คนหนึ่งในหมู่พวกเจ้าชอบที่จะกินเนื้อพี่น้องของเขาที่ตายไปแล้วกระนั้นหรือ? แน่นอนพวกเจ้าย่อมเกลียดมัน"
ดังนั้น เมื่อเราเกลียดการกินเลือดเนื้อพี่น้องมุสลิมที่ตายไปแล้ว เราก็จงเกลียดการนินทา เหมือนที่เราเกลียดการกินเลือดเนื้อพี่น้องมุสลิม, และอัลลอฮ์ ทรงกล่าวต่อไปว่า ทางที่จะออกห่างจากความชั่วอันนี้คือ การมีความตักวา(ยำเกรง) พระองค์ตรัสว่า:
وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَۚ "และพวกเจ้าทั้งหลายจงยำเกรงต่ออัลลอฮฺ"
และเนื่องจากการกระทำเช่นนี้ ถือเป็นบาปที่จะต้อง เตาบัตตัว พระองค์จึงทรงกล่าวลงท้ายอายะห์นี้ว่า:
إِنَّ ٱللَّهَ تَوَّابٞ رَّحِيمٞ "แท้จริงอัลลอฮฺทรงเป็นผู้ทรงอภัย ผู้ทรงเมตตาเสมอ"
ผู้ที่รู้แล้วทั้งหลาย หลังจากที่ทราบหลักฐานต่างๆ เราจะเข้าใกล้การกระทำที่อัลลอฮฺ ได้สั่งให้ท่านนบี ออกห่างกระนั้นหรือ ? พระองค์ทรงกล่าวแก่ท่านนบี ว่า:
﴿ وَلَا تُطِعۡ كُلَّ حَلَّافٖ مَّهِينٍ ١٠ هَمَّازٖ مَّشَّآءِۢ بِنَمِيمٖ ١١ ﴾ [القلم: ١٠، ١١]
"และเจ้าอย่าได้เชื่อฟังผู้ปฏิบัติตามทุกคนที่เป็นนักสาบานที่ต่ำช้า ผู้ที่นินทาตะเวนใส่ร้ายผู้อื่น"
คำว่า هَمَّازٖ ท่านอับดุลลอฮฺอิบนุอับบาส(ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุ) ได้กล่าวว่า หมายถึงการนินทา ทั้งความหายนะ และหุบเขาในนรก ก็ได้ถูกเตรียมไว้ให้กับผู้ที่นินทาใส่ร้าย อัลลอฮฺ ตรัสว่า:
﴿ وَيۡلٞ لِّكُلِّ هُمَزَةٖ لُّمَزَةٍ ١ ﴾ [الهمزة: ١] "ความหายนะจงประสบแด่ทุกผู้นินทา ใส่ร้ายผู้อื่น"
คำว่า وَيۡل นอกจากจะหมายความถึงความหายนะแล้ว ยังหมายถึงการลงโทษ ความพินาศ ภัยพิบัติ และก็ยังหมายถึงหุบเขาในนรกญะฮันนัมอีก ฉะนั้นเมื่อรู้อย่างนี้แล้ว ยังชอบอีกหรือที่จะให้สิ่งเหล่านี้มาประสบกับพวกเรา แน่นอนย่อมไม่มีใครต้องการ แล้วทำไมยังปล่อยให้ไชยตอนมาชักจูงเราทั้งๆที่เราไม่ต้องการ
ซูเราะห์อัลฮุมะซะห์ เป็นซูเราะห์ที่พวกเราทุกคนท่องจำกันอย่างดี แต่จะมีซักกี่คนที่ท่องจำ พร้อมเข้าใจความหมาย และนำมาสู่การปฏิบัติ แต่เนื่องจากพวกเราลืมเป้าหมายหลักที่อัลกุรอานประทานลงมาเพื่อการใคร่ครวญ และลืมสิ่งที่อัลลอฮฺ ทรงเตรียมไว้ให้ในโลกอาคีเราะห์ อัลลอฮฺ ตรัสความว่า:
"เปล่าเลย แต่ว่าพวกเจ้ารักการมีชีวิตอยู่ในโลกดุนยานี้ และพวกเจ้าได้ละทิ้งวันอาคีเราะห์ (วันกิยามะห์)"
หากว่าใครยังไม่เข้าใจความหมายของคำว่า "นินทา" แท้จริงท่านนบี ได้สอนบรรดาสาวกของท่านด้วยการตั้งคำถามให้คิด
ท่านได้กล่าวว่า: "พวกเจ้ารู้หรือไม่ว่า การนินทานั้นคืออะไร?
บรรดาสาวกของท่านได้ตอบว่า: "อัลลอฮฺและร่อซู้ลของพระองค์ทรงรู้ดียิ่ง"
ท่านนบี จึงได้ตอบว่า: "การนินทานั้นคือ การที่คุณพูดถึงพี่น้องมุสลิมในสิ่งที่คนๆนั้นไม่ชอบให้พูดถึง"
มีคนถามท่านนบี ว่า: "หากว่าสิ่งที่เราเอามาพูด(นินทา)นั้นเป็นเรื่องจริงล่ะ?
ท่านนบี ได้ตอบว่า: "หากว่าเป็นเรื่องจริงก็แสดงว่าคุณได้นินทาเขาแล้ว, แต่หากว่าไม่ใช่เรื่องจริงก็แสดงว่าคุณได้ใส่ร้ายเขา"
(หะดีษนี้รายงานโดยอีหม่ามมุสลิม).
และการใส่ร้ายนั้นท่านนบี ได้กล่าวไว้ว่า:
"คนที่ใส่ร้ายคนอื่นนั้นจะไม่ได้เข้าสวรรค์"
ถ้าหากว่าเราพลั้งพลาดไปนินทาใคร และถ้ามีความสามารถที่จะไปขอมาอัฟเขาได้โดยที่จะไม่มีปัญหากัน ก็ให้รีบไปขอมาอัฟกันซะก่อนที่เราจะไม่มีโอกาส ท่านนบี ได้กล่าวไว้ว่า:
"ใครที่เคยทำผิด(อธรรม)กับพี่น้องมุสลิมไม่ว่าจะเป็นการละเมิดเกียรติยศของพี่น้องมุสลิม(ไม่ว่าจะด้วยการนินทา หรือใส่ร้าย) หรือสิ่งอื่นก็ตาม ให้รีบไปขอมาอัฟพี่น้องมุสลิมคนนั้นซะ ก่อนที่ทรัพย์สินเงินทองจะไม่มีประโยชน์แก่เขา
หากว่าคนที่ไปละเมิด(อธรรม)คนอื่นมีการปฏิบัติการงาน(อามัล)ที่ดี ความดีนี้ก็จะต้องถูกนำไปให้กับคนที่ถูกละเมิด(อธรรม) ตามที่เขาได้ละเมิดไว้ และหากว่าเขาไม่มีความดีอยู่เลย ก็ต้องไปแบกรับบาปความผิดของคนๆนั้นมา"
(รายงานโดยบุคอรีย์)
การนินทาใส่ร้าย ยังเป็นเหตุให้เจ้าตัวต้องโดนลงโทษในหลุมฝังศพ ดังที่ครั้งหนึ่งท่านนบี ได้เดินผ่านหลุมฝังศพสองหลุม และได้กล่าวว่า:
"ทั้งสองนั้นกำลังถูกลงโทษ และท่านก็ได้บอกว่า หนึ่งในสองหลุมนั้นคือคนที่ชอบใส่ร้ายคนนู้นคนนี้"
ท่านอีหม่ามชาฟีอี(ร่อฮิมะฮุ้ลลอฮฺ) ได้กล่าวว่า:
"หากว่าฉันจะทำการนินทาใครซักคน ฉันก็จะนินทาแม่ของฉัน, เพราะว่าแม่ เป็นคนที่เหมาะที่สุดที่จะเอาความดีของฉันไป"
บางท่านบอกว่าคำพูดนี้เป็นคำพูดของอับดุลลอฮฺบินมุบาร็อกเช่นกัน ฉะนั้นท่านอีหม่ามชาฟีอีและอับดุลลอฮฺบินมุบาร็อก คือผู้ที่เข้าใจตัวบทอย่างถ่องแท้ และไม่ยอมนินทาใคร เพราะไม่อยากให้ความดีเสียไปให้กับคนที่เขาไม่รัก เพราะฉะนั้นเมื่อเราไม่ชอบใครก็อย่าเอาความดีของเราไปให้เขาด้วยการนินทา ขอให้อัลลอฮฺ ทรงให้เราและพี่น้องทั้งหลายรอดพ้นจากการนินทา และรอดพ้นจากการลงโทษผู้นินทาด้วยเถิด อามีน
พี่น้องที่เคยร่วมวงที่มีการนินทารู้กันแล้วไม่ใช่หรือว่า ศาสนาห้ามการนินทา และเมื่อมีการห้ามการนินทา แน่นอนการนั่งฟังก็ต้องเป็นสิ่งต้องห้ามอย่างไม่ต้องสงสัย หน้าที่ของพี่น้องมุสลิม ที่พึงมีต่อพี่น้องมุสลิมด้วยกันเองคือ การปกป้องเกียรติยศ ศักดิ์ศรีพี่น้องมุสลิมด้วยกัน โดยเฉพาะเมื่อเราได้ยินคนนินทาพี่น้องเราด้วยกันเอง ท่านนบี ได้กล่าวไว้ว่า:
"ใครก็ตามที่ปกป้องเกียรติยศศักดิ์ศรีของพี่น้องมุสลิมที่ถูกนินทา ก็ถือเป็นหน้าที่ของอัลลอฮฺที่จะปลดปล่อยเขาคนนั้นให้พ้นจากไฟนรก"
(อัลมั๊วะญะมุลกะบีร ของฏอบรอนี่ หะดีษที่ 20303)
ท่านนบี ยังได้กล่าวไว้อีกว่า:
"ใครที่ทำการตอบโต้แทนศักดิ์ศรีของพี่น้องมุสลิมในโลกดุนยา อัลลอฮฺก็จะทรงปกป้องใบหน้าของเขาให้พ้นจากไฟนรกในวันกิยามะห์"
(รายงานโดยติรมีซี หะดีษที่ 1903)
ส่วนใครที่ไม่สามารถที่จะออกตัวปกป้องแทนพี่น้องของเขาได้ ก็ไม่ควรที่จะร่วมกับวงที่มีการสนทนาในสิ่งที่ไม่ดี อัลลอฮฺ ได้ทรงบอกลักษณะบ่าวของพระองค์ในซูเราะห์อัลฟุรกอน หนึ่งในลักษณะนั้นก็คือ:
﴿ وَٱلَّذِينَ لَا يَشۡهَدُونَ ٱلزُّورَ وَإِذَا مَرُّواْ بِٱللَّغۡوِ مَرُّواْ كِرَامٗا ٧٢ ﴾ [الفرقان: ٧٢]
"และบรรดาผู้ที่ไม่เป็นพยานในการเท็จ และเมื่อพวกเขาผ่านเรื่องไร้สาระ พวกเขาก็ผ่านไปอย่างมีเกียรติ"
ท่านนบี ได้สอนเราไว้แล้วว่าเราควรจะทำอย่างไรเมื่อเราเห็นสิ่งที่ไม่ดี ท่านได้กล่าวว่า:
"ใครก็ตามที่เห็นสิ่งไม่ดี(ความชั่ว) ก็จงเปลี่ยนแปลงความชั่วนั้นด้วยกำลังของเขา, หากว่าเขาไม่มีความสามารถที่จะเปลี่ยนแปลงด้วยกำลังก็ให้เปลี่ยนแปลงความชั่วนั้นด้วยคำพูด และหากไม่มีความสามารถอีก ก็จงให้หัวใจของเขานั้นรังเกียจสิ่งนั้น และการรังเกียจด้วยหัวใจนี้คืออีหม่านที่อ่อนที่สุด"
คำถามก็คือว่า: คนที่นั่งฟังการนินทาจะอยู่ในข้อไหนของทั้งสามข้อ ? เขาได้เปลี่ยนแปลงความชั่วนั้นด้วยมือเขาหรือเปล่า ? หรือว่าเขาได้คัดค้านในวงการนินทาด้วยคำพูด ?
หากคำตอบคือไม่ คำถามต่อมาก็คือว่า: เขาได้รับอีหม่านที่อ่อนที่สุดด้วยการรังเกียจด้วยหัวใจหรือไม่ ? คนที่มีหัวใจรังเกียจคงไม่ใช่คนที่นั่งร่วมวงการนินทาเป็นแน่ ! คนที่มีหัวใจรังเกียจคงไม่นั่งหัวเราะไปกับคนที่ชอบนินทาคนอื่นเป็นแน่ ! แล้วหากว่าการรังเกียจด้วยหัวใจ ที่ถือว่าเป็นระดับอีหม่านที่อ่อนที่สุดเขาก็ทำไม่ได้แล้วจะจัดให้เขาอยู่ในจำพวกไหนกัน !
﴿ إِنَّمَا ٱلنَّجۡوَىٰ مِنَ ٱلشَّيۡطَٰنِ لِيَحۡزُنَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَلَيۡسَ بِضَآرِّهِمۡ شَيۡا إِلَّا بِإِذۡنِ ٱللَّهِۚ وَعَلَى ٱللَّهِ فَلۡيَتَوَكَّلِ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ ١٠ ﴾ [المجادلة: ١٠]
"แท้จริงการซุบซิบนินทานั้นเป็นการงานของไชฏอน เพื่อมันจะก่อความเสียใจให้แก่บรรดามุอฺมิน
แต่มันจะไม่ให้ร้ายแก่พวกเขาแต่อย่างใด เว้นแต่ด้วยอนุมัติของอัลลอฮฺ และบรรดามุมินต้องมอบหมายต่ออัลลอฮฺเท่านั้น"
เมื่อรู้แล้วว่าการซุบซิบนินทาเป็นการงานของไชยฏอน หากว่าเรายังร่วมวงสนทนาที่มีการนินทาคนอื่นอยู่อีก ก็พึงรู้ไว้เถิดว่า หัวใจของคุณได้มืดบอดไปแล้ว ความรู้ที่ได้ร่ำเรียนมาไม่ได้ให้ประโยชน์อะไรเลย
สุดท้ายนี้ อยากให้ทุกท่านได้คิดใคร่ครวญสามอายะห์ในซูเราะห์อัลหุญุรอต จากอายะห์ที่ 11-13 อัลลอฮฺ ทรงกล่าวสอนมนุษย์ถึงการอยู่ร่วมกันว่า สิ่งที่จะวัดความสูงส่งระหว่างมนุษย์ด้วยกันนั้นก็คือ ความตักวา(ยำเกรง)เท่านั้น, ในอายะห์ที่11 พระองค์ทรงกล่าวว่า: อย่าดูถูกดูแคลนซึ่งกันและกัน ไม่ว่าผู้ชายหรือผู้หญิง อย่าตำหนิพี่น้องมุสลิมด้วยกัน และ อย่าเรียกกันด้วยฉายาที่เจ้าตัวไม่ชอบ, ในอายะห์ต่อมา พระองค์ก็ทรงตำหนิการคิดว่าคนนั้นเป็นอย่างนั้นคนนี้เป็นอย่างนี้ เพราะการคิดอย่างนั้นมันเป็นบาป และพระองค์ก็ทรงห้ามการสอดแนม สอดส่องดูความผิดของคนอื่น ต่อมาพระองค์ก็ทรงห้ามการนินทา และเปรียบการนินทาเหมือนการกินเลือดเนื้อพี่น้องมุสลิมด้วยกันเองที่ตายไปแล้ว
อัลกุรอานอายะห์ที่กล่าวมานี้กำลังบอกให้รู้ว่าการนินทานั้นมาจากการดูถูก การนินทานั้นมาจากการคิดกับพี่น้องมุสลิมในทางที่ไม่ดี การนินทานั้นมาจากพวกที่ชอบสอดส่องดูความผิดของคนอื่น และการกระทำทั้งหมดนี้ต้องได้รับการเตาบัตตัว ต้องการการกลับตัว พระองค์จึงได้บอกว่า พระองค์ทรงเป็นผู้ทรงอภัยโทษ ผู้ทรงเมตตาเสมอ
ส่วนอายะห์ที่ 13 พระองค์ทรงบอกให้เรารู้ว่า มนุษย์ทุกคนนั้นมาจากอาดัมและฮาวา พระองค์สร้างพวกเรามาต่างชาติเผ่าพันธุ์นั้น ก็เพื่อให้เราได้ทำความรู้จักกัน และให้พวกเรารู้ไว้ว่าสิ่งที่จะมาแบ่งแยกชนชั้นได้นั้นมีอยู่อย่างเดียวก็คือความตักวา(ยำเกรง)
ขอดุอาอฺต่ออัลลอฮฺ ให้พระองค์ทรงทำให้เรารอดพ้นจากการกระทำที่ชั่วร้ายนี้ด้วย ขอให้เราเป็นบ่าวที่มีความตักวา(ยำเกรง)พระองค์ และขอให้อัลลอฮ์ ทรงให้บทความนี้เป็นประโยชน์แก่ผู้อ่าน ที่จะนำไปสู่การปฏิบัติ และขอให้พระองค์ทรงให้พวกเรารอดพ้นจากนรกที่อัลลอฮฺ ทรงเตรียมไว้ให้กับผู้ที่ชอบนินทา
وصلى الله على نبينا محمد وعلى آله وصحيه وسلم
والحمد لله رب العالمين