ความสำคัญของการอบรมเลี้ยงดูลูก
โดย... อ.อัชร็อฟ ทับทิม
ขอความสันติสุข ทั้งโลกนี้ และโลกหน้า จงมีแด่ พี่น้องมุสลิมีนทุกคน
ท่านพี่น้องที่เคารพ ขอพวกเราจงตักวา มีความยำเกรงต่อ อัลลอห์ซุบฮานาฮูว่าตะอาลา อย่างแท้จริง ด้วยการปฏิบัติตามในทุกๆสิ่ง ทุกๆคำสั่งของพระองค์ พร้อมทั้งละเว้นทุกสิ่ง ที่พระองค์ทรงห้าม หวังว่าพวกเราจะประสบความสำเร็จ ทั้งในโลกนี้และโลกหน้า อย่างภาคภูมิใจ อินชาอัลลอฮ์
ท่านพี่น้องที่เคารพ ลูกเป็นส่วนหนึ่งของความโปรดปรานของ อัลลอห์ ที่ประทานให้พวกเรา มีคนจำนวนมากที่ต้องการที่จะมีลูก แต่ อัลลอห์ ยังไม่อนุมัติ ให้เขามีได้ ดังนั้นการอบรมเลี้ยงดูลูก ถือเป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่งในชีวิตของผู้ที่เป็นพ่อและแม่ จะต้องมีความรู้ในเรื่องการอบรมเลี้ยงดูลูก ผู้ที่เป็นพ่อจะประสบผลสำเร็จในการเลี้ยงดูลูกได้นั้นก็คือ
ประการที่ ๑ สามารถอบรมเลี้ยงดูลูกให้ออกมาเป็นมุสลิมที่สมบูรณ์แบบ
ประการที่ ๒ สามารถปลูกฝังการศรัทธาที่เที่ยงตรง
ประการที่ ๓ สามารถที่จะสั่งสอนลูกให้มีความรู้ความเข้าใจหลักการศาสนา และสามารถที่จะปลูกฝังมารยาทที่ดีและมีเกียรติ ต่างๆ ให้แก่ลูกได้ ก่อนที่จะส่งไปโรงเรียน ดังนั้น พ่อแม่เสมือนเป็นครูคนแรกของลูก
ท่านพี่น้องที่เคารพ นักจิตวิทยากล่าวว่า ผู้ที่มีความสำคัญในการอบรมเลี้ยงดูลูกนั้นคือพ่อกับแม่ ฉะนั้นเด็กที่อยู่ภายใต้การดูแลของพ่อแม่ย่อมดีกว่า ภายใต้การดูแลของผู้อื่น เพราะเหตุนี้นักปราชญ์จึงกล่าวว่า ครอบครัวมีความสำคัญในการเลี้ยงดูเด็กในวัยแรกเกิด มีการอบรมสั่งสอนในสิ่งที่ดี และสมบูรณ์แบบ
ศาสนาอิสลามตระหนักถึงความสำคัญของการอบรมเลี้ยงดูลูก เพราะเหตุนี้อิสลามจึงส่งเสริม ให้มีการเลือกคู่ครองให้ดี เพื่อที่จะให้มาช่วยในการอบรมเลี้ยงดูลูก และอิสลามยังมีการส่งเสริม หรือมีวิธีการปฎิบัติขณะที่คลอดลูกออกมา อิสลาม กำหนดให้มีการ อาซาน اذآن ที่หูขวา และ อิกอมะห์ إقامة ที่หูซ้าย เพื่อเป็นการอบรมลูก ให้ลูกได้รับฟังพระนามของ อัลลอห์ ก่อนที่จะรับฟังสิ่งอื่นใด และอิสลามยังส่งเสริมให้ผู้เป็นพ่อแม่ตั้งชื่อลูกด้วยกับชื่อที่งดงาม ไพเราะ และให้มีการทำทาน หรือการทำอากีเกาะห์ عقيقة ให้กับผู้ที่เป็นลูก อิสลามให้ความสำคัญเป็นพื้นฐานให้กับผู้ที่เป็นลูก ผู้ที่เป็นทารกที่จะเกิดขึ้นมา
การอบรมเลี้ยงดูลูกนั้นเป็นภาระหน้าที่ที่ผู้เป็นพ่อพึงสังวรไว้ มีนักปราชญ์กล่าวว่า แท้จริง อัลลอห์ จะทรงถามกับพ่อเกี่ยวกับภาระหน้าที่ ที่มอบหมายให้ทำนั้น อัลลอห์ ได้กล่าวใน อัลกุรอาน สั่งเสียเกี่ยวกับการเลี้ยงดูลูก นี่คือประการแรก
สำหรับประการที่สอง พวกเจ้าทั้งหลายจงอย่าฆ่าลูกของพวกเจ้าอันเนื่องมาจากความยากจน กลัวว่าจะหมดปัญญาเลี้ยงดูลูก
ประการที่สาม พวกเจ้าทุกคนมีภาระหน้าที่ ที่จะต้องถูกถามในวันปรโลกถึงหน้าที่ที่จะต้องปฏิบัติ
ท่านพี่น้องที่เคารพ ในเมื่อลูกๆรับการดูแลอบรมสั่งสอนจากพ่อ และแม่ ครอบครัว หลังจากนั้นลูกๆจะต้องเข้าโรงเรียน หรือสถานอบรม เริ่มจากจุดนี้จึงเป็นหน้าที่ของครูบาอาจารย์ ที่จะมาทำหน้าที่ดูแลสั่งสอนต่อไป พ่อแม่ได้มอบลูกให้ครูเป็นผู้อบรมดูแลต่อไป ดังนั้นครูผู้ดูแลอบรมสั่งสอนจะให้เป็นคนดี หรือไม่ดี ครูจะเป็นผู้รับภาระนี้ จากผู้เป็นพ่อเป็นแม่
การอบรมสั่งสอนของครอบครัวและโรงเรียนนั้น เป็นบทบาทสำคัญในการพัฒนาชีวิตของแต่ละบุคคล และหน้าที่ของผู้เป็นครูพึงสังวรตลอดเวลา คือ จะต้องส่งเสริมให้กำลังใจของตนเอง ในการที่จะอบรมสั่งสอนเด็กเสมอ อย่าเพิ่งท้อแท้ พวกเราทุกคน ย่อมจะต้องอบรมสั่งสอนลูกในหนทางที่ อัลลอห์ ชอบและโปรดปราน หน้าที่ของผู้ที่เป็นพ่อ ผู้ที่เป็นแม่ ไม่ใช่เฉพาะการให้อาหาร เครื่องดื่ม เสื้อผ้า ที่อยู่อาศัย แต่ยังจำเป็นที่จะต้องปลูกผังการศรัทธาที่เที่ยงตรง ห่างไกลจากการตั้งภาคี และงมงาย อื่นๆ และส่งเสริมให้พ่อแม่ส่งเสริมลูกให้เป็นคนดี การกระทำความดีของลูกนั้น มันจะมีประโยชน์ต่อผู้ที่เป็นพ่อแม่ หลังจากที่เขาทั้งสองเสียชีวิตแล้ว
ทานร่อซู้ล กล่าวไว้ว่า
إِذَامات الاِنْسَانُ إنقطع عنهُ عَمَلُه إلاَّمن ثلاثة صَدَقةجاريةأوعلم يُنْتَفَعُ به أَوْوَلَدٍصَالِحٍ يَدْعُوْله
เมื่อมนุษย์คนหนึ่งตายไป การกระทำความดีของเขายุติลง (คือเขาไม่สามารถทำความดีต่อไปได้อีก เว้นแต่) ความดีของเขาจะเพิ่มมาได้ ด้วยกับ ๓ ประการดังต่อไปนี้
- จากการบริจาคทาน ที่ผลของมันยังคงยั่งยืนอยู่ เช่นการบริจาคที่ดินสร้างโรงเรียน สร้างอาคารละหมาด หรืออื่นๆที่ยังคงประโยชน์
- และความรู้ที่ยังประโยชน์ต่อคนรุ่นหลัง
- และบรรดาลูกๆที่ได้รับการอบรมมาเป็นอย่างดี โดยที่ลูกๆเหล่านี้ขอดุอาอฺให้แก่เขา และเขาทำความดี แล้วฮิดายะห์ให้กับพ่อแม่ของเขา
ท่านพี่น้องที่เคารพ สิ่งนี้คือสิ่งที่พ่อแม่ของเขาจะได้รับ ในเมื่อเขาได้วางพื้นฐานมาเป็นอย่างดี แต่สำหรับผู้เป็นลูกเขาได้กระทำในสิ่งที่ไม่ดีต่อพ่อแม่ของเขา เขาจะได้รับผลตอบแทนเหมือนกับที่เขาเคยทำมากับพ่อแม่ของเขามาก่อน
มีเรื่องเล่าบอกต่อกันมาว่า ชายหนุ่มคนหนึ่งรับหน้าที่ดูแลพ่อของเขาที่แก่ชรา อยู่มาวันหนึ่งเขาเริ่มเบื่อหน่ายในการดูแลพ่อของเขา เกิดความคิดที่จะฆ่าพ่อของเขาทิ้ง เขาจึงพาพ่อของเขาออกไปที่กลางทะเลทราย ในที่ลับตาคน ขณะที่กำลังเดินทางนั้น พ่อของเขาเกิดความสงสัย จึงถามลูกว่า จะพาพ่อไปไหน ลูกตอบว่าจะพาไปฆ่า ผู้ที่เป็นพ่อบอกว่า เจ้าจงฆ่าพ่อตรงนี้เถิดด้วยกับก้อนหินก้อนนี้ เมื่อลูกได้ฟังเช่นนั้น ก็ประหลาดใจ สงสัยว่าทำไมพ่อจึงใช้ให้ฆ่าตรงบริเวณนี้ ผู้เป็นพ่อบอกว่าที่บริเวณนี้ เมื่อครั้งพ่อเป็นหนุ่ม พ่อก็มีความคิดเหมือนลูก มีความเบื่อหน่ายเหมือนลูกเหมือนกัน จึงพาพ่อของพ่อมาที่ตรงนี้เพื่อฆ่าเสีย เมื่อผู้เป็นลูกได้ฟังเช่นนี้เกิดน้ำตาไหล
ท่านพี่น้องที่เคารพ ถ้าผู้เป็นลูกคนใดกระทำสิ่งใดต่อพ่อแม่ของเขา แบบไหน อย่างไร เวลาเขาเป็นพ่อคนแม่คน เมื่อเขามีลูก ก็จะถูกกระทำเหมือนเช่นนั้น พ่อแม่ของเรา เลี้ยงดูเรามาเพื่อให้เราเจริญเติบโต แต่เรามีโอกาสเพียงแค่ เลี้ยงดูพ่อแม่ที่แก่ชราของเรา เพียงเพื่อให้ถึงวันตายเท่านั้นหรือ ?
คุตบะห์วันศุกร์ ณ มัสยิดท่าอิฐ