อัล-เกาะดัรฺ การกำหนดของอัลลอฮฺ
อับดุลอะซีซ บิน มัรซูก อัฏ-เฏาะรีฟีย์
อัลลอฮฺ ตะอาลา ได้ลิขิตความเป็นไปของสิ่งถูกสร้างก่อนที่สิ่งเหล่านั้นจะถูกสร้างขึ้นมา ทุกสิ่งทุกอย่างถูกสร้างมาด้วยกำหนดการก่อนที่สิ่งเหล่านั้นจะบังเกิดขึ้น อัลลอฮฺ ตะอาลา ได้ตรัสว่า
﴿ وَخَلَقَ كُلَّ شَيۡءٖ فَقَدَّرَهُۥ تَقۡدِيرٗا ٢ ﴾ [الفرقان: ٢]
“และพระองค์ทรงให้บังเกิดทุกสิ่ง แล้วทรงกําหนดมันให้เป็นไปตามกฎที่ได้วางไว้”
(อัล-ฟุรกอน : 2)
และอัลลอฮฺได้ตรัสอีกว่า
﴿ إِنَّا كُلَّ شَيۡءٍ خَلَقۡنَٰهُ بِقَدَرٖ ٤٩ ﴾ [القمر: ٤٩]
“แท้จริงทุกๆ สิ่งนั้นเราสร้างมันตามกำหนดการที่ได้วางไว้”
(อัล-เกาะมัรฺ : 49)
และอัลลอฮฺได้ตรัสอีกว่า
﴿وَكَانَ أَمۡرُ ٱللَّهِ قَدَرٗا مَّقۡدُورًا ٣٨ ﴾ [الأحزاب: ٣٨]
“และพระบัญชาของอัลลอฮฺนั้นได้กําหนดไว้แล้ว”
(อัลอะหฺซาบ : 38)
อัลลอฮฺ ตะอาลา ได้กำหนดลิขิตและความเป็นไปของสิ่งถูกสร้างทุกอย่างทั้งที่เป็นสิ่งดีๆ และสิ่งที่ไม่ดี ในหะดีษเศาะฮีหฺ ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุ อะลัยฮิ วะสัลลัม ได้กล่าวว่า
«وَتُؤْمِنُ بِالقَدَرِ خَيْرِهِ وَشَرِّهِ» [رواه مسلم برقم 8 من حديث عمر بن الخطاب رضي الله عنه]
“และการที่ท่านได้ศรัทธาในเกาะดัรฺ(ลิขิตที่อัลลอฮฺได้กำหนดมาแล้ว)ทั้งที่เป็นสิ่งที่ดีและสิ่งที่ไม่ดีทุกอย่าง”
(บันทึกโดยมุสลิม หมายที่ 8 จากหะดีษของท่านอุมัรฺ อิบนุ อัล-ค็อฏฏอบ เราะฎิยัลลอฮุ อันฮุ)
ความรอบรู้ของอัลลอฮฺ ตะอาลา จะอยู่ควบคู่ไปกับเกาะดัรฺของพระองค์เสมอ และจะไม่มีผู้ใดสามารถกำหนดกฎเกณฑ์ใดๆ ในสิ่งที่จะเกิดขึ้น นอกจากผู้ที่รอบรู้ในสิ่งเหล่านั้นเท่านั้น และจะไม่มีผู้ใดสามารถล่วงรู้รายละเอียดของสิ่งที่เกิดขึ้น วินาทีความเป็นไปของสิ่งดังกล่าว สถานที่ การเปลี่ยนแปลง จุดเริ่มต้นและจุดจบของสิ่งดังกล่าวนอกจากผู้สร้างสิ่งดังกล่าวเท่านั้น อัลลอฮฺ ตะอาลา ได้ตรัสว่า
﴿لِتَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ وَأَنَّ ٱللَّهَ قَدۡ أَحَاطَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عِلۡمَۢا ١٢ ﴾ [الطلاق: ١٢]
“เพื่อพวกเจ้าจะได้รู้ว่า อัลลอฮฺคือพระผู้ทรงอานุภาพเหนือทุกสิ่งทุกอย่าง และ อัลลอฮฺนั้นทรงโอบล้อมทุกสรรพสิ่งด้วยความรอบรู้”
(อัฏ-เฏาะลาก : 12)
อัลลอฮฺ ตะอาลา ได้ตรัสอีกว่า
﴿ أَلَا يَعۡلَمُ مَنۡ خَلَقَ وَهُوَ ٱللَّطِيفُ ٱلۡخَبِيرُ ١٤ ﴾ [الملك: ١٤]
“พระองค์ผู้ทรงสร้างจะไม่ทรงรอบรู้ดอกหรือ? พระองค์คือผู้ทรงรอบรู้อย่างถี่ถ้วนผู้ทรงตระหนักยิ่ง”
(อัล-มุลกฺ : 14)
ใครผู้ใดก็ตามที่ได้ปฏิเสธลิขิตแห่งกฎสภาวการณ์หรือเกาะดัรฺของอัลลอฮฺ ตะอาลา แสดงว่าเขาผู้นั้นก็ได้ปฏิเสธต่อความรู้ของอัลลอฮฺ ในทางกลับกันใครผู้ใดที่ปฏิเสธความรู้ของอัลลอฮฺ ย่อมถือว่าเขาผู้นั้นก็ได้ปฏิเสธต่อเกาะดัรฺของอัลลอฮฺด้วยเช่นกัน
เกาะดัรฺหรือกำหนดการที่กำหนดไว้แก่สิ่งถูกสร้างทั้งหลายถูกบันทึกไว้ ณ อัลลอฮฺ ตะอาลา ในสมุดบันทึก อัลลอฮฺได้ตรัสว่า
﴿مَّا فَرَّطۡنَا فِي ٱلۡكِتَٰبِ مِن شَيۡءٖۚ﴾ [الانعام: ٣٨]
“เราไม่ได้ให้มีความบกพร่องใดๆ ในสมุดบันทึก”
(อัล-อันอาม : 38)
และอัลลอฮฺ ตะอาลา ได้ตรัสอีกว่า
﴿وَكُلَّ شَيۡءٍ أَحۡصَيۡنَٰهُ فِيٓ إِمَامٖ مُّبِينٖ ١٢ ﴾ [يس: ١٢]
“และทุกสิ่งนั้นเราได้รวบรวมไว้อย่างครบถ้วนในบันทึกอันชัดแจ้ง”
(ยาซีน : 12)
มัคลูก หรือสิ่งถูกสร้างทั้งหลายของอัลลอฮฺ สามารถแบ่งได้ออกเป็น 2 ประเภท
ประเภทที่ 1 มัคลูกของอัลลอฮฺ ตะอาลา ที่เกิดขึ้นและเป็นไปตามการกำหนดของอัลลอฮฺ ตะอาลา โดยที่สิ่งถูกสร้างเหล่านั้นไม่มีความต้องการและไม่อาจเลือกตามความประสงค์ของตนเอง เช่น ดวงดาว และจักรวาล
ประเภทที่ 2 มัคลูกของอัลลอฮฺที่มีความต้องการและสามารถเลือกตามความประสงค์ของตนเองได้ อย่างเช่น มนุษย์ ญิน มะลาอิกะฮฺ อัลลอฮฺมิได้ทรงกำกับพวกเขาเหล่านั้นโดยปราศจากการเลือกของพวกเขาเองอยู่ด้วย เพราะถ้ากำกับโดยปราศจากการเลือกของพวกเอง นั่นก็เท่ากับเป็นการบังคับพวกเขาให้ทำบาปหรือมะอฺศิยะฮฺต่อพระองค์เอง(ยามที่คนเหล่านั้นทำบาป) และยังจะทรงลงโทษพวกเขาด้วยการกระทำดังกล่าวอีกด้วย(ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่ถูกต้อง)
และแน่นอนว่าความประสงค์ของมนุษย์เองก็จะเป็นไปมิได้หากปราศจากจากการกำกับของอัลลอฮฺ เพราะถ้าหากมนุษย์สามารถทำได้เองโดยปราศจากการกำกับของอัลลอฮฺ แสดงว่าพวกเขาก็จะเป็นภาคีกับพระองค์ทั้งในเรื่องการกระทำและการประสงค์ ทว่าอัลลอฮฺได้กำหนดให้ความประสงค์ของมนุษย์นั้นอยู่ภายใต้อำนาจความประสงค์ของพระองค์ อัลลอฮฺได้ตรัสว่า
﴿ إِنۡ هُوَ إِلَّا ذِكۡرٞ لِّلۡعَٰلَمِينَ ٢٧ لِمَن شَآءَ مِنكُمۡ أَن يَسۡتَقِيمَ ٢٨ وَمَا تَشَآءُونَ إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُ رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ٢٩ ﴾ [التكوير: ٢٧، ٢٩]
“มันมิใช่อื่นใดนอกจากเป็นข้อตักเตือนแก่สากลโลก สำหรับบุคคลในหมู่พวกเจ้าที่ประสงค์อยู่ในทางอันเที่ยงตรง
และพวกเจ้าจะไม่บรรลุถึงความต้องการใดๆ นอกจากอัลลอฮฺพระเจ้าแห่งจักรวาลทั้งมวลจะมีความประสงค์(ให้สิ่งนั้นเกิดขึ้น)”
(อัตตักวีรฺ : 27 - 29)
อัลลอฮฺ ตะอาลา ได้สร้างทั้งมนุษย์และสิ่งที่พวกเขากระทำด้วย อัลลอฮฺได้ตรัสว่า
﴿ قَالَ أَتَعۡبُدُونَ مَا تَنۡحِتُونَ ٩٥ وَٱللَّهُ خَلَقَكُمۡ وَمَا تَعۡمَلُونَ ٩٦ ﴾ [الصافات: ٩٥- ٩٦]
“นบีอิบรอฮีมกล่าวว่า พวกท่านเคารพสักการะสิ่งที่พวกท่านแกะสลักกระนั้นหรือ? ทั้งๆ ที่อัลลอฮฺทรงสร้างพวกท่านและสิ่งที่พวกท่านทำขึ้น”
(อัศ-ศอฟฟาต : 95 - 96)
อัลลอฮฺ ตะอาลา ได้สร้างสาเหตุและพระองค์ได้สร้างที่มาของสาเหตุ เช่นเดียวกับที่พระองค์ได้สร้างสิ่งที่เกิดขึ้นจากสาเหตุดังกล่าว เหล่านี้คือผลแห่งความกว้างใหญ่ไพศาลของความรอบรู้ ความยิ่งใหญ่ของหิกมะฮฺ(วิทยปัญญา)ของพระองค์ในการดำเนินการบริหารสิ่งต่างๆ ที่พระองค์ได้สร้างมาบนแนวทางและระบบระเบียบของพระองค์
และไม่อนุญาตให้เลิกหรือระงับการศรัทธาในสิ่งที่ปัญญาไม่สามารถทำความเข้าใจได้ในเหตุผลและข้อเท็จจริงในการกำหนดของอัลลอฮฺต่อสิ่งนั้นๆ เพราะหิกมะฮฺบางอย่างก็ไม่สามารถที่จะเข้าถึงได้ด้วยปัญญา ปัญญาเป็นเหมือนกับภาชนะใส่น้ำ ส่วนหิกมะฮฺบางอย่างนั้นเป็นเหมือนกับมหาสมุทรที่ภาชนะดังกล่าวไม่สามารถรับมหาสมุทรอันมากมายได้ และถ้าจะเทหิกมะฮฺลงไปให้ล้นในปัญญา แน่นอนว่ามันจะทำให้สตินั้นพังและฟั่นเฟือนไปในที่สุด
หิกมะฮฺบางอย่างนั้น การใคร่ครวญมันอย่างยาวนานก็ไม่ได้เพิ่มอะไรเลยนอกจากความสับสนฟั่นเฟือนมากเข้าไปอีก ซึ่งมันก็เหมือนกับการใช้สายตาเพ่งมองอย่างยาวนานไปยังดวงอาทิตย์ที่เจิดจ้าในช่วงเที่ยงวัน ที่ไม่ได้เพิ่มอะไรให้กับดวงตามากไปกว่าความเจ็บปวดและความสับสนพร่ามัว
แปลโดย : ทีมงานภาษาไทยเว็บอิสลามเฮ้าส์ / islamhouse
