ละศีลอดด้วยผลอินทผลัม
อ.อาหมัด อัลฟารีตีย์
عَنْ أَنَسٍ بنِ مَاْلِكٍ رَضِيَ الله عَنْهُ قَالَ : كَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يُفْطِرُ قَبْلَ أَنْ يُصَلِّيْ عَلىَ رُطَبَاْتٍ، فَإِنْ لَّمْ تَكُنْ رُطَبَاْتٌ فَتُمَيْرَاْتٍ، فَإِنْ لَمْ تَكُنْ تُمَيْرَاتٌ حَسَا حَسَوَاتٍ مِنْ مَّآءٍ. (الترمذي رقم 632، صحيح سنن الترمذي للألباني رقم560 : صحيح)
จากท่าน อะนัส อิบนุ มาลิก เราะฎิยัลลอฮฺ อันฮุ เล่าว่า
“ท่านรอซูล ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม จะละศีลอดก่อนละหมาด(มัฆริบ)ด้วยลูกอินทผาลัมสดจำนวนเล็กน้อย
ถ้าไม่มีอินทผาลัมสดท่านจะละศีลอดด้วยอินทผาลัมแห้งเล็กๆ จำนวนหนึ่ง
หรือถ้าไม่มีอินทผาลัมแห้ง ท่านจะจิบหรือดื่มน้ำสองสามครั้ง”
(รายงานโดย อัต-ติรฺมิซีย์ หมายเลข 632 ดู เศาะฮีหฺ สุนัน อัต-ติรมิซีย์ ของ อัล-อัลบานีย์ หมายเลข 560 เป็นหะดีษเศาะฮีหฺ)
คำอธิบายหะดีษ
บรรดาอุละมาอ์มีทัศนะว่า วิทยปัญญาในการส่งเสริมให้มีการละศีลอดด้วยลูกอินทผลัมนั้น เนื่องจากความหวานของมันสามารถทำให้เกิดพละกำลัง อุละมาอ์บางท่านกล่าวว่า เนื่องจากความหวานนั้นจะสอดคล้องกับความศรัทธา และสามารถทำให้หัวใจมีความอ่อนโยน ด้วยเหตุนี้เหล่าตาบิอีนบางท่านเห็นว่า ผู้ที่ถือศีลอดสามารถที่จะละศีลอดด้วยของหวานอย่างอื่นก็ได้ เช่น น้ำผึ้ง เป็นต้น
อิบนุ หะญัร อัล-มักกีย์ กล่าวว่า ความประเสริฐต่างๆ ของลูกอินทผลัมคือ เมื่อลูกอินทผลัมเข้าไปในกระเพาะขณะที่ท้องว่างนั้นจะกลายเป็นอาหาร โดยที่ร่างกายจะได้รับสารอาหารจากลูกอินทผลัมนั่นเอง
ส่วนวิทยปัญญาในการละศีลอดด้วยน้ำนั้น เนื่องจากน้ำเป็นสิ่งที่มีความบริสุทธิ์ และสามารถบรรเทาความกระหายอันเป็นสิ่งที่คอยรบกวนในการประกอบอิบาดะฮฺ เกี่ยวกับเรื่องนี้ท่านรอซูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม แนะนำให้อ่านดุอาอ์ในการละศีลอด ความว่า “ความกระหายได้หายไป” และหวังว่าด้วยการดื่มน้ำสามารถทำให้ร่างกายและใจมีความสะอาด
บทเรียนจากหะดีษ
1. ท่านรอซูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ได้สอนสิ่งที่ดีงามและมีประโยชน์ต่อประชาชาติของท่าน
2. สุนัตให้ละศีลอดด้วยลูกอินทผลัมที่สุกใหม่ๆ เนื่องจากในหะดีษระบุว่าท่านรอซูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ละศีลอดด้วยลูกอินทผลัมสดที่เรียกว่า รุฏ๊อบ หากไม่มีท่านจึงละศีลอดด้วยลูกอินทผลัมแห้ง หากไม่มีท่านให้ละศีลอดด้วยน้ำแทน
3. เพื่อเป็นการเจริญรอย(อิตติบาอฺ)ตามซุนนะฮฺของท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม โดยให้เริ่มละศีลอดด้วยอินทผลัมสุกใหม่ๆ หากไม่มีจึงละศีลอดด้วยอินทผลัมแห้งหรือด้วยน้ำ
4. ท่านรอซูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ทำตัวอย่างและได้กำชับ(ในบางรายงานอื่น) ให้ประชาชาติของท่านละศีลอดด้วยลูกอินทผลัมก่อน