บทเรียนแห่งความตาย 2
เขียนโดย ดร. อุมัรฺ สุลัยมาน อัล อัชก็อรฺ
การระลึกถึงความตายมีผลต่อการแก้ไขปรับปรุงชีวิตและเพิ่มพูนความศรัทธา
แท้จริง การระลึกถึงความตายอยู่ตลอดเวลานั้น ส่งผลดีในการปรับปรุงแก้ไขการดำเนินชีวิตและการเพิ่มพูนอีหม่านความศรัทธาของมุสลิม เนื่องจากชีวิตมนุษย์นั้น มักจะหลงไหลในดุนยา และจมปลักอยู่กับสิ่งเย้ายวนทั้งหลายบนโลกนี้ และมีความอยากที่จะใช้ชีวิตอยู่บนโลกดุนยาอย่างยาวนานถาวร จนบางครั้งจะตกอยู่ในห้วงของการทำความชั่ว และสิ่งที่ฝ่าฝืนหลักการของอัลลอฮฺ หรือหลงลืมละเลยการทำความดีที่ศาสนาบัญญัติไว้
แต่ถ้าหากหัวใจ และสมองของมนุษย์นั้นได้ระลึกและนึกถึงความตายอย่างสม่ำเสมอแล้ว โลกดุนยาก็จะกลายเป็นเพียงสิ่งเล็กๆ ที่ไม่มีความสำคัญใดๆ ในสายตาของเขา ซึ่งจะช่วยให้เขาหมั่นตรวจสอบตัวเอง ปรับปรุงแก้ไขชีวิต ปฏิบัติการงานที่ดี ซึ่งจะช่วยเพิ่มพูนความศรัทธา ยำเกรงต่อพระผู้เป็นเจ้า ท่านนบี ได้กล่าวว่า
“พวกเจ้าจงระลึกถึงสิ่งที่ทำลายความสำราญ (นั่นคือ ความตาย) อย่างสม่ำเสมอเถิด
เพราะแท้จริง มันจะทำให้ความคับแคบในชีวิตกลับกลายเป็นความกว้างขวาง (หมายถึงการใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย พอเพียง และไม่รู้สึกต่ำต้อย แม้ว่าจะลำบากยากจน)
และจะทำให้ความกว้างขวางในชีวิตนั้นคับแคบลง (หมายถึงทำให้มนุษย์ที่อยู่สุขสำราญต้องใช้ชีวิตอยู่ในกรอบของศาสนา มิใช่อยู่อย่างไร้กฎเกณฑ์)”
(บันทึกโดยอิบนุมาญะฮฺ, อัตติรมีซี, อัฏฏ็อบรอนี, อัลบัยฮากี และอิบนุฮิบบาน เชคอัลบานีบอกว่าเป็นหะดีษซอเฮียะฮฺ)
ท่านซอและฮฺ อัลมัรฺรียฺ กล่าวว่า
“แท้จริงแล้ว หากฉันละทิ้งการระลึกความตายเพียงช่วงเวลาหนึ่ง หัวใจของฉันจะเสียหายในทันที”
ท่านอัดดักกอก ได้กล่าวว่า
“ผู้ใดที่หมั่นระลึกถึงความตายแล้ว เขาจะได้รับความโปรดปราน 3 สิ่ง คือ การเร่งรีบเตาบัตตัว ความพอเพียงในหัวใจ และการทำอะมัลอิบาดะฮฺอย่างมีชีวิตชีวา”
อิมามอัลกุรฺฏุบี ได้กล่าวว่า
“พึงทราบเถิดว่า การระลึกถึงความตายนั้นจะสร้างความรู้สึกรังเกียจต่อโลกดุนยาที่ผุพังนี้ และใฝ่หาโลกอาคิเราะฮฺอันถาวร”
หญิงคนหนึ่งได้บ่นต่อท่านหญิงอาอิชะฮฺเรื่องความแข็งกระด้างของหัวใจเธอ
ท่านหญิงได้ตอบว่า“จงระลึกถึงความตายให้มากเถิด แล้วหัวใจของเจ้าจะอ่อนนุ่ม”
หลังจากที่เธอได้ปฏิบัติแล้ว เธอเล่าว่า “หัวใจของเธอได้รู้จักความนุ่มนวลแล้ว”
บรรดาอุลามะฮฺ ได้กล่าวว่า
“การระลึกถึงความตายนั้น จะขัดขวางความชั่ว จะทำให้หัวใจที่แข็งกระด้างกลับนุ่มนวล จะขจัดความรู้สึกลุ่มหลงที่มีต่อดุนยา และจะเปลี่ยนความลำบาก(ในโลกดุนยา)ให้เป็นเรื่องเล็ก”
ท่านอบูอัดดัรฺดาอฺ ได้กล่าวว่า
“ผู้ใดที่หมั่นระลึกถึงความตายแล้ว ความสำราญของเขาจะน้อยลง ความอิจฉาริษยาของเขาเหือดแห้ง”
การรักษาหัวใจที่แข็งกระด้าง
บรรดาชาวสะลัฟ (บรรพชนรุ่นแรก) ได้กล่าวว่า
“สำหรับหัวใจนั้น ไม่มีอะไรที่มีประโยชน์มากไปกว่าการเยี่ยมกุบูรฺ เพื่อระลึกถึงความตาย โดยเฉพาะหัวใจที่แข็งกระด้าง”
ซึ่งสามารถรักษาได้ด้วยการกระทำต่อไปนี้
หนึ่ง : ขยันพากเพียรในการแสวงหาความรู้ศาสนา ศึกษาบทเรียน ข้อตักเตือน คำสั่งสอน เรื่องราวของคนดี คนซอและฮฺ โดยเน้นหนักในเรื่องบทลงโทษและการทรมานในนรก
สอง : การระลึกถึงความตาย การระลึกถึงสิ่งที่หยุดยั้งความสำราญในดุนยา การระลึกถึงสิ่งที่ทำให้พลัดพรากจากคนที่รัก การระลึกถึงสิ่งที่ทำให้ลูกหลานกลายเป็นกำพร้า
สาม : การเยี่ยมเยียนคนป่วยหรือผู้ที่ใกล้เสียชีวิต การไปร่วมญะนาซะฮฺ เพราะการได้เห็นสภาพของผู้ใกล้ตาย วินาทีที่วิญญาณออกจากร่าง สภาพหลังการเสียชีวิต
เหล่านี้ย่อมทำให้เราเกรงกลัวที่จะทำบาป หรือฝ่าฝืนคำสั่งของอัลลอฮฺและรอซูล พยายามขจัดความลุ่มหลงในดุนยาออกจากหัวใจ ฝืนดวงตามิให้หลับในตอนกลางคืน (เพื่อปฏิบัติอะมัลอิบาดะฮฺ) หักห้ามร่างกายจากความสบาย และรีบเร่งกระฉับกระเฉงในการประกอบอิบาดะฮฺ
ที่มา : หนังสือโลกแห่งหลุมฝังศพ
แปลโดย อัดนาน นาแซ