รำลึกถึงความตาย
อาจารย์ อะห์ซันนุดดีน มั่งมี
พี่น้องที่เคารพรัก เส้นทางชีวิตของเรา เริ่มตั้งแต่เราเกิดมา และใช้ชีวิตก่อร่างสร้างตัวทั้งดุนยาและอาคีเราะห์มีการทดสอบหลายรูปแบบ หลังจากนั้นก็ตาย สิ้นชีวิตลงอยู่ในกุโบร์รับการสอบสวนรอบแรก รอวันกียามะห์ หลังจากนั้นจะฟื้นคืนชีพขึ้นมาในวันกิยามะห์รอการสอบสวนรอบสอง รอการพิพากษา จากการใช้ชีวิตบนโลกดุนยาใบนี้และจะต้องก้าวผ่านสะพาน (ศิรอตอลมุสตากีม) ทางหนึ่งลงสู่ขุมนรก อีกทางหนึ่งไปสู่สวนสวรรค์ ซึ่งทั้งสองเส้นทางนี้ขึ้นอยู่กับมวลความดีและความชั่ว และการไปอยู่ในครั้งนี้จะอยู่ตลอดไป ไม่มีกาละเวลาอีกแล้ว นี่คือวงจรชีวิต หรือเส้นทางของเราท่านทั้งหลาย
พี่น้องที่เคารพรัก ดุนยาใบนี้ เป็นโลกแห่งความสนุกสนานเพลิดเพลิน เป็นโลกแห่งมายา ภาพลวงตา ไม่มีสิ่งใดที่จะตัดมันให้เบ็ดเสร็จเด็ดขาดได้ นอกจากความตายที่จะตัดขาดมัน การรำลึกถึงความตาย เป็นคุณลักษณะที่ถูกสรรเสริญ ดังที่ท่าน นบีมูฮำมัด 
ได้กล่าวว่า
أكثروا من ذكر هازم اللذات الموت
“ท่านทั้งหลายจงนึกถึง คิดถึงสิ่งที่ตัดขาดความอร่อย ตัดความสนุกสนานเพลิดเพลิน สิ่งนั้นก็คือ ความตาย ”
การคิดถึงความตายนั้นจะทำให้เรามักน้อย ไม่สนใจเรื่องราวของดุนยา จะทำให้เราตรวจสอบตัวเอง ความตายจะเป็นตัวกระตุ้นให้เราปฏิบัติความดีและรักษาผลบุญที่ดีไว้ ซึ่งการรักษาผลบุญที่ดีนั้นยากกว่าการปฏิบัติ เหมือนการรักษาแชมป์ ยากกว่าการชิงแชมป์
พี่น้องที่เคารพรัก ความตายเป็นเรื่องทีดีแม้ว่าความตายนั้นจะเป็นเครื่องดื่มที่ขมที่สุดที่ทุกชีวิตจะต้องลิ้มรส ความตายไม่ใช่เรื่องน่ากลัว หากตายในขณะทำความดี หรือตายหลังจากทำความดีแล้ว ซึ่งความตายนี้จะทำให้เราได้พบกับคนรักของเรา พบกับท่านนบีมูฮำมัด พบกับอัลเลาะห์ 
ในสวนสวรรค์ แต่ความตายจะเป็นเรื่องที่น่ากลัว อยู่ที่สภาพก่อนจะตาย คือตายในขณะทำความเลว ความชั่ว หรือตายหลังจากทำความเลวแล้ว เช่นตายคาอก ตายคาขวด ตายคาม้า ตายคาดินสอพองที่แฝงตัวอยู่ในวันสงกรานต์ ซึ่งสภาพการตายเหล่านี้คือตายในทางลบ علامة ไม่ดี
เมื่อตายไปแล้ว ถ้าหากผู้ตายเป็นคนชั่ว คนเลวในกุโบร์จะมีสัตว์ดุร้าย มีหนอน มีตะขาบ มีแมงป่อง มีงู กุโบร์จะมืดมิด กุโบร์จะบีบรัดเราจนกระทั่งกระดูกซี่โครงประสานเป็นชิ้นเดียวกัน จะมี มลาอิกะห์ สองท่าน รูปร่างดำ ดวงตาดำคล้ำ จะตะคอกถามว่า ใครเป็น พระเจ้าของเจ้า ? ใครเป็นนบีของเจ้า ? อะไรคือศาสนาของเจ้า ? เขาผู้นี้จะตอบคำถามไม่ได้เลย
ถ้าหากคนตายเป็นคนดี กุโบร์จะสว่างไสว กุโบร์จะกอดเขา รักเขาเหมือนแม่กอดลูก กุโบร์จะขยายกว้างถึง 70 ศอก منكر , نكير จะสนทนากับเขาอย่างเรียบง่าย เขาจะนอนเหมือนการนอนหลับของเจ้าสาวที่ไม่มีใครมาปลุก เว้นแต่คนรักของเขาเท่านั้น หมายถึง นอนหลับรอวัน กิยามะห์ อย่างสบายที่สุด
พี่น้องที่เคารพรัก ฉะนั้นอย่าให้เยาวชนคนหน้าใหม่ อยู่ในสภาพก่อนการตายที่ไม่เหมาะสม คล้อยตามกิจกรรม คล้อยตามเทศกาล ของผู้ปฏิเสธ ซึ่งเยาวชนคนหน้าใหม่ยังไม่มีวุฒิภาวะ ยังไม่เข้าใจผลร้ายซึ่งจะติดตามมา หน้าที่ของพ่อแม่ผู้ปกครองจะต้องสนับสนุนุกิจกรรมศาสนาให้กับเยาวชน ซึ่งผลจากกิจกรรมศาสนานี้เป็นส่วนหนึ่งจากอามั้ลอิบาดะห์ ลูกหลานเยาวชนที่ร่วมกิจกรรมศาสนาพ่อแม่ผู้ปกครองจะได้รับผลบุญเท่ากับลูกปฏิบัติ เงินทุกบาททุกสตางค์จะถูกแปรสภาพเป็นผลบุญ และผลบุญทั้งหมดจะถูกแปรสภาพเป็นสวนสวรรค์ในที่สุด
พี่น้องที่เคารพรัก มีครอบครัวหนึ่งเป็นที่น่าเสียใจเพราะลืมความตาย ไม่สนใจเรื่องราวของศาสนา ส่งลูกศึกษาสายสามัญเพียงอย่างเดียว ไม่ได้ละหมาด ไม่ได้บวช ไม่ได้อัลกุรอาน ทุ่มเทกับลูก หวังในตัวลูกจะได้ช่วยครอบครัวในอนาคต พ่อแม่รับภาระรับส่งลูกเรียนด้วยตัวเองทุกวัน จนกระทั่งลูกคนนี้เรียนจบมหาวิทยาลัย ในวันรับปริญญาทุกคนภาคภูมิใจ ทุกคนดีใจ แต่ในวันรับปริญญานี้เอง พ่อแม่ติดธุระไม่สามารถไปส่งลูกที่มหาวิทยาลัยได้ จะไปได้ก็ช่วงบ่าย พ่อแม่เรียกรถแท็กซี่และคุณลูกก็ขึ้นรถแท็กซี่คันนี้ไปมหาวิทยาลัย ในระหว่างทางทันใดนั้นเองเกิดอุบัติเหตุรถแท็กซี่คันนี้พุ่งชนกันอย่างแรง เด็กคนนี้เสียชีวิตทันที نعوذ بالله من ذلك เราจะเห็นได้ว่าความตายได้ตัดขาดครอบครัวนี้ ความตายทำให้ครอบครัวนี้ล้มเหลวทั้งดุนยาและอาคีเราะห์ ดุนยานี้ปริญญาก็ไม่ได้รับ บุญคุณพ่อแม่ก็ไม่ได้ชดใช้ ส่วนในโลกกุโบร์ ในโลกอาคีเราะห์ก็ถูกลงโทษอีก เพราะไม่รู้จักศาสนาอิสลาม และไม่ได้ปฏิบัติในเรื่องราวของศาสนาซึ่งขาดทุนทั้งครอบครัว ขาดทุนทั้งดุนยาและอาคีเราะห์ نعوذ بالله من ذلك
เราไม่รู้เวลาตาย เราไม่รู้สถานที่ตาย เราไม่สามารถต่อสู้เอาชนะความตายได้ ดังนั้นจงเตรียมพร้อมสำหรับความตายที่อยู่รอบตัวเรา
คุตบะห์วันศุกร์ ณ มัสยิดท่าอิฐ
