การเนียต (ตั้งเจตนา)
โดย อุสตาซ เอช เอ อับดุรฺเราะฮฺมาน อะหมัด
♦ ทุกการกระทำทั้งภายนอก (ซอฮิรฺ) และภายใน (บาฏิน) ต้องกระทำเพื่อหวังความเมตตาจากอัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตาอาลา เท่านั้น
(อัลกุรอาน, อัซซุมัร : 11)
♦ ระดับชั้นผลงานการกระทำของแต่ละคนนั้นขึ้นอยู่กับเจตนาของเขา
(มุสลิม)
♦ อัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตาอาลา ทรงมองดูที่เจตนาของเขา พระองค์มิได้ทรงมองดูรูปร่างหน้าตา ทรัพย์สิน สมบัติของพวกเขา
(มุสลิม)
♦ ไม่ว่าบ่าวคนหนึ่งจะซ่อนเร้นสิ่งใดหรือเผยมันออกมา อัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตาอาลา ย่อมรู้ดีทั้งสิ้น
(อัลกุรอาน, อาละอิมรอน : 29)
♦ การงานทุกอย่างของบ่าวจะไม่ถึงอัลลอฮฺ ยกเว้น การงานที่กระทำด้วยความตักวา (ยำเกรง) อัลลอฮฺเท่านั้น
(อัลกุรอาน, อัลฮัจญ์ : 37)
♦ สถานที่สำหรับเนียต คือ จิตใจ เวลาในการเนียตคือ ตอนเริ่มต้นทำงาน เงื่อนไขในการเหนียต คือ เพื่อกระทำสิ่งที่ดีเท่านั้น
(อิหม่ามนาวาวี)
♦ ความสมบูรณ์ของอิบาดะฮฺขึ้นอยู่กับการตั้งเจตนา (เนียต) ที่บริสุทธิ์ และการปฏิบัติที่สอดคล้องกับแนวทางอิสลาม
(อบู ลัยษฺ สะมัรฺก็อนดี)
♦ การตั้งเจตนามุ่งมั่นจริงๆ ว่าจะทำความชั่ว จะถูกบันทึกให้เป็นบาปแล้ว ดังที่ชายสองคนต่อสู้กันเพื่อเข่นฆ่ากัน แน่นอนผู้ฆ่าต้องตกนรกและผู้ที่ถูกฆ่าก็ต้องตกนรก เพราะหากเขาไม่ถูกฆ่าเขาก็ต้องฆ่าคู่ต่อสู้
(มุสลิม)
♦ ชายที่นิกะฮฺกับผู้หญิง โดยเจตนาว่าจะไม่จ่ายมะฮัรฺ(ค่าสินสอด)ให้ แน่นอนนั่นคือ ผู้ทำซินา และ ผู้เป็นหนี้ที่ตั้งใจว่าจะไม่จ่ายหนี้ แน่นอนเขาคือ ขโมย
(อะหฺมัด อิบนุมาญะฮฺ)
♦ บางที การเนียตของชายคนหนึ่ง อาจดีกว่าอามัลของเขา (อบู นัศรฺ สะมัรฺก็อนดี) เพราะหากเนียตที่จะทำดี เขาย่อมได้รับผลบุญ แม้ยังไม่ได้ปฏิบัติ แต่การกระทำยังไม่แน่ว่าจะได้รับผลบุญหรือไม่ ทั้งนี้ต้องขึ้นอยู่กับเจตนา และวิธีการปฏิบัติของเขาว่าถูกต้องแค่ไหน
♦ การงานของคนมุนาฟิก (หน้าไว้หลังหลอก) ดีกว่าเนียตของพวกเขา
(อบู ลัยษฺ สะมัรฺก็อนดี)
♦ ความปลอดภัยมาจาก 2 ประการ คือ ตักวา และ เนียต ความพินาศมาจาก 2 ประการเช่นกันคือ สิ้นหวัง และ ยโส
(อับดุลลอฮฺ บินมัสอูด)
♦ เนียต คือ ความลับที่ไม่มีผู้ใดรู้ นอกจากอัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตาอาลา เท่านั้น
(อัลฆอซาลี)
♦ หากเนียตที่จะทำดี จะถูกบันทึกผลบุญให้ 1 ผลบุญ หากได้ทำตามที่เหนียตนั้น จะถูกบันทึกผลบุญให้ถึง 10 หรือ 700 ผลบุญ หรืออาจมากกว่า และหากเนียตที่จะทำความชั่ว แต่ไม่ได้ทำมัน จะถูกบันทึกผลบุญให้ 1 ผลบุญ หากเราทำความชั่วนั้นก็จะถูกบันทึกบาปกรรมให้เพียง 1 บาปเท่านั้น
(บุคอรี, มุสลิม)
♦ ผู้ใดพูดกับคนอื่นด้วยถ้อยคำที่อาจไม่ไพเราะหู แต่มีเจตนาที่ดี ดังนั้น อัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตาอาลา ก็จะทรงเพิ่มความรู้สึกให้อภัยเกิดขึ้นในหัวใจของคู่สนทนานั้น (อบู ลัยษฺ สะมัรก็อนดี) อย่างไรก็ตาม ควรหลีกเลี่ยงคำพูดที่ไม่ไพเราะ
♦ ผู้ใดที่เนียตว่า จะขอเตาบัต (ลุแก่โทษ) ในความผิดบาปของเขา แต่แล้วเขาต้องมาเสียชีวิตลงก่อน ดังนั้น อัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา ก็จะทรงอภัยโทษในบาปกรรมทั้งหมดของพวกเขา จนกระทั่งเขาได้จากโลกนี้ไปในสภาพที่ไม่มีบาปติดตัว
(อบู ลัยษฺ สะมัรฺก็อนดี)
♦ ไม่มีบาปสำหรับผู้ที่ถูกบังคับขู่เข็ญให้ออกจากศาสนา ในขณะที่หัวใจของเขายังยึดมั่นอยู่กับการอีหม่านในอัลลอฮฺ ซุบฮูวะตะอาลา เพราะเจตนานั้นอยู่ที่หัวใจ
(อัลกุรอาน, อันนะฮฺลิ : 106)
♦ อย่าให้ดุนยา (โลกนี้) เป็นเป้าหมายในการตั้งเจตนา (เนียต) การงานหนึ่งการงานใด ผู้ใดเอาดุนยาเป็นเป้าหมายในการเนียต อัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา จะบันดาลความยากจนให้เกิดขึ้นเบื้องหน้าพวกเขา และจะแยกตัวเขาออกจากสิ่งที่พวกเขาชื่นชอบ
(อิบนุมาญะฮฺ)
♦ อย่าคิดว่าคนๆหนึ่งตายชะฮีด และได้เข้าสวรรค์ เพราะอัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา เท่านั้นที่จะรู้ว่าเนียตของคนๆ หนึ่งเป็นเช่นไร
(อิบนุ อะบิด ดุนยา)
♦ การงานที่อัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา ทรงให้ความสำคัญมากที่สุด คือ
♥ ปฏิบัติในสิ่งที่พระองค์ทรงบัญชาใช้
♥ พึงระวังตนเองจากสิ่งที่หะรอม (ต้องห้าม)
♥ การมีเจตนาที่บริสุทธิ์
(อุมัรฺ อิบนุล ค็อฏฏอบ)
♦ แท้จริง การช่วยเหลือของอัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา ต่อบ่าวคนหนึ่ง ขึ้นอยู่กับระดับการเนียต ของเขา
(ซาลิม บิน อับดิลลาฮฺ)
♦ ช่างดีงามแท้ๆ ดวงตาที่หลับโดยไม่คิดจะทำชั่ว และตื่นขึ้นมาในสภาพที่ไม่มีบาป
(นบีอีซา อะลัยฮิสลาม)
♦ แท้จริง อัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา จะทรงทดสอบบ่าวของพระองค์ในทุกๆ สถานการณ์ เพื่อที่พระองค์จักได้ประจักษ์ว่า ผู้ใดมีการงานที่ดีหรือเสียหาย
(อัลกุรอาน, มุฮัมมัด : 31)
♦ เสาหลักของการงาน คือ การเหนียต หากเนียตดี การงานก็จะดี (อัลฆอซาลี) เพื่อการได้มาซึ่งเนียตที่สมบูรณ์ จะต้องปรับปรุงสิ่งต่อไปนี้
♥ ความรู้ (อิลมู)
♥ ความต้องการ
♥ ความสามารถ
(อัลฆอซาลี)
♦ เปรียบการเนียตที่อิคลาศ เหมือนกับการที่คนๆ หนึ่งวิ่งหนีเสือ ซึ่งเป็นการวิ่งหนีด้วยความกลัวที่ไม่มีอะไรแอบแฝง การเนียต (เจตนา) ของเขาไม่มีอะไรเจือปนใดๆ นอกจากความกลัวจริงๆ
(อัลฆอซาลี)
♦ เนียตที่จะทำการงานที่ดี (แต่ยังไม่ได้ทำ) ดีกว่าการทำงานที่ดีแต่มิได้มีเนียต
(อัลฆอซาลี)
♦ การตออัต (เชื่อฟัง) ภักดีต่ออัลลอฮฺ ซุบฮานะฮูวะตะอาลา เป็นอาหารสำหรับหัวใจมนุษย์ และทุกๆ การตออัตนั้น ถูกควบคุมด้วยเนียต และอามัล (ปฏิบัติ)
(อัลฆอซาลี)
♦ จิตใจเป็นสถานที่เนียต เปรียบเสมือนราชา ในขณะที่ร่างกายเปรียบเสมือนประชากรที่ต้องคล้อยตามคำสั่งของพระราชา
(อัลฆอซาลี)
♦ หมั่นปรับปรุงหัวใจอยู่เสมอ เพราะหากหัวใจดี ร่างกายส่วนอื่นๆก็จะดีด้วย หากหัวใจชั่วร่างกายส่วนอื่นก็จะทำชั่วด้วย
(มุตตะฟะกุลอะลัย)
ที่มา : หนังสือแบบอย่างแห่งศาสดาในวิถีชีวิตมุสลิม
แปลและเรียบเรียงโดย มันศูรฺ อับดุลลอฮฺ