เหตุผลในการห้ามเสียงเพลงและเครื่องดนตรี

แปลและเรียบเรียงโดย ...อาบิดีณ  โยธาสมุทร

           เป็นที่ทราบกันดีว่าในมุมหนึ่งของข้อบังคับในบทบัญญัติอิสลามนั้น สามารถแบ่งออกเป็นข้อบังคับที่สามารถเข้าใจเหตุผล และข้อบังคับที่ไม่อาจเข้าใจเหตุผลได้ สำหรับประเด็นที่เรากำลังค้นคว้ากันอยู่นี้ จัดอยู่ในหมวดที่สามารถเข้าใจเหตุผลได้ ซึ่งเหตุผลของการห้ามเสียงเพลงและเครื่องดนตรีตามที่นักวิชาการได้ชี้แจงไว้มีดังนี้

1.  ทำให้หัวใจหลงใหล เมามัว และดนตรียังเป็นสิ่งขัดขวางผู้กระทำจากการรำลึกถึงอัลลอฮฺ   ตลอดจนการทำความเข้าใจและพินิจพิจารณาดำรัสของพระองค์.

            อัลลอฮฺ ตะอาลา ตรัสว่า

  وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْتَرِي لَهْوَ الْحَدِيثِ لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ 

“และจากมวลมนุษย์มีผู้ที่ซื้อคำพูดที่ไร้สาระ เพื่อเขาจักได้หลงไปจากทางของอัลลอฮฺโดยปราศจากความรู้”

 (ลุกมาน/6)

     ท่านอับดุลลอฮฺ อิบนุ อับบาส   กล่าวว่า “อายะฮฺนี้ถูกประทานลงมาเกี่ยวกับเรื่องเพลง และอะไรที่คล้ายคลึงกัน”

     ท่านอั้ลวาฮิดีย์ ได้กล่าวไว้ในหนัวสือตัฟซีรของท่านว่า “ ผู้เชี่ยวชาญทางด้านการอรรถาธิบายอัลกุรอานส่วนใหญ่ได้ให้ความหมายคำว่า “คำพูดที่ไร้สาระ” (لَهْوَ الْحَدِيثِ) หมายถึง เสียงเพลง “

 
2.  เสียงเพลงและเครื่องดนตรีส่งผลให้เกิดความกลับกลอก (النفاق) ขึ้นในหัวใจ

         ท่านอับดุลลอฮฺ อิบนุ มัซอู้ด   กล่าวว่า “เสียงเพลงนั้นจะทำให้ความกลับกลอกงอกเงยขึ้นในหัวใจ ดั่งน้ำที่ทำให้พืชผลงอกงาม และการรำลึกถึงอัลลอฮฺ (الذكر) นั้นจะทำให้ศรัทธางอกงาม ดั่งน้ำที่ทำให้เรือกสวนไร่นา
งอกงาม” 

ท่านอุมัร อิบนุ อับดุลอะซีซ ได้เขียนสารไปยังผู้ทำหน้าที่เลี้ยงดูบุตรของท่าน โดยมีใจความดังนี้

         “ท่านจงทำให้สิ่งแรกจากจรรยามารยาทที่ท่านจะยึดถือ คือ การเกลียดชังต่อเครื่องดนตรี จุดเริ่มต้นของมันมาจากชัยตอน และจุดจบของมันคือความกริ้วโกรธของผู้ทรงเมตตา เพราะอันที่จริงแล้ว ข้าพเจ้าได้รับทราบมาจากบรรดาผู้รู้ที่มีสัจจะว่า การเข้าไปเล่นบรรเลงดนตรีและการฟังเพลงนั้น จะทำให้ความกลับกลอกงอกเงยขึ้นในหัวใจ ดั่งเช่นน้ำที่ทำพืชผลงอกงาม และแน่นอนกับการที่ท่านจะป้องกันตัวของท่านจากสิ่งดังกล่าว โดยไม่เข้าไปในสถานที่เหล่านั้น มันย่อมง่ายดายกว่าสำหรับผู้ที่มีสติปัญญา เมื่อเทียบกับการปล่อยให้การกลับกลอกเข้ามาฝังแน่นอยู่ในหัวใจของเขา” 

ท่านอิบนุกอยยิม กล่าว่า

          “พึงทราบเถิดว่า อันที่จริงแล้วเสียงเพลงมีลักษณะเฉพาะที่จะส่งผลกระทบด้วยการบ่มเพาะความกลับกลอกขึ้นในหัวใจ ซึ่งลักษณะเฉพาะนั้นก็คือ การที่เสียงเพลงได้สร้างความเคลิบเคลิ้มแก่หัวใจ และปิดกั้นหัวใจดวงนั้นจากการเข้าใจในอัลกุรอาน และการพินิจพิจารณา ตลอดจนการปฏิบัติตามสิ่งที่ถูกระบุไว้ในอัลกุรอาน

ทั้งนี้ เนื่องจากอัลกุรอานและเสียงเพลงจะไม่มีทางอยู่ร่วมในหัวใจดวงเดียวกันเป็นอันขาด ด้วยเหตุที่ทั้งสองมีความแตกต่างกันโดยสิ้นเชิง เพราะอัลกุรอานนั้นจะหักห้ามการคล้อยตามอารมณ์ และสั่งใช้ให้มีเกียรติ ห่างไกลจากอารมณ์ที่จิตใจปรารถนา และต้นเหตุของการหลงผิดทั้งมวล ตลอดจนสั่งห้ามการปฏิบัติตามย่างก้าวของชัยตอน ในขณะที่เสียงเพลงกลับสั่งใช้ในทุกสิ่งที่ตรงกันข้ามกับที่ได้กล่าวมา”