การมองอีหม่ามขณะทำการละหมาด

คำถาม 

          ดิฉันทราบว่าการละหมาดญะมาอะนั้น  ผู้ละหมาดจะต้องทำการยืนละหมาดในแถวด้านหลังของอีหม่าม  ซึ่งสำหรับผู้ชายนั้นเขาสามารถที่จะมองเห็นอีหม่ามหรือผู้ที่ยืนละหมาดตามหลังอีหม่ามได้   แล้วในกรณีของผู้หญิงจะเป็นเช่นไร 

         ซึ่งดิฉันเคยได้ยินมาว่าอย่างน้อยจะต้องมีผู้หญิงหนึ่งคนที่สามารถมองเห็นอีหม่ามขณะทำการละหมาดได้  แต่ในกรณีที่ที่ละหมาดของผู้หญิงนั้นแยกออกจากส่วนที่ละหมาดของอีหม่าม  แบบที่เราไม่สามารถมองเห็นอีหม่ามได้เลย  เราเพียงแต่ได้ยินเสียงของอีหม่าม  และในบางครั้งเสียงนำละหมาดของอีหม่ามก็ได้ขาดหายไป  หรือในบางกรณีที่ดิฉันอยู่ในระหว่างการเดินทาง  ดิฉันและสามีได้เข้าไปละหมาดในมัสยิด  และการละหมาดได้เริ่มไปแล้ว  ในขณะที่ดิฉันเข้าไปละหมาดในส่วนของผู้หญิงซึ่งบางครั้งก็ไม่มีใครเลย  ทำให้ดิฉันไม่สามารถทราบได้เลยว่า  ขณะนี้อีหม่ามได้ละหมาดถึงตอนไหนแล้ว  และเมื่อฉันได้ยินเสียงของ       อีหม่ามกล่าวตักบีร  ฉันจึงได้ทำการกล่าวตักบีรตาม  โดยที่ฉันไม่ทราบเลยว่าเป็นตักบีรในการละหมาดท่าไหน  แต่ดิฉันก็ได้ทำการละหมาดจนเสร็จ  โดยที่ยังสับสนถึงลำดับของการละหมาดอยู่

จากกรณีข้างต้นดิฉันควรจะทำเช่นไร

บรรดาการสรรเสริญเป็นเอกสิทธิ์แด่พระองค์อัลลอฮฺ

คำตอบ

          เมื่อสตรีทำการละหมาดตามหลังอีหม่าม  นางไม่จำเป็นจะต้องมองไปยังผู้นำละหมาดหรือผู้ที่ละหมาดในแถวหลังของอีหม่าม  แต่สิ่งจำเป็นที่จะต้องปฏิบัติก็คือการทำให้แถวละหมาดนั้นตรงกัน  และสตรีนั้นจะต้องละหมาดในที่ละหมาดของผู้หญิงที่ได้แยกออกเป็นสัดส่วนแล้ว  โดยที่บริเวณนั้น  บรรดาสตรีจะต้องสามารถได้ยินเสียงของอีหม่าม  เพื่อที่พวกนางจะได้สามารถทำการละหมาดตามอีหม่ามได้  แต่ถ้าบริเวณที่ละหมาดของผู้หญิงไม่สามารถได้ยินเสียงของอีหม่ามได้  ไม่ว่าจะด้วยเหตุผลใด ๆ ก็ตาม  ก็ให้สตรีทำการละหมาดเอง หรือจะทำละหมาดร่วมกันในหมู่ของสตรีเองก็ได้ 

ในกรณีที่พวกนางไม่สามารถได้ยินเสียงการนำละหมาดของอีหม่าม  และในกรณีที่สตรีได้เข้ามาในที่ละหมาด  และได้ยินเสียงตักบีรของอีหม่าม  ก็ให้นางรอให้ทราบก่อนว่า  อีหม่ามกำลังจะละหมาดในท่า สุญูดหรือรุกัวะ หรือท่าอื่น ๆ  จากนั้นนางจึงค่อยกล่าวตักบีรตามอีหม่าม  แต่ในกรณีที่นางไม่สามารถมองเห็นอีหม่ามหรือผู้ตามละหมาดคนใดเลย  ก็ให้นางรอจนกว่าจะได้เสียงของอีหม่ามกล่าวว่า “สะมิ อัลลอฮุ ลิมัน ฮามิดะฮฺ”  แล้วนางค่อยทำการละหมาดตามอีหม่าม

 ท่านอิบนฺ อับดุลเลาะฮฺ อัล-บาร์ ได้กล่าวไว้ในอัล-กาอฺฟิ (1/212) ว่า

 “ใครก็ตามที่สามารถมองเห็นหรือได้ยินเสียงของอีหม่าม และรู้ว่าอีหม่ามกำลังละหมาดด้วยท่าทางใด  และเป็นผู้ที่ยืนละหมาดในแถวหลังของอีหม่าม  นั้นก็เป็นความจำเป็นสำหรับเขาที่เขาจะต้องทำการละหมาดตามอีหม่าม (ตามทรรศนะของมาอฺลิกี)” 

และท่านอิบนฺ คูดาอฺมะฮฺ ได้กล่าวเอาไว้ว่า 

“ถ้ามีสิ่งขวางกั้นระหว่างอีหม่ามและผู้ตามละหมาด  ซึ่งทำให้เขาไม่สามารถมองเห็นอีหม่ามหรือผู้ที่ละหมาดหลังจากอีหม่ามได้   ในกรณีนี้มีสองทรรศนะในการปฏิบัติ  ซึ่งรายงานโดยท่านอะหมัด  หนึ่งคือ  เขาไม่ต้องทำการละหมาดตามอีหม่าม และอีกทรรศนะหนึ่งคือ  เขาจำเป็นจะต้องละหมาดตามอีหม่ามซึ่งเป็นการปฏิบัติเช่นเดียวกับผู้ที่ตาบอดปฏิบัติละหมาด  เนื่องจากเขาสามารถได้ยินเสียงของอีหม่าม  แต่ว่าเขาไม่สามารถมองเห็นอีหม่ามได้” (อัล-มักหฺนี 2/208)

         โดยสรุปแล้ว  ถ้าคุณอยู่ในมัสยิดและคุณสามารถได้ยินเสียงของอีหม่าม และทราบว่าอีหม่ามทำการละหมาดถึงท่าไหนแล้ว  ก็ให้คุณทำการละหมาดตามอีหม่าม  หรือในอีกกรณีหนึ่งก็ให้คุณทำการละหมาดเองโดยลำพัง หรือทำการละหมาดร่วมกับกลุ่มผู้หญิงด้วยกัน  หลังจากที่อีหม่ามได้ละหมาดเสร็จสิ้นแล้ว

          ส่วนจากคำถามของคุณนั้น  การละหมาดของคุณจะถือว่าใช้ได้หรือไม่นั้น  เราได้นำคำถามดังกล่าวไปถามท่านเชค มุฮัมมัด อิบนฺ ซอและหฺ อัล-อุซัยมีน  และท่านได้กล่าวตอบว่า ทางที่ดีแล้วคุณควรจะทำการละหมาดเสียใหม่

และพระองค์อัลลอฮฺ เป็นผู้ทรงเดชานุภาพยิ่ง

ที่มา http://www.islamqa.com/en/cat/59 หมายเลข 3832

แปลโดย นูรุ้ลนิซาอฺ