บุคลิกและคุณลักษณะของผู้นำที่ดี

ศึกษาจากชีวประวัติอุมัร อิบนุ อัล-ค็อฏฏ็อบ

         นับวันบทบาทและความสำคัญของผู้นำยิ่งเป็นที่จับตาของประชาชนมากขึ้น พวกเขาเริ่มสัมผัสความแตกต่างระหว่างชุมชน อันสืบเนื่องมาจากความแตกต่างของคุณสมบัติและบุคลิกของผู้นำ  เริ่มมีการพูดถึงความเปลี่ยนแปลงและเปรียบเทียบความเด่นความด้อยระหว่างชุมชนหนึ่งกับชุมชนข้างเคียงที่ลงเอยด้วยการวิพากษ์ผู้นำที่พวกเขาเป็นคนเลือกมาด้วยมือของตัวเอง ไม่ว่าจะเป็น นายก อบต. นายก อบจ. กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ไม่ละเว้นแม้กระทั่งอิหม่ามมัสยิด ส่งผลให้คนเป็นผู้นำเริ่มหาทางปรับตัวเองและคณะบริหารในรูปแบบต่างๆ เช่น การออกศึกษาดูงานนอกสถานที่หรือเชิญนักวิชาการผู้เชี่ยวชาญมาบรรยายให้ข้อเสนอแนะเพื่อให้ชุมชนของพวกเขามีมาตรฐานการพัฒนาในด้านต่างๆ นำหน้าหรือไม่ด้อยกว่าชุมชนอื่นๆ 

         ท่านเคาะลีฟะฮฺอุมัรฺ อิบนฺ อัล-ค็อฏฏ็อบ  เป็นผู้นำที่ประสบความสำเร็จในด้านการบริหารปกครองเป็นอย่างสูง  ท่านได้ผันตัวเองจากสามัญชนจนๆ แห่งเมืองมักกะฮฺมาเป็นผู้บริหารรัฐอิสลามอันกว้างใหญ่ที่ครอบคลุมดินแดนของสิบแปดประเทศในตะวันออกกลางปัจจุบัน คือ เยเมน ซาอุดีอาระเบีย คูเวต สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ บาห์เรน โอมาน กาตาร์ จอร์แดน ซีเรีย เลบานอน ปาเลสไตน์ อิสราเอล อียิปต์ ลิเบีย อิรัก อิหร่าน และบางส่วนของเอเชียกลาง คือ อาร์เมเนีย และอาเซอร์ไบจัน 

         ในระหว่างปี ฮ.ศ. 13-23 หรือ ปี ค.ศ. 634 – 644  ซึ่งในช่วงเวลาสิบปีที่เป็นผู้นำ ท่านได้สถาปนาความเป็นธรรมในหมู่ ประชากรที่หลากหลายเชื้อชาติ ภาษา เผ่าพันธุ์และศาสนา มีทั้งเชื้อสายอาหรับ  เปอร์เซีย เบอร์เบอร์ อียิปต์ ซีเรีย ยิว อาร์เมเนีย เคิรด์ และเตอร์ก มีทั้งที่นับถือศาสนาอิสลาม ศาสนาคริสต์ ศาสนายูดาย และศาสนาโซโรแอสเตอร์ ประชาชนภายใต้การปกครองของท่านสามารถใช้ชีวิตอย่างปกติสุข มีความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน มีสิทธิเสรีภาพทางศาสนาและวัฒนธรรม พวกเขาได้รับการดูแลเอาใจใส่อย่างทั่วถึง สภาพบ้านเมืองในด้านต่างๆ ได้รับการพัฒนาอย่างสร้างสรรค์ในเวลาอันรวดเร็ว จนทำให้ชาวโลกต่างสนใจค้นคว้าแนวทางรัฐศาสตร์ของท่านตลอดมา

         ท่านเป็นผู้นำที่ดีและสมบูรณ์ เป็นผู้นำที่มีความรับผิดชอบ มีความเมตตาปรานี เข้าถึงประชาชน มีความกล้าหาญ มีวิสัยทัศน์ที่กว้างไกล รับฟังเหตุผล มีความมั่นคงในความคิด เคารพในความคิดเห็นที่แตกต่าง ตลอดจนมีความเป็นอยู่อย่างประหยัดและพอเพียง มีความเสียสละเพื่อส่วนรวม มีคณะผู้ร่วมบริหารและมีที่ปรึกษาที่ดี  

         ในฐานะที่ท่านคือผู้นำคนหนึ่งที่ท่านนบีมุฮัมมัด  สั่งให้ติดตามและยึดเป็นแบบอย่าง จึงสมควรที่ผู้นำระดับต่างๆ จะต้องศึกษาคุณสมบัติและบุคลิกภาพของท่านอย่างลึกซึ้งเพื่อใช้เป็นแนวทางพัฒนาตัวเองก่อนที่จะพัฒนาผู้อื่น เพราะการเปลี่ยนแปลงต้องเริ่มจากผู้ที่คิดจะให้ผู้อื่นเปลี่ยนแปลง หากตัวผู้นำเองยังไม่คิดเปลี่ยนแปลงก็ยากที่จะให้ผู้อื่นเกิดการเปลี่ยนแปลง การพูดถึงการพัฒนาหรือการเปลี่ยนแปลงก็เป็นเพียงการขายฝันที่อาจทำให้ความเชื่อมั่นศรัทธาของประชาชนผู้สนับสนุนต้องเสื่อมคลอนและมลายหายไปในที่สุด
 

         ต่อไปนี้ คือบางบุคลิกภาพและคุณสมบัติของเคาะลีฟะฮฺอุมัร อิบนฺ อัล-ค็อฏฏ็อบ ที่ผู้เป็นผู้นำสมควรใช้พิจารณาและทบทวนตัวเองเพื่อให้การบริหารงานของเขาบรรลุความสำเร็จมากที่สุด

1. มีความยุติธรรม

2. มีความรับผิดชอบ

3. มีความเมตตาปรานี

4. เข้าถึงประชาชน

5. กล้าหาญและอดทน

6. เสียสละเพื่อส่วนรวม

7. มีวิสัยทัศน์กว้างไกล

8. มั่นคงในความคิด

9. รับฟังเหตุผล

10. เคารพในความคิดเห็นที่แตกต่าง

11. ถ่อมตน

12. ประหยัด อยู่อย่างพอเพียง

13. อยู่เหนือกิเลสและอารมณ์ใฝ่ต่ำ

14. มีคณะผู้ร่วมบริหารและคณะที่ปรึกษาที่ดี

          เคาะลีฟะฮฺอุมัรฺ อิบนฺ อัล-ค็อฏฏ็อบ  อีกหนึ่งปูชนียบุคคลที่ชาวมุสลิมให้ความเคารพ แต่น้อยคนที่รู้จักท่าน ท่านได้บริหารบ้านเมืองสำเร็จมาแล้ว ท่านคือผู้นำสันติสุขที่ยั่งยืนให้กับชาวตะวันออกกลางระหว่างปี ค.ศ. 634-644 จึงสมควรที่ผู้เป็นผู้นำทุกคนต้องศึกษาเอาเป็นแบบอย่าง เพราะท่านได้รับการรับรองทั้งจากอัลลอฮฺ จากนบีมุฮัมมัด และจากผู้มีใจเป็นธรรมทุกคนทั้งมุสลิมและไม่ใช่มุสลิม

         ขอให้ผู้นำทุกท่านได้รับชัยชนะสามารถได้อยู่ใต้ร่มเงาบรรลังค์ของอัลลอฮฺ  ในวันกิยามะฮฺที่ร้อนระอุยิ่งกว่าประลัยกัลป์ และขอความโปรดปรานจากพระองค์จงมีแด่ผู้นำทุกท่าน

 

ชุกรีย์ นูร  /  Islam House