สร้างสารแห่งความสุขให้ลูกขวบปีแรก
ความสุขของพ่อแม่ทุกคนก็คือได้เห็นลูกน้อยมีความสุข ซึ่งคุณคือคนสำคัญที่จะทำให้ลูกหลั่งสารแห่งความสุข (เอนดอร์ฟิน) ออกมาค่ะ นอกจากจะทำให้ลูกมีใจที่เป็นสุขแล้ว ยังช่วยเสริมสร้างพัฒนาการให้กับลูกได้ดีอีกด้วยค่ะ
สารเอนดอร์ฟิน สารแห่งความสุข
Endorphins (เอนดอร์ฟิน) คือสารที่มีคุณสมบัติคล้ายฝิ่นซึ่งพบอยู่ในร่างกายของเรา ถือว่าเป็นสารประเภทเดียวกันกับสารเสพติดเช่น มอร์ฟีน และเฮโรอีนที่มนุษย์สังเคราะห์ขึ้นมาค่ะ โดยร่างกายของเราจะสร้างสารเอนดอร์ฟินได้จากสองทางคือ
1. สร้างจากต่อมภายในร่างกาย เช่น ต่อมใต้สมองและต่อมหมวกไต จากนั้นจะหลั่งสารนี้เข้าสู่กระแสเลือดเพื่อส่งไปตามอวัยวะทั่วร่างกาย เช่น หัวใจ ตับอ่อน ไต ระบบทางเดินอาหาร และยังพบที่รกอีกด้วย โดยสารเอนดอร์ฟินจะทำหน้าที่คล้ายฮอร์โมนทั่วไป ซึ่งหน้าที่ยังไม่ทราบแน่ชัด มีทั้งไปเพิ่มและลดการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ เช่น เพิ่มและลดการทำงานของหัวใจและหลอดเลือด ลดอัตราการหายใจ ลดการทำงานของทางเดินอาหาร รวมทั้งเพิ่มและลดความอยากอาหาร เป็นต้น
2. สร้างขึ้นได้เองในสมอง มี 2 บริเวณในสมองคือ สมองส่วนที่เรียกว่า Arcuate Nucleus (อาร์คิวเอท นิวเคลียส) อยู่ด้านล่างของ Hypothalamus (ไฮโปธาลามัส) และสมองส่วน Nucleus of Solitary tract (โซลิทารี นิวเคลียส) อยู่ในก้านสมอง โดยเซลล์ประสาททั้งสองบริเวณนี้จะสร้างสารเอนดอร์ฟินส่งต่อไปยังสมองส่วนอื่น ๆ เพื่อทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของเซลล์ประสาทในบริเวณนั้น ๆ
หน้าที่ของสารแห่งความสุข
สารเอนดอร์ฟินมีหน้าที่สำคัญ เช่น เมื่อเกิดอาการบาดเจ็บจะช่วยให้รู้สึกชาและลดความเจ็บปวดลงได้ เมื่อเครียด สารเอนดอร์ฟินจะหลั่งออกมาพร้อมกับฮอร์โมนเครียด ช่วยให้ผ่อนคลาย ลดความวิตกกังวลและความเครียดค่ะ นอกจากนี้ยังทำให้เรารู้สึกสบายและมีความสุข มีงานวิจัยพบว่า สารเอนดอร์ฟินจะหลั่งมากขึ้นเมื่อมีความรัก เมื่อได้หัวเราะ นวดลูบสัมผัสผิวกาย และการออกกำลังกาย เป็นต้น
เอนดอร์ฟินหลั่ง หนูมีความสุขและพัฒนาการดี
ข้อมูลจากงานวิจัยพบว่า สารเอนดอร์ฟิน เป็นสารที่มีคุณสมบัติในการเสริมพลังด้านบวก โดยปริมาณของสารเอนดอร์ฟินในพลาสมามีความสัมพันธ์กับความรู้สึกสบาย รู้สึกมีความสุข อารมณ์ดี และการมีสุขภาพดี
คุณพ่อคุณแม่จึงมีบทบาทสำคัญในการเลือกสิ่งแวดล้อมให้ลูก จัดกิจกรรมให้ลูกทำร่วมกับพ่อแม่อย่างมีความสุข ให้ลูกได้ซึมซับความสุขสงบจากธรรมชาติ จากสิ่งแวดล้อมภายในบ้าน และลูกจะค้นพบความสุขจากภายในตัวลูกเอง เด็กที่อยู่ท่ามกลางครอบครัวที่มีความสุขจะมีความภาคภูมิใจในตัวเอง ไม่รู้สึกว่าตัวเองขาดความรักความอบอุ่นค่ะ
กิจกรรมเสริมสร้างความสุขให้ลูกน้อย
สำหรับลูกวัยแรกเกิดถึงขวบปีแรก ลูกจะใช้เวลาส่วนใหญ่ไปกับการนอนสลับกับการตื่นขึ้นมากินนมและเล่นเพียงช่วงสั้น ๆ คุณแม่สามารถใช้เวลาช่วงที่ให้นมลูกสบตา ยิ้ม พูดคุย ร้องเพลง และเล่านิทานให้ลูกฟัง ลูบสัมผัสไปตามเนื้อตัวลูก เพราะการสัมผัสผิวกาย การกอดและการนวดตัวให้ลูกเป็นอีกวิธีหนึ่งที่ทำให้ลูกรู้สึกสบาย อบอุ่นใจ มีความสุข และสร้างความผูกพันระหว่างคุณพ่อคุณแม่และลูกน้อยด้วยค่ะ
ขณะทำกิจกรรมกับลูก คุณแม่อาจเปิดเพลงบรรเลงเบา ๆ เพื่อให้ลูกรู้สึกสงบและผ่อนคลาย สำหรับลูกวัยนี้ ความรักของคุณพ่อคุณแม่ที่สื่อไปถึงลูกน้อยผ่านการเลี้ยงดู เป็นสิ่งสำคัญในการกระตุ้นสารแห่งความสุขให้หลั่งในสมองของลูก ทำให้ลูกมั่นใจว่าเขาเป็นที่รักของทุกคนในครอบครัว
กระตุ้นพัฒนาการเพิ่มพลังสมอง
การกระตุ้นพัฒนาการให้ลูกน้อย ทั้งการที่ลูกได้เคลื่อนไหว ได้เล่น ได้เรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ หรือกระทั่งการเลี้ยงดูในสิ่งแวดล้อมที่กระตุ้นการเรียนรู้ ล้วนแล้วแต่เป็นสิ่งที่ช่วยเพิ่มพลังสมองให้ลูกได้ทั้งนั้น เพราะกิจกรรมเหล่านี้จะทำให้สมองหลั่งสารจำพวก Neurotrophic Factors (นิวโรโทรฟิก แฟกเตอร์) ซึ่งมีด้วยกันหลายตัว เช่น Neurotorphin (นิวโรโทรฟิน), BDNF (Brain Derived Neurotrophic Factor), Nerve Growth Factor (เนิฟ โกรว์ธ แฟกเตอร์) สารเหล่านี้เปรียบเสมือนสารอาหารที่หล่อเลี้ยงเซลล์ประสาท มีความสำคัญอย่างมากในช่วงที่สมองกำลังพัฒนา โดยเซลล์จะทำหน้าที่กระตุ้นประสาทให้มีการสร้างเซลล์ประสาท เพื่อป้องกันการตายของเซลล์ประสาท กระตุ้นให้เซลล์ประสาทแตกแขนงยืดยาวออก กระตุ้นการงอกของเซลล์ประสาท เป็นต้น
สารนิวโรโทรฟิก แฟกเตอร์ ไม่ได้เกี่ยวข้องโดยตรงกับการทำให้เกิดความสุขค่ะ แต่จะเกี่ยวข้องกับความจำและการเรียนรู้ เมื่อลูกมีความสุขก็จะทำให้สมองหลั่งสารนิวโรโทรฟิก แฟกเตอร์ออกมาเพิ่มขึ้น ทำให้ความจำและการเรียนรู้พัฒนาการขึ้นด้วยค่ะ
เห็นแล้วใช่ไหมคะว่าความสุขมีประโยชน์มหาศาลจริง ๆ
Manager online / นิตยสารรักลูก
