ระดับชั้นของผู้ศรัทธา
@ การศรัทธาของมนุษย์มีระดับสูงต่ำแตกต่างกัน
1. การศรัทธาของบรรดามลาอิกะฮ์มั่นคงแน่นอนไม่มีเพิ่มไม่มีลดต่ำลง มลาอิกะฮ์ไม่มีวันที่จะเนรคุณพระองค์อัลลอฮ์ 
ในสิ่งที่พระองค์ทรงใช้และพวกเขาจะปฏิบัติในสิ่งที่พระองค์ทรงสั่ง และในบรรดามลาอิกะฮ์ มีตำแหน่งที่สูงต่ำแตกต่างกันไป
2. ส่วนอีมานของบรรดานะบีและเราะซูล 
มีเพิ่มแต่ไม่มีลดด้วยความรู้ที่สมบูรณ์ในเรื่องของอัลลอฮ์ และในระหว่างพวกเขาก็มีระดับการศรัทธาที่แตกต่างกัน
3. สำหรับอีมานหรือการศรัทธาของมุสลิมทั่วไปมีเพิ่มด้วยการจงรักภักดีและจะมีลดด้วยการทำสิ่งที่เป็นบาป มุสลิมจะมีระดับชั้นที่แตกต่างกันไปในเรื่องของอีมาน และอีมานก็มีระดับชั้นด้วยเช่นกัน
อีมานขั้นแรกได้ทำให้มุสลิมได้ปฏิบัติอิบาดะฮ์เพื่ออัลลอฮ์ ชอบและมีความสุขกับการอิบาดะฮ์นั้น รวมถึงการรักษาการปฏิบัติอิบาดะฮ์ดังกล่าว การคบค้าสมาคมที่ดีกับผู้คนที่มีระดับชั้นหรือตำแหน่งทางสังคมสูงกว่าหรืออยู่ในระดับเดียวกัน จึงต้องพึ่งพาอีมานที่มีมากกว่าในการป้องกันตัวเองจากการเป็นผู้อธรรมต่อตนเองและต่อผู้อื่นได้ และการคบค้าสมาคมที่ดีกับผู้คนที่มีระดับชั้นหรือตำแหน่งทางสังคมที่ต่ำกว่า ดังเช่น ศาลผู้ตัดสินปัญหาแก่ผู้ต้องหา ผู้ชายกับสมาชิกในครอบครัวของ จึงต้องพึ่งพาอีมานที่มีมากกว่าในการป้องกันตัวเองจากการเป็นผู้อธรรมต่อตนเองและต่อผู้อื่นได้เช่นเดียวกัน
ทุกครั้งที่อีมานมีเพิ่มมากขึ้น ความเชื่อศรัทธาก็มีเพิ่มมากขึ้นและการกระทำที่ดีก็มีเพิ่มมากขึ้นตามไปด้วย ทำให้บ่าวได้ปฏิบัติกิจที่จำเป็นต่ออัลลอฮ์ และกิจที่จำเป็นต่อมนุษย์ด้วยกันอย่างไม่ขาดตกบกพร่อง ดังกล่าวนั้นคือ ผู้ทีมีปฏิสัมพันธ์ที่ดีกับอัลลอฮ์ผู้ทรงสร้างและปฏิสัมพันธ์ที่ดีกับเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน นั่นคือตำแหน่งและระดับชั้นที่สูงที่สุดในโลกดุนยาแห่งนี้และวันอาคิเราะฮ์
@ บ่าวของอัลลอฮ์ ทุกคนอยู่ในภาวะการเดินทางไม่ได้หยุดอยู่กับที่ หากแต่ว่าแต่ละคนจะเดินทางไปสู่ที่สูงหรือที่ต่ำกว่า เดินทางไปข้างหน้าหรือไปข้างหลัง ไม่มีในกฏเกณฑ์ทางธรรมชาติและในหลักการทางศาสนาที่บ่าวผู้หนึ่งหยุดอยู่กับที่โดยที่ไม่ได้เดินทาง ไม่มีมนุษย์คนใดนอกจากจะมีระดับความเร็วในการเดินทางไปสู่สวนแห่งสวรรค์หรือขุมแห่งนรก การเดินทางจะมีผู้ที่เดินเร็วและมีผู้ที่เดินทางช้า จะมีผู้ที่ไปก่อนและผู้ที่ไปทีหลัง จะไม่มีผู้ใดที่หยุดอยู่กลางทางโดยไม่ได้มีการเดินใดๆ แต่จะมีความแตกต่างกันในความเร็วหรือช้าในการเดินทาง ใครผู้ใดที่ไม่ได้เดินทางไปสู่สวรรค์ด้วยอีมานและการงานที่ดีได้ เขาก็จะเดินทางไปสู่ขุมนรกด้วยการปฏิเสธศรัทธาและการงานที่ไม่ดี
อัลลอฮ์ ได้ตรัสว่า
“เพื่อเป็นการตักเตือนสำทับแก่บรรดามนุษย์ สำหรับผู้ที่ประสงค์ในหมู่พวกเจ้าจะรุดหน้า(ไปสู่ความดี) หรือจะรั้งท้าย(เพื่อกระทำความชั่ว)”
(อัลมุดดัษษิรฺ:36-37 )
@ ผู้ศรัทธามีระดับชั้นที่ต่างกันไป ระดับอีมานของบรรดานะบีและเราะซูล มีสูงกว่าคนธรรมดาทั่วไป ระดับอีมานของบรรดาเศาะหาบะฮ์ มีเหนือกว่าคนทั่วไปที่มิใช่เศาะหาบะฮ์ ระดับอีมานของบรรดามุอ์มินที่ดีทั่วไปไม่เหมือนระดับอีมานของบรรดามุนาฟิก ความแตกต่างกันระหว่างระดับอีมานดังกล่าวนี้ตามแต่จิตใจที่คู่กับความรู้ที่มีอยู่เกี่ยวกับอัลลอฮ์ พระนาม คุณสมบัติ การกระทำของพระองค์ ความรู้เกี่ยวกับหลักการชะรีอะห์ที่อัลลอฮ์ ได้กำหนดให้แก่มนุษย์ ความยำเกรงและความกลัวต่ออัลลอฮ์ ความแตกต่างของระดับอีมานเกี่ยวกับคำปฏิญาณ (لا إله إلا الله) ในจิตใจของมนุษย์นั้นอัลลอฮ์ เท่านั้นที่รู้ในสิ่งนี้
@ ผู้ที่รู้เกี่ยวกับอัลลอฮ ยิ่งมากขึ้นเท่าไรความรักที่มีต่อพระองค์ก็จะมีมากขึ้นเท่านั้น ด้วยเหตุนี้ บรรดาเราะซูลคือ กลุ่มคนที่มีความรักและเทิดทูนสรรเสริญอัลลอฮ มากที่สุด ความรักต่ออัลลอฮ์ ที่มีต่อพระองค์อัลลอฮ์ ความดี ความสวยงามและความยิ่งใหญ่ของพระองค์เป็นการทำอิบาดะฮ์ที่แท้จริง เมื่อใดที่ความรักที่มีต่อพระองค์เข้มแข็งมากขึ้นเพียงใดความจงรักภักดีจะสมบูรณ์เพิ่มมากขึ้นเท่านั้น การเทิดทูนสรรเสริญจะมีเพิ่มมากขึ้น และความสุขความพึงพอใจต่อ อัลลอฮ์ จะมีมากขึ้น
ชมรมนักวิชาการปทุมธานี
