ข้อบัญญัติของการมีภรรยาได้หลายคน
( มากกว่า 1 แต่ไม่เกิน 4 )
แปลโดย อิสมาอีล กอเซ็ม
ฉันได้เคยเข้ามาในเวปนี้โดยความตั้งใจ คือ ต้องการทราบข้อเท็จจริงเกี่ยวกับอิสลาม และเพื่อการเรียนรู้เข้าสู่อิสลาม ว่ามีวิธีการอย่างไร และเมื่อฉันได้เข้ามาศึกษาทำให้ฉันได้รับทราบสิ่งที่ฉันไม่ทราบมาก่อนเกี่ยวกับอิสลาม และเรื่องราวมากมายที่สร้างความสงสัย แต่มีอยู่เรื่องหนึ่งที่ทำให้ฉันลังเล คือ การที่ผู้ชายมุสลิมสามารถมีภรรยาได้หลายคน ฉันต้องการข้อชี้แนะที่มีปรากฏในอัลกุรอาน และขอคำแนะนำเพื่อคลายความสงสัย
บรรดาการสรรเสริญเป็นเอกสิทธิ์ของพระองค์อัลลอฮ์
แท้จริงอัลลอฮได้ให้สาสน์สุดท้ายด้วยกับศาสนาอิสลาม ซึ่งอัลลลอฮ์ ได้บอกไว้ว่า ไม่มีศาสนาใดที่จะถูกยอมรับจากพระองค์นอกจากอิสลาม โดยที่พระองค์ได้ตรัสไว้ว่า
“แท้จริงศาสนา ณ ที่อัลลอฮ์ คือ อิสลาม
และบุคคลใดที่แสวงหา อื่นจากอิสลามมาเป็นศาสนา มันจะไม่ถูกรับจากเขา และเขาจะเป็นหนึ่งในผู้ที่ขาดทุน ในโลกอาคีเราะฮ์”
(อาละอิมรอน อายะที่ 85)
การที่ท่านหันหลังให้อิสลามนั้นถือว่าเป็นความขาดทุนอย่างแน่นอน และท่านจะต้องสูญเสียความสุขไป ซึ่งความสุขนั้นกำลังรอท่านหากท่านเข้ารับอิสลาม ดังนั้นจำเป็นจะต้องรีบเร่งในการเข้าสู่อิสลาม และท่านพึงระวังการลังเลที่จะเข้าสู่อิสลาม เพราะการล่าช้านั้นจะทำให้บั้นปลายชีวิตของท่านนั้นไม่สวยงาม
สำหรับเรื่องที่ได้กล่าวมาว่า สาเหตุหนึ่งที่ทำให้ท่านเลิกสนใจ หรือลังเลที่จะเข้ารับในศาสนาอิสลาม คือ เรื่องการที่สามีสามารถมีภรรยาหลายคนได้ ขอให้เธอเข้าใจไว้ว่า การมีภรรยาหลายคนในอิสลามนั้น จุดประสงค์ของมันเป็นสิ่งที่น่าสรรเสริญ
กฎเกณฑ์ในการให้มีภรรยาหลายคนในอิสลาม ได้มีหลักฐานที่ระบุไว้ ที่เป็นบทบัญญัติอนุญาตในเรื่องนี้
อัลลอฮ์ ผู้ทรงสูงส่งได้ตรัสไว้ความว่า
“หากพวกเจ้ากลัวว่า พวกเจ้าจะไม่มีความยุติธรรม แก่เด็กกำพร้า ดังนั้นพวกเจ้าจงแต่งงาน กับผู้หญิงที่ดี สำหรับพวกเจ้า สองคน สามคน หรือ สี่คน
หากพวกเจ้ากลัวว่าพวกเจ้าจะไม่ให้ความยุติธรรม ก็จงมีแค่หญิงเดียว หรือผู้ทีอยู่ภายใต้การครอบครองของมือขวาของพวกเจ้า นั้นเป็นสิ่งที่ใกล้กว่า เพื่อว่าพวกเจ้าจะไม่ลำเอียง”
(อันนิซาฮ์ / 3)
นีคือตัวบทที่อนุญาตให้มีภรรยาได้หลายคน ซึ่งอายะห์ที่มีเกียรติได้ระบุถึงการอนุญาตให้มีภรรยาได้หลายคน สำหรับผู้ชายตามบทบัญญัตอิสลามนั้น สามารถที่จะแต่งงานกับผู้หญิงได้ตั้งแต่หนึ่งคน สองคน สามคน หรือสี่คน ในเวลาเดียวกัน และไม่อนุญาตให้มีมากไปกว่านี้ ซึ่งได้มีการกล่าวไว้ โดยนักอรรถาธิบายอัลกุรอาน และนิติบัญญัติอิสลามโดยมติที่ตรงกันโดยไม่มีการขัดแย้ง
สำหรับการมีภรรยาหลายคนนั้นมีเงื่อนไขดังต่อไปนี้
ประการแรก
ความยุติธรรม เนื่องด้วยคำดำรัสของอัลลอฮ์ ที่ว่า
لقوله تعالى : ( فإن خفتم ألا تعدلوا فواحدة ) النساء/3
“หากว่าพวกท่านกลัวว่า พวกท่านไม่สามารถจะให้ความยุติธรรมได้ ก็จงมีแค่คนเดียว”
เงื่อนไขที่อนุญาตให้มีภรรยาหลายคนได้นั้น คือ ความยุติธรรม หากว่าชายคนใดที่กลัวว่า ตัวเขาไม่สามารถที่จะให้ความยุติธรรมระหว่างภรรยาของเขาได้ ก็ไม่ควรที่จะมีมากกว่าหนึ่งคน
จุดประสงค์ของความยุติธรรมที่อนุญาตให้ผู้ชายมีภรรยาได้หลายคนนั้น คือ ความเสมอภาคเท่าเทียมกันระหว่างภรรยาของเขา ไม่ว่าจะเป็นค่าใช้จ่าย เสื้อผ้า การร่วมหลับนอน และในเรื่องที่เป็นความต้องการจากปัจจัยยังชีพที่จำเป็น สิ่งที่กล่าวต้องอยู่ในความสามารถของผู้ที่ต้องการมีภรรยาหลายคน สำหรับความยุติธรรมในเรื่องของความรักไม่เป็นสิ่งที่ถูกบังคับในเงื่อนไข เพราะความยุติธรรมในความรักเป็นสิ่งที่เป็นไปไม่ได้
ดังดำรัสของอัลลอฮ์ ที่ว่า
معنى قوله تعالى : ( ولن تستطيعوا أن تعدلوا بين النساء ولو حرصتم ) النساء/129
“และพวกเจ้าไม่สามารถที่จะให้ความยุติธรรมระหว่างผู้หญิงได้เลยถึงแม้พวกเจ้าจะมีความปรารถนาที่แรงกล้า”
(ซูเราะห์ อันนิซาฮ /129)
ประการที่สองมีความสามารถในการจ่ายค่าเลี้ยงดูให้แก่บรรดาภรรยาได้ หลักฐานสำหรับเงื่อนไขข้อนี้คือ
ดำรัสของอัลลอฮ์ ที่ว่า
قوله تعالى : ( وليستعفف الذين لا يجدون نكاحاً حتى يغنيهم الله من فضله ) النور/33
“และผู้ที่ไม่มีโอกาสแต่งงาน ให้เขาข่มอารมณ์ จนกว่าอัลลอฮ์ จะให้พวกเขาร่ำรวยขึ้นจากความโปรดปรานของพระองค์”
(ซูเราะห์ อันนูร/33)
แท้จริงอัลลอฮ์ ได้ให้ผู้ที่มีความสามารถที่จะแต่งงานได้ (หมายถึงมีสมรรถภาพทางเพศ) แต่เขามีอุปสรรคที่ไม่สามารถแต่งงานได้ คือ ไม่มีสินสอด และไม่มีความสามารถที่จะเลี้ยงดูภรรยาก็ให้เขาข่มอารมณ์ 6/286
ประการที่สามเหตุผลหรือข้อเร้นลับในการอนุญาตให้มีภรรยาหลายคน
1. การมีภรรยาหลายคน จะทำให้กำเนิดประชาชาติมากขึ้น เป็นที่ทราบกันดีว่าจำนวนคนจะมากขึ้นมาไม่ได้นอกจากด้วยกับการแต่งงาน การมีภรรยาหลายคนนั้นย่อมจะมีบุตรมากกว่า การมีภรรยาคนเดียว ซึ่งเป็นที่ยอมรับในหมู่ปัญญาชนว่า การเพิ่มของจำนวนประชากรเป็นสาเหตุที่ทำให้ประเทศชาติมีความเข้มแข็ง
การเพิ่มจำนวนคนเพื่อมาสนองตอบแรงงานและเป็นการเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจ หากมีผู้นำที่มีการจัดการที่ดีในการบริหารประเทศและ ใช้ประโยชน์จากทรัพยากรที่มีอยู่ให้เหมาะสม เลิกหลงเชื่อการโฆษณาชวนเชื่อที่ว่า การเพิ่มจำนวนของประชากรนั้น จะมีผลต่อทรัพยากรที่มีอยู่ว่ามันจะไม่เพียงพอ (หากจำนวนประชากรเพิ่มขึ้นตามทษฏีปัจจุบัน)
อัลลอฮ์ ผู้ทรงปรีชาญาณ พระองค์ คือ ผู้ทรงบัญญัติในเรื่องการมีภรรยาหลายคน แน่น่อนพระองค์จะเป็นผู้ที่ดูแล ในเรื่องปัจจัยยังชีพของบ่าวของพระองค์ให้เพียงพอแก่พวกเขา และจะเพิ่มพูนแก่พวกเขา แท้จริงความขาดแคลนเกิดขึ้นเพราะการคดโกงจากการบริหารของผู้นำประเทศต่างๆ ในโลก
ถ้าเราลองพิจารณา ประเทศจีนเป็นประเทศที่มีประชากรมากที่สุดในโลก และจีนนั้นเป็นประเทศมีความเข้มแข็งมากที่สุดในโลก และประเทศใดที่คิดจะรุกรานประเทศจีนคงจะต้องคิดกันหลายตลบ เพราะอะไรหรือ ?
2. จากการสำรวจพบว่าจำนวนของผู้หญิงมีมากกว่าผู้ชาย หากผู้ชายแต่ละคนแต่งงานกับผู้หญิงได้แค่คนเดียว ซึ่งหมายความว่าผู้หญิงต้องอยู่โดยไม่มีสามี ซึ่งเป็นสิ่งที่ทำให้เกิดความเดือดร้อนต่อตัวผู้หญิง และสังคมสำหรับความเดือดร้อนที่จะเกิดขึ้นกับผู้หญิง คือ ผู้หญิงขาดคนที่จะมาทำหน้าที่และให้ประโยชน์ เช่นให้ที่อยู่อาศัย ให้ปัจจัยในการดำเนินชีวิต และสามีเป็นผู้ปกป้องให้รอดพ้นจากอารมณ์ที่ต้องห้าม และผู้หญิงจะมีความสุขจากการที่ได้ให้กำเนิดบุตร
ดังนั้นการที่ผู้หญิงไม่มีสามี เป็นการใช้ชีวิตที่ไร้จุดหมาย และจะทำให้เกิดความเดือดร้อนขึ้นในสังคม และบางครั้งความโดดเดี่ยวจะทำให้เธอใช้ชีวิตเหมือนกับการใช้ชีวิตของผู้หญิงที่ไม่ดี มีโอกาสที่จะไปมีเพศสัมพันธ์ที่ผิดประเวณี (ขอต่ออัลลอฮ์ ให้ปลอดภัยจากมัน) และความชั่วร้ายจะแพร่กระจาย ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคร้าย และโรคอื่นที่ไม่มีทางรักษาให้หายได้
การที่ผู้หญิงมีความประพฤติแบบชู้สาวจะให้กำเนิดเด็กที่ไม่มีคนรับผิดชอบ และไม่รู้ว่าบิดาของเขาคือใคร? ไม่มีใครที่จะอุ้มชูเลี้ยงดูพวกเขา และพวกเขาจะขาดการอบรมที่ดี เมื่อเติบโตพวกเขาจะต้องเผชิญกับการใช้ชีวิตในสังคม พวกเขาจะกลายเป็นคนที่มีปมด้อย เป็นลูกที่เกิดจากการผิดประเวณีไม่มีพ่อ ส่งผลต่อการดำเนินชีวิตของพวกเขา และสุดท้ายบางคนจึงใช้ชีวิตแบบเสเพล เป็นผู้ที่ทำลายสังคม และอาจจะกลายเป็นผู้ที่ทำความเสียหายให้เกิดขึ้นในประเทศของเขา เหมือนที่เกิดขึ้นในประเทศต่างๆ
3. ผู้ชายอาจจะประสบอุบัติเหตุที่นำไปสู่การสูญเสียชีวิต และพวกเขาต้องรับภาระหน้าที่ ที่หนักอึ้งตลอดจนการเป็นทหารต่อสู้ในสมรภูมิ สาเหตุนี้ทำให้การเสียชีวิตของผู้ชายมีมากกว่าผู้หญิง และด้วยกับสาเหตุที่ผู้ชายมีจำนวนที่น้อยกว่าจะพบว่า สถิติหญิงที่เป็นโสดนั้นมีมาก การแก้ปัญหาในเรื่องนี้มีเพียงหนทางเดียว คือ การที่ผู้ชายมีภรรยาหลายคน
4. สำหรับผู้ชายบางคน เป็นบุคคลที่มีความต้องการทางเพศสูง การมีภรรยาเพียงคนเดียวนั้นไม่เป็นการเพียงพอ หากเขาถูกห้ามจากการมีภรรยาหลายคน เท่ากับเป็นการสร้างความลำบากแก่ตัวเอง และบางครั้งอาจจะไปปลดปล่อยอารมณ์ด้วยกับการทำสิ่งที่ต้องห้าม(ทำซินา) ประกอบกับการที่ผู้หญิงต้องมีประจำเดือนทุกเดือน และเมื่อนางคลอดบุตรก็ต้องรออีกสี่สิบวัน ถึงจะหมดเลือดจากการคลอดบุตร ผู้ชายไม่สามารถที่จะร่วมหลับนอนด้วยได้ เพราะการร่วมหลับนอนขณะที่ผู้หญิงประจำเดือน และเลือดหลังจากคลอดบุตรเป็นสิ่งที่ต้องห้าม ในกรณีเช่นนี้จึงอนุญาตให้มีภรรยาได้หลายคน หากสามารถที่จะให้ความยุติธรรมระหว่างภรรยาได้
5. การมีภรรยาหลายคนไม่ได้มีเฉพาะในศาสนาอิสลามเท่านั้น เรื่องนี้เป็นที่แพร่หลายในประชาชาติต่างๆ โดยที่นะบีบางท่านได้แต่งงานกับผู้หญิงมากกว่าหนึ่งคน เช่นท่านนะบีสุไลมาน มีภรรยาถึง 70 คน และในยุคของท่านนะบีมุฮัมมัด ผู้ชายบางคนเข้ารับอิสลามโดยที่เขามีภรรยาอยู่ก่อนแล้วถึง 8 คน บางคนมีภรรยา 5 คน ท่านนะบี จึงมีคำสั่งให้พวกเขาเลิกให้เหลือเพียงสี่คนตามหลักการ
6. ภรรยาเป็นหมัน หรือไม่สามารถสนองตอบความต้องการของสามีได้ และสามีมีความต้องการที่จะมีทายาท ซึ่งเป็นสิ่งถูกต้อง และเขาต้องการที่จะใช้ชีวิตคู่ที่มีความสุขนั้นเป็นสิ่งที่อนุญาต เมื่อเป็นเช่นนั้นไม่มีหนทางใดที่จะแก้ปัญหานี้ได้นอกจาก การแต่งงานกับผู้หญิงอีกคน จากความยุติธรรมและเป็นสิ่งที่ดีกับภรรยา คือ นางจะต้องพอใจที่ใช้ชีวิตอยู่ร่วมต่อไป และอนุญาตให้สามี แต่งงานใหม่ได้
7. บางครั้งมีผู้หญิงที่เป็นเครือญาติของผู้ชาย ไม่มีผู้เลี้ยงดูโดยที่นางนั้นไม่มีสามี หรือนางเป็นหญิงหม้ายที่สามีตายจาก และผู้ชายต้องการช่วยเหลือนาง โดยการที่นำนางมาอยู่ที่บ้านของเขา กับภรรยาคนแรก(ด้วยกับการแต่งงาน) และทำการเลี้ยงดูนาง และให้ค่าใช้จ่ายแก่นาง นี่คือสิ่งที่ดีกว่า ที่จะทิ้งให้นางอยู่คนเดียว
8. สาเหตุอื่นๆ ที่บทบัญญัติได้เรียกร้องให้มีภรรยาได้หลายคน เช่น ต้องการที่จะเชื่อมต่อความสัมพันธ์ ระหว่างสองครอบครัว หรือ ระหว่างผู้นำ หรือระหว่างบุคคล หรือ องค์กร เมื่อพิจราณาดูแล้วว่าสิ่งที่จะทำให้เจตนารมณ์ในเรื่องนี้เป็นจริงขึ้นมาได้ ก็ด้วยกับการเกี่ยวดองกัน คือ การแต่งงานถึงแม้ว่าการมีภรรยาหลายคนจะได้รับการคัดค้าน โดยที่ผู้คัดค้านบางคนกล่าวว่า แท้จริงการมีภรรยาหลายคนนั้น สร้างความเดือดร้อนให้เกิดขึ้นในครอบครัว เช่นสร้างความบาดหมาง การเป็นศัตรู และนำไปสู่ความวุ่นวายที่จะเกิดขึ้นในครอบครัว เช่น ระหว่าง พ่อ กับลูกๆ และ บุคคลอื่นๆ ความเดือดร้อนนี้ไม่นานก็จะหมดไป ถึงแม้ไม่มีภรรยาหลายคนใช่ว่า ความเดือดร้อนจะไม่เกิดขึ้นในครอบครัว
ตอบข้อคัดค้านในการไม่เห็นด้วยกับการมีภรรยาหลายคนแท้จริงความขัดแย้งในครอบครัว สามารถเกิดขึ้นกับครอบครัวที่มีภรรยาคนเดียว และครอบครัวที่มีภรรยาหลายคนนั้นกลับไม่มีปัญหาดังกล่าว หากยอมรับว่าในการที่มีภรรยาหลายคนนั้นมีปัญหากว่าการมีภรรยาคนเดียว และถือว่าการมีภรรยาหลายคนเป็นสิ่งที่นำมาซึ่งความเดือดร้อนและความเลวร้ายในการดำเนินชีวิต แต่ในความเดือดร้อนนั้นยังมีสิ่งที่ดีแอบแฝงอยู่ ซึ่งในการใช้ชีวิตไม่ได้มีสิ่งเลวร้ายเสมอไป และไม่ได้มีสิ่งที่ดีเสมอไป มันต้องปะปนกันไป เมื่อประเมินถึงผลดีที่จะได้รับมากกว่า
กฎหมายได้ถูกนำมาใช้ในการอนุญาตให้มีภรรยาหลายคน ซึ่งในการมีภรรยาหลายคนนั้นภรรยาแต่ละคนมีสิทธิ์ของตัวเองเป็นการเฉพาะ ไม่ว่าจะเป็นที่อยู่อาศัย และไม่อนุญาตให้สามีบังคับบรรดาภรรยาของเขาให้อาศัยอยู่ในบ้านหลังเดียวกัน
คำถามในเมื่ออนุญาตให้ผู้ชายมีภรรยาได้หลายคนทำไมไม่อนุญาตผู้หญิงให้มีสามีได้หลายคนด้วย?
คำตอบในประเด็นนี้ สำหรับผู้หญิงการมีสามีหลายคนนั้นไม่มีประโยชน์ใดๆ ต่อนาง แต่ในทางตรงกันข้ามมันเป็นการทำลายเกียรติยศ และทำให้สูญเสียสายสกุลของลูกของนาง(ถ้าหากมีสามีหลายคน) เนื่องจากถ้ามีการผสมกันหลายสายเลือด เมื่อเชื้ออสุจิของผู้ชายหลายคนมาผสมกันในที่เดียวกัน จะทำให้สายเลือดของเด็กที่เกิดมาหายไป และเมื่อเป็นเช่นนั้นไม่มีใครที่จะรับผิดชอบในการเลี้ยงดูเด็กคนนั้น และทำให้ครอบครัวไม่มีความสุข และทำลายความสัมพันธ์ระหว่างพ่อและลูก ซึ่งการกระทำเช่นนั้นอิสลามไม่อนุญาต และเช่นเดียวกันไม่เกิดประโยชน์ใดๆ แก่ผู้หญิง ลูกๆ และ สังคม
จากหนังสือ อัลมูฟัศศฮล ฟี อะกามุลมัรอะห์ เล่มที่ 6 / 290
Islamqa.com เชคซอและห์ อัลมูนัจญิด คำถามที่ 14022