ครูที่แท้จริง
ตลอดช่วงชีวิตของท่านศาสดานะบีมุฮัมมัด ท่านได้พิสูจน์ให้เราเห็นว่า ท่านนะบี คือ ครูที่แท้จริง ท่านได้กำชับบรรดาเศาะฮาบะฮ์ศึกษาและแสวงหาความรู้ทั้งวิชาการทางศาสนาและวิชาการทางโลก เพราะอิสลามไม่เคยแยกระหว่างวิชาการทั้งสองนี้ และถือว่าวิชาใดก็ตามที่จะช่วยให้มนุษย์เคารพภักดีต่ออัลลอฮ์ วิชานั้นเป็นวิชาศาสนาแม้ว่าวิชาเหล่านั้นจะเกี่ยวข้องกับทางโลกก็ตามเรื่องราวทั้งหมดนี้เราได้ประจักษ์เห็นชัดจากเหตุการณ์หลังสงครามบะดัร เชลยสงครามหลายคนได้ถูกบัญชาให้สอนเด็ก ๆ ชาวอันศอร เพื่อเป็นค่าไถ่สำหรับตัวเองจากการเป็นเชลยศึกในครั้งนั้น (Al Umari 1991 ; 2 : 43)
บรรดาเชลยสงครามดังกล่าวล้วนเป็นชาวมุชริกที่ปฏิเสธคำเชิญชวนของท่านนะบี และไม่มีความรู้เกี่ยวกับอิสลาม แต่เขาได้รับอนุญาตให้สอนบรรดาลูก ๆ ของชาวอันศอรเพื่อเป็นค่าไถ่สำหรับตัวเอง ดังวิชาที่เขาเหล่านั้นสอนได้แก่วิชาการอ่านและการเขียนภาษาอาหรับ เหตุการณ์ทั้งหมดนี้ล้วนยืนยันได้อย่างชัดเจนว่าท่านนะบี เป็นปรมาจารย์ที่มีความคิดลึกซึ้ง และมีวิสัยทัศน์ที่กว้างไกล อีกทั้งยังเป็นอัจฉริยบุคคลที่ยากจะหาผู้ใดมาเทียบเคียงได้ อย่างไรก็ตาม การเรียนกับผู้ปฏิเสธแม้จะเป็นที่อนุมัติ แต่การเรียนการสอนกับพวกเขาเหล่านั้นต้องได้รับการปฏิบัติอย่างระมัดระวังและรอบคอบ นอกจากนั้นวิชาที่จะเรียนควรเป็นบางวิชาเท่านั้น
ความจริงนะบีมุฮัมมัด นั้นไม่ใช่เป็นเพียงครูสำหรับ มุสิลมเท่านั้น หากแต่ยังเป็นครูของมวลมนุษยชาติ ดังที่พระองค์อัลลอฮ์ ตรัสว่า
الانبياء : ١٠٧ وما ارسلنك الا رحمة للعلمين
" และเรามิได้ส่งเจ้ามาเป็นศาสนทูต ( เพื่ออื่นใดทั้งสิ้น ) นอกจากเพื่อเป็นธรรมแก่ชาวโลก ( ทั้งมวล )"
(อัล อันบิยาอ : 107)
อีกหลักฐานหนึ่งที่แสดงให้เห็นว่าท่านนะบี คือครูของมนุษยชาติ คือ การส่งสาส์นไปยังเมืองต่าง ๆ เพื่อเชิญชวนบรรดาผู้ครองนครให้หันมารับอิสลาม ท่านนะบี ได้สั่งให้อาลักษณ์เขียนสาส์นโดยบรรจุความรู้เกี่ยวกับหลักศรัทธา แล้วส่งตัวแทนผู้นำสาส์นไปยังเมืองต่าง ๆ เช่น ท่านส่ง
♦ ดิฮยะฮ อิบนุ เคาะลีฟะฮ อัล กัลบี (Dihyah Ibnu Khalifah al Kalbi) ไปยังซีซาร์ (Caesar)
♦ อับดุลลอฮ อิบนุ ฮุษาฟะฮ อัล - ซาฮามี (Abd Allah Ibnu Hudhafah al Sahami) ไปยังคอสโรส (Chosroes) แห่งอาณาจักรเปอร์เซีย
♦ อัมร อิบนุ อุมัยยะฮ อัล - ฎอมรี (Amr Ibnu Umayyah al Damri) ไปยังกษัตริย์เนกุส (Negus) แห่งอบิสสีเนีย
♦ ฮาติบ อิบนุ อบู บัลตะอะฮ อัล - ลุคอมี (Hatib Ibnu Baltaah al Lukhami) ไปยังมุเกากิซ (Muqawais) ผู้ครองอิยิปต์ (Egypt)
♦ ซาฏิบ อิบนุ อัมร อัล อะมีรี (Satip Ibnu Amr al Amiri) ไปยังเฮาะษะฮ
♦ อิบนุ อะลี หานะฟี (Hawdhah Ibnu Ali al Hanafi) ในยะมามะฮ (Yamamah) ( เฏาะบะรี , 1987, 2 : 128; Umari, 2, 1991 : 127)
ภารกิจการเป็นครูของท่านนะบี นั้นไม่ได้ผูกขาดสำหรับท่านเพียงผู้เดียว หากแต่ยังรวมถึงเหล่าเศาะหาบะฮ์ วัตถุประสงค์ของการอบรมสั่งสอนนั้นคือ เพื่อเตรียมพวกเขาสำหรับภารกิจของการเป็นครู และได้กำชับพวกเขาเหล่านั้นให้ทำการเผยแผ่อิสลาม แม้จะเป็นเพียงอายะฮ์เดียวก็ตาม
การศึกษาของเด็กและสตรี
เกี่ยวกับการศึกษาของเด็กและสตรี ท่านได้ให้ความสำคัญเท่า ๆ กัน (Bilgrimi and Ashraf, 1985 : 19) โดยเฉพาะการศึกษาของสตรีมุสลิม ท่านเองเป็นผู้สอน โดยจะทำการสอนสัปดาห์ละครั้ง (al Afendi and Baloch, 1980 : 143) สำหรับการศึกษาของเด็กๆ ท่านนะบี ได้กำชับผู้ที่เป็นบิดามารดาให้อบรมสั่งสอนลูก ๆ ของตนเพราะท่านนะบี ถือว่าเด็กทุกคนที่เกิดมาล้วนบริสุทธิ์ เขาจะเป็นมุสลิมหรือผู้ปฏิเสธนั้นขึ้นอยู่กับการอบรมของบิดามารดาดังวัจนะที่ว่า
“ เด็กทุกคนที่เกิดมาล้วนบริสุทธิ์ ดังนั้นบิดามารดาของเขาต่างหากที่จะทำให้เขาเป็นยิว หรือเป็นคริสเตียน หรือเป็นพวกมะญูซี ( พวกบูชาไฟ )”
(รายงานโดย อัล บุคอรี)
และอีกหะดีษหนึ่ง
“ จงสั่งลูก ๆ ของท่านให้ดำรงละหมาด เมื่อเขาเหล่านั้นอายุได้เจ็ดปีและจงตีพวกเขา (หากพวกเขาไม่ดำรงละหมาด) เมื่อพวกเขาอายุได้ 10 ปี และจงแยกห้องนอนระหว่างพวกเขา ”
(รายงานโดย อบู ดาวูด)
Islamic Information center of psu Fathoni