รอมาฏอน อุทยานแห่งการพัฒนา คุณภาพชีวิต ศรัทธาชน
โดย : อ.อาหมัด อัลฟารีตีย์
เดือนรอมาฎอนเป็นเดือนแห่งการถือศีลอด มีจุดประสงค์เพื่อฝึกอบรมและหล่อหลอมให้ผู้ศรัทธามีความสำรวมตนจากความชั่วและยำเกรงต่ออัลลอฮฺ ซึ่งเป็นสุดยอดคุณลักษณะที่ประเสริฐ
อัลลอฮฺทรงตรัสว่า
{ يَأَيُّهَا الَّذِيْنَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِيْنَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُوْن }
“บรรดาผู้ศรัทธาเอ๋ย! การถือศีลอดได้ถูกกำหนดสำหรับสูเจ้า ดั่งที่ได้ถูกกำหนดสำหรับบรรดาก่อนหน้าสูเจ้า เพื่อสูเจ้าจะได้สำรวมตนจากความชั่ว”
(อัลบาเกาะเราะฮฺ 2 : 183)
ท่านรสูลุลลอฮฺ กล่าวว่า
" مَنْ صَامَ رَمَضانَ إيْمَانًا واحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ "
“ผู้ใดถือศีลอดด้วยศรัทธามั่นและหวังในความโปรดปรานจากอัลลอฮฺ เขาจะได้รับการอภัยโทษจากความผิดของเขาในอดีต”
(หะดีษรายงานโดยบุคอรีย์เลขที่37 และมุสลิมเลขที่1268)
กิจกรรมการฝึกอบรมและพัฒนาคุณภาพชีวิตในเดือนรอมาฎอนจะไม่จบลงเพียงในภาคกลางวัน แต่จะต่อเนื่องไปจนถึงภาคกลางคืน ซึ่งเป็นห้วงเวลาที่ดีเยี่ยมสำหรับผู้ที่ปรารถนาจะตักตวงและแสวงการอภัยโทษและพระเมตตาจากอัลลอฮฺ ผู้ทรงยิ่งในความเมตตากรุณาปราณีและผู้ทรงอภัย นั่นก็คือ การละหมาดยามค่ำคืน นั่นเอง
ท่านรสูลุลลอฮฺ กล่าวว่า
" مَنْ قَامَ رَمَضَانَ إِيْمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ "
“ผู้ใดลุกขึ้น (ละหมาดและประกอบอิบาดะห์) ด้วยศรัทธามั่นและหวังในผลตอบแทนจากอัลลอฮฺ เขาจะได้รับการอภัยโทษจากความผิดของเขาในอดีต”
(บุคอรีเลขที่ 36 และมุสลิมเลขที่ 1266 )
รอมาฎอนเดือนแห่งอัลกุรอาน
เดือนรอมาฎอนเป็นเดือนที่อัลลอฮฺทรงประทานอัลกุรอานลงมา เพื่อเป็นธรรมนูญแห่งชีวิตของมวลมนุษยชาติ เป็นคำสอนที่ครอบคลุม สมบูรณ์และสอดคล้องกับมนุษย์ทุกยุคสมัย เป็นคัมภีร์ที่นิรันดร์ อัลลอฮฺตรัสว่า
{ شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِى أُنْزِلَ فِيْهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ }
“เดือนเราะมะฎอนคือ เดือนที่อัลกุรอานได้ถูกประทานลงมา เป็นทางนำสำหรับปวงมนุษย์ และหลักฐานต่างๆแห่งทางนำ และข้อจำแนกระหว่างความจริงและความเท็จ...”
(อัลบาเกาะเราะฮฺ 2 : 185)
ดังนั้น วิถีชีวิตของมุสลิมในเดือนรอมาฎอนเป็นชีวิตที่แนบแน่นและใกล้ชิดกับอัล-กุรอานเป็นอย่างมาก การอ่านอัล-กุรอานในเดือนรอมาฎอนควรอ่านอย่างน้อย 1 จบ หรือมากกว่านั้น
ท่านรสูลุลลอฮฺ จะอ่านและทบทวนอัลกุรอานในเดือนรอมาฎอน โดยการนำของญีบรีล
ท่านรสูล กล่าวว่า
" كَانَ يَلْقَاهُ جِبْرِيْلُ فِى كُلِّ لَيْلَةٍ مِنْ رَمَضَانَ فَيُدَارِسُهُ القُرْآنَ "
“แท้จริงรสูลุลลอฮฺ พบกับญิบรีลทุกคืนในเดือนรอมาฎอนเพื่อทบทวน อัลกุรอาน”
(หะดีษรายงานโดยบุคอรี เลขที่ 6 )
อาจกล่าวได้ว่าการมาของรอมาฎอนและการกำหนดให้ถือศีลอดนั้นก็เพื่อให้มุสลิมมีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับอัลกุรอาน
รอมาฎอนเดือนแห่งดุอาอ์
ดุอาอฺเป็นอิบาดะฮฺเหมือนกับอิบาดะฮฺอื่นๆที่ผู้กระทำด้วยจิตใจบริสุทธิ์จะได้รับผลบุญ โดยเฉพาะสำหรับผู้ถือศีลอด ดุอาอ์ของเขาจะไม่ถูกผลักไส
ท่านรสูล กล่าวว่า
" الدعاء هو العبادة " ความว่า "ดุอาอ์นั้นคืออิบาดะฮฺ"
(ในเศาะเหียะห์ อบูดาวูด เลขที่ 1329 )
ท่านรสูล กล่าวอีกว่า
" ثَلاَثُ دَعْوَاتٍ لاَ تُرَدُّ : دَعْوَةُ الْوَالِدِ وَدَعْوَة الصَّائِمِ وَدَعْوَةُ الْمُسَافِرِ "
"ดุอาอ์สามประเภทที่ไม่ถูกผลักไสคือดุอาอ์ของบุพการี ดุอาอ์ของผู้ถือศีลอด และดุอาอ์ของผู้เดินทาง"
(รายงานโดยอัลบัยฮะกีย์เลขที่ 6185,ในเศาะเหียห์อัลญามิอฺเลขที่ 3032 )
รอมาฎอนเดือนแห่งลัยละตุ้ลก็อดรฺ
อัลลออฺตรัสว่า
{ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِى لَيْلَةِ الْقَدْرِ * وَمَا أَدْرَاك مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ * لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ * تَنَزَّلُ الْمَلاَئِكَةُ وَالرُّوْحُ فِيْهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ * سَلاَمٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ }ن
“แท้จริง เราได้ประทานอัล-กุรอานลงมาในคืนลัยละตุลก็อดริ์ อันใดจะทำให้เจ้าทราบว่า คืนลัยละตุลก็อดริ์คืออะไร? คืนลัยละตุลก็อดริ์นั้นดีกว่าพันเดือน ปวงมลาอีกะห์และอัร-รูหฺ ( ญีบรีล ) ลงมาใน ( คืน ) นั้น โดยอนุมัติของพระผู้อภิบาลของพวกเขาพร้อมด้วย ( พระบัญชา ) แห่งกิจการทุกสิ่ง ศานติ! นี่จนกระทั่งเบิกอรุณ”
(อัล-ก็อดรฺ 97: 1-5)
ท่านรสูลุลลอฮฺ กล่าวว่า
" تَحَرَّوْا لَيْلَةَ الْقَدْرِ فِى الْعَشْرِ الأَوَاخِرِ مِنْ رَمَضَانَ "
“จงแสวงหาลัยละตุลก็อดรฺอย่างจริงจังในช่วงสิบวันสุดท้ายของเดือนรอมาฎอน”
(หะดีษรายงานโดยบุคอรีย์เลขที่1886 และมุสลิมเลขที่2006)
ดุอาอ์สำหรับคืนลัยละตุลก็อดร์
ท่านหญิงอาอิชะฮฺได้ถามท่านรสูลุลลอฮฺว่า บอกฉันเถิด ถ้าหากคืนใดฉันรู้ว่า เป็นลัยละตุลก็อกร์ จะให้ฉันกล่าวดุอาอ์ใด ?
ท่านรสูล ตอบว่า จงกล่าวว่า
" اللّهُمَّ إِنَّكَ عَفُوٌّ تُحِبُّ الْعَفْوَ فَاعْفُ عَنِّيْ "
"โอ้องค์อภิบาลแห่งข้า แท้จริง พระองค์นั้นทรงเป็นผู้อภัยยิ่ง พระองค์ทรงรักการอภัย ดังนั้นได้โปรดอภัยให้แก่ข้าพระองค์ด้วยเถิด"
( รายงานโดยอิบนุมาญะฮฺเลขที่ 3840)
รอมาฎอนเดือนแห่งการเอียะติก้าฟ
ช่วงสิบวันสุดท้ายของเดือนรอมาฎอนเป็นช่วงเวลาที่ประเสริฐที่สุดและเป็นนาทีทองสำหรับการตักตวงและแข่งขันการทำความดี ท่านรสูลุลลอฮฺ จึงมีความกระตือรือร้นและจริงจังกับการปฏิบัติตามพระบัญชาของอัลลอฮ์
ท่านหญิงอาอิชะห์รายงานว่า
" كَانَ رَسُول الله يَجْتَهِدُ فِى الْعَشْرِ الأَوَاخِرِ مَا لاَ يَجْتَهِدُ فِى غَيْرِهِ "
“แท้จริงท่านรสูลุลลอฮฺ จะกระตือรือร้นและจริงจังกับการปฏิบัติตามพระบัญชาของอัลลอฮ์ ในช่วงสิบวันสุดท้ายของเดือนรอมาฎอน ซึ่งไม่เคยกระทำมากเช่นนี้ในคืนอื่นๆ”
(หะดีษรายงานโดยมุสลิมเลขที่2009)
ในช่วงสิบวันสุดท้ายของเดือนรอมาฎอน ท่านรสูลุลลอฮฺจะเอียะติก้าฟที่มัสยิดทุกปีไม่เคยขาดตราบจนวาระสุดท้ายของชีวิต ดังหะดีษรายงานจากท่านหญิงอาอิชะห์ความว่า
"كَانَ النَّبِيُّ يَعْتَكِفُ العَشْرَ الأَوَاخِرَ مِنْ رَمَضَانَ حَتَّى تَوَفَّاهُ اللهُ، ثُمَّ اعْتَكَفَ أَزْوَاجُهُ مِنْ بَعْدِهِ "
“แท้จริง ท่านนบี เอียะติก้าฟในช่วงสิบวันสุดท้ายของเดือนรอมาฎอนทุกปีตราบจนท่านเสียชีวิต ต่อมาบรรดาภรรยาของท่านก็ได้สืบทอดต่อ”
(บุคอรีย์เลขที่1886 และมุสลิมเลขที่2006)
รอมาฎอนเดือนแห่งการความโอบอ้อมอารีและเอื้ออาทร
รอมาฏอนเป็นสถาบันแห่งการฝึกอบรมและพัฒนาคนให้มีความโอบอ้อมอารีและเอื้ออาทร ท่านหญิงอาอิชะห์รายงานว่า
" كان رسول الله أَجْوَدَ النَّاس وَكَانَ أَجْوَدُ مَا يَكُوْنُ فِى رَمَضَانَ "
“แท้จริงท่านรสูลุลลอฮฺ นั้นเป็นผู้มีจิตโอบอ้อมอารี และท่านจะมีจิตโอบอ้อมอารีมากในช่วงเดือนรอมาฎอน”
(หะดีษรายงานโดยบุคอรีย์เลขที่ 6 และมุสลิมเลขที่2308)
ส่วนหนึ่งของรูปธรรมแห่งความเอื้ออาทรในเดือนรอมาฎอน ก็คือ การเลี้ยงอาหารแก่ผู้ละศีลอด
" مَنْ فَطَّرَ صَائِمًا كَانَ لَهُ مِثْلُ أَجْرِهِ غَيْرَ أَنَّهُ لاَ يَنْقُصُ مِنْ أَجْرِ الصَّائِمِ شَيْئًأ "
“ผู้ใดให้อาหารละศีลอดแก่ผู้ที่ถือศีลอด เขาจะได้รับผลบุญตอบแทนเหมือนกับผู้ที่ถือศีลอด และผลบุญที่เขาได้รับนั้น จะไม่ทำให้ผลบุญของผู้ที่ถือศืลอดพร่องเลยแม้แต่น้อย”
( ติรมีซีย์ : 807 และอิบนุมาญะห์ : 1619)
คำเชิญชวน
ภารกิจอันประเสริฐที่มุสลิมพึงปฏิบัติในเดือนรอมาฎอน คือ
• พึงให้เกียรติแก่เดือนรอมาฎอนอันสูงส่งด้วยการไม่ละเมิดขอบเขตต่างๆที่ถูกกำหนดไว้
• เข้าใจและเข้าถึงแก่นแท้และสารัตถะของรอมฎอนพร้อมนำไปฏิบัติด้วยศรัทธาและหวังผลตอบแทนจากอัลลอฮ์
• ละหมาดตะรอเวียฮฺและวิตรฺในคืนของเดือนรอมาฏอน