เส้นทางของชัยฏอน
มุหัมมัด อิบรอฮีม อัตตุวัยญิรีย์
ทางที่มนุษย์ใช้ดำเนินชีวิตนั้นมีสี่ทางคือ ขวา ซ้าย หน้า และ หลัง ไม่ว่าเส้นทางใดที่มนุษย์ใช้เดินเขาย่อมต้องพบว่ามีชัยฏอนคอยที่จะล่อลวงเขาทั้งนั้น หากบ่าวได้ดำเนินชีวิตเพื่อทำการเชื่อฟังต่ออัลลอฮฺ เขาก็จะพบว่ามีชัยฏอนคอยทำให้ท้อใจ คอยฉุดดึงให้ช้า และคอยขัดขวางเขา หากบ่าวได้มุ่งสู่การทำบาป เขาก็จะพบว่ามีชัยฏอนคอยยุยงส่งเสริม คอยรับใช้ คอยช่วยเหลือ และคอยทำให้มันดูสวยงามน่าปฏิบัติ
อัลลอฮฺ ได้ตรัสความว่า
"มันกล่าวว่า ด้วยเหตุที่พระองค์ได้ทรงให้ข้าพระองค์ตกอยู่ในความหลงผิด
แน่นอนข้าพระองค์จะนั่งขวางกั้นพวกเขาซึ่งทางอันเที่ยงตรงของพระองค์
แล้วข้าพระองค์จะเข้ามายังพวกเขา จากเบื้องหน้าของพวกเขา และจากเบื้องหลังของพวกเขา
และจากเบื้องขวาของพวกเขา และจากเบื้องซ้ายของพวกเขา
และพระองค์จะไม่พบว่าส่วนมากของพวกเขานั้นเป็นผู้ขอบคุณ"
(อัล-อะอฺรอฟ: 16-17)
ประตูทางเข้าของชัยฏอน
ช่องทางที่ชัยฏอนใช้เข้ามาก่อกวนมนุษย์นั้นมีสามช่องทางคือ ชะฮฺวะฮฺ (ความใคร่อยาก) ความโกรธ และ ฮะวา (อารมณ์) ชะฮฺวะฮฺนั้นเป็นประเภทเดียวกันกับนิสัยของสรรพสัตว์ต่างๆ (บะฮีมียะฮฺ) ด้วยนิสัยนี้มนุษย์จะกลายเป็นผู้ที่ทำร้ายตัวเอง ตัวอย่างของผลลัพธ์ด้านชะฮฺวะฮฺก็คือ ความงกและความตระหนี่
ความโกรธนั้นเป็นนิสัยของเดรัจฉาน (สะบะอียะฮฺ) ซึ่งหนักกว่าชะฮฺวะฮฺ ด้วยความโกรธทำให้มนุษย์ทำร้ายตัวเองและผู้อื่น ตัวอย่างผลลัพธ์ของความโกรธก็คือ การหลงตัวเองและความหยิ่งยะโสโอหัง
ฮะวานั้นเป็นนิสัยของชัยฏอน (ชัยฏอนียะฮฺ) ซึ่งหนักหนากว่าความโกรธ ด้วยฮะวานี้มนุษย์ได้ละเมิดในการก่ออธรรมไปยังพระผู้อภิบาลของเขาด้วยการตั้งภาคีและปฏิเสธศรัทธา ตัวอย่างผลลัพธ์ของฮะวาก็คือ กุฟร์และบิดอะฮฺ
บาปส่วนใหญ่ของมนุษย์นั้นจะมาจากนิสัย บะฮีมียะฮฺ หรือการตามชะฮฺวะฮฺ เพราะเขามักจะไม่มีความสามารถกับส่วนอื่นๆ อีกสองประเภทดังกล่าว และจากการชะฮฺวะฮฺนี่เองที่จะชักนำเขาไปสู่อีกสองชนิดที่เหลือ
ก้าวย่างในการล่อลวงของชัยฏอน
ความชั่วร้ายทั้งหมดในโลกเกิดมาจากชัยฏอนเป็นสาเหตุ แต่ความชั่วร้ายของมันจะจำกัดอยู่ในเจ็ดขั้นตอน มันจะคอยล่อลวงมนุษย์จนกระทั่งโดนเข้ากับหนึ่งในเจ็ดขั้นตอนนี้หรือมากกว่า
ขั้นตอนแรก และที่ร้ายกาจที่สุด คือ ความพยายามที่จะให้บ่าวนั้นตั้งภาคี ปฏิเสธศรัทธา และเป็นศัตรูกับอัลลอฮฺ และศาสนทูต
ขั้นตอนที่สอง ถ้ามันหมดหนทางที่จะทำได้ตามขั้นตอนแรก มันก็จะเปลี่ยนไปมุ่งให้เขาทำบิดอะฮฺแทน
ขั้นตอนที่สาม ถ้ามันหมดหนทางจากขั้นตอนที่สอง มันก็จะเปลี่ยนให้เขามุ่งไปทำบาปใหญ่แทน
ขั้นตอนที่สี่ ถ้ามันหมดหนทางจากขั้นตอนที่สาม มันก็จะเปลี่ยนให้เขามุ่งไปทำบาปเล็กแทน
ขั้นตอนที่ห้า ถ้ามันหมดหนทางจากขั้นตอนที่สี่ มันก็จะทำให้เขาวุ่นอยู่กับสิ่งที่เป็นมุบาห์ (สิ่งที่อนุโลมให้ทำ) ซึ่งไม่มีทั้งบุญและบาปใด ให้เขาง่วนอยู่กับสิ่งนั้นจนลืมการทำความดีและหน้าที่อื่นๆ
ขั้นตอนที่หก ถ้ามันหมดหนทางจากขั้นตอนที่ห้า มันก็จะทำให้เขาง่วนอยู่กับงานที่มีความประเสริฐน้อยกว่า แทนที่จะทำงานซึ่งประเสริฐมากกว่า เช่น ให้เขาทำสิ่งที่สุนัตแทนที่จะทำสิ่งที่วาญิบ เป็นต้น
ขั้นตอนที่เจ็ด ถ้ามันหมดหนทางจากขั้นตอนที่หก มันก็จะส่งพรรคพวกของมันไม่ว่าจะเป็นญินหรือมนุษย์ให้มาทำร้ายและสร้างความเดือดร้อนต่างๆ นานา เพื่อก่อกวนเขา
ดังนั้น ผู้ศรัทธาจะยังคงอยู่ในสภาพของการต่อสู้(ญิฮาด)อยู่ตลอดเวลาจนกระทั่งเขาเสียชีวิตและได้พบกับอัลลอฮฺ เราขอให้พระองค์ประทานความช่วยเหลือและความมั่นคงด้วยเถิด
ที่มา : มุคตะศ็อร อัลฟิกฮิล อิสลามีย์
แปลโดย : ซุฟอัม อุษมาน / Islam House