ผู้ประสบความสำเร็จ

          อิสลามคือศาสนาเพื่อมนุษยชาติ อัลกุรอานเป็นมหาคัมภีร์ที่บรรจุด้วยเรื่องราวมากมายหลากหลายล้วนเพื่อชี้ทางให้กับมนุษย์ ไม่มีสิ่งใดที่สันดานของมนุษย์ให้ความสำคัญเว้นแต่อัลลอฮฺจะต้องนำมาพูดถึงและอธิบายในคำสอนของพระองค์ โดยเฉพาะประเด็นที่ยิ่งใหญ่อย่างการค้นหาความสำเร็จในชีวิต

         มีดัชนีเกี่ยวกับความสำเร็จที่อัลกุรอานได้พูดถึงอย่างน่าสนใจยิ่ง แต่ทว่าน้อยนักที่เราจะนำมาคุยและทำความเข้าใจ ทั้งนี้เพราะความสำเร็จที่เราให้ความหมายและต่างใฝ่หา กับความสำเร็จที่อัลลอฮฺวางไว้เป็นบรรทัดฐานแห่งชีวิตมนุษย์นั้น ดูเหมือนจะเป็นคนละเรื่องกัน

          ทางแยกระหว่างความสำเร็จในนิยามของอัลลอฮฺกับนิยามของเราอยู่ที่ว่า ความสำเร็จของเรามักจะอยู่ในรูปของวัตถุและมีกรอบเฉพาะในโลกดุนยานี้ แต่ความสำเร็จที่อัลลอฮฺได้พยายามเชิญชวนและเรียกร้องให้มนุษย์ขวนขวายนั้นเป็นความสำเร็จที่ครอบคลุมทุกเรื่องในชีวิต เริ่มตั้งแต่องค์ประกอบที่ละเอียดอ่อนที่สุดอย่างจิตวิญญาณ ไปจนถึงกระบวนการคิดที่มองทะลุไปยังชีวิตนิรันดรหลังความตาย เป็นความสำเร็จที่ไม่ได้ให้ค่าแค่เพียงในรูปของวัตถุเท่านั้น

          มนุษย์ล้วนต้องการความสำเร็จให้กับชีวิต นี่เป็นสัจธรรมเบื้องต้น เพียงแต่ไม่ใช่ทุกคนที่เข้าใจว่ามีความสำเร็จยิ่งใหญ่อยู่ในอีกโลกหนึ่งในอาคิเราะฮฺด้วย เมื่อมนุษย์มองไม่ทะลุถึงอาคิเราะฮฺ จึงไม่มีความสนใจที่จะถามว่าอะไรเล่าคือชนวนที่จะพาเขาไปสู่ความสำเร็จที่ว่า การค้นหาความสำเร็จของพวกเขาได้แต่วนเวียนอยู่ในวงแคบๆ  เช่น ฉันจะรวยได้อย่างไร ฉันจะมีการงานที่มั่นคงได้อย่างไร อะไรคือหลักประกันในบั้นปลายชีวิตฉัน ฯลฯ และต่างคนต่างก็กลัวเหลือเกินว่าตัวเองจะประสบกับความขาดทุน ล้มละลาย หรือไม่ก็สูญเสียทรัพย์สินในโลกนี้

ในปรัชญาแห่งอัลกุรอาน อัลลอฮฺได้พูดถึงความขาดทุนที่เป็นความขาดทุนอันใหญ่หลวงว่า

«قُلْ إِنَّ الْخَاسِرِينَ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَأَهْلِيهِمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَلا ذَلِكَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِينُ»

ความว่า “จงกล่าวเถิด(มุหัมมัด) แท้จริงบรรดาผู้ขาดทุนนั้น คือบรรดาผู้ที่สูญเสียตัวของพวกเขาและครอบครัวของพวกเขาในวันกิยามะฮฺ พึงรู้เถิด นั่นแหล่ะคือความขาดทุนอันชัดแจ้ง” (อัซ-ซุมัร : 15)
 
          อายะฮฺนี้ชี้ให้มนุษย์เห็นอย่างชัดแจ้งว่า ความขาดทุนจริงๆ คือความล้มละลายในวันอาคิเราะฮฺ ใช่อย่างแน่นอน เพราะอาคิเราะฮฺคือวันที่ไม่ทางหวนกลับคืนเพื่อมาตั้งตัวได้อีก ถ้าได้ก็คือได้ ถ้าเสียก็คือเสีย

          ในทางตรงกันข้าม ความสำเร็จที่อัลลอฮฺได้เรียกร้องนักหนาเพื่อให้ความสำคัญก็คือความสำเร็จในอาคิเราะฮฺ เพราะมันเป็นโลกแห่งความยั่งยืน ความประสบในอาคิเราะฮฺจึงเป็นสิ่งที่มั่นคงถาวร ยาวนานนับเทียบกับชีวิตสั้นๆ บนโลกนี้แทบจะไม่ได้ ผู้ที่ประสบความสำเร็จในอาคิเราะฮฺจึงเป็นผู้ที่ได้รับชัยชนะอย่างแท้จริง

          ถึงกระนั้นก็ไม่ได้หมายความว่ามนุษย์ควรต้องละทิ้งดุนยาเสียทั้งหมด และใช่ว่าไม่ต้องสนใจความสำเร็จในดุนยาไม่ ข้อสังเกตประการสำคัญที่ต้องกล่าวถึงตรงนี้ก็คือ หากมนุษย์ให้ความสำคัญกับความสำเร็จในอาคิเราะฮฺซึ่งเป็นเป้าหมายในระยะยาวของเขาแล้ว เขาย่อมต้องไม่ละทิ้งที่จะค้นหาความสำเร็จในโลกนี้ด้วย เพราะดุนยาคือเป้าหมายระยะสั้นที่เขาต้องเดินผ่านเพื่อให้ถึงจุดหมายที่เขาใฝ่ฝันในวันข้างหน้าอันยาวไกล อัลลอฮฺได้ตรัสว่า

«وَابْتَغِ فِيمَا آتَاكَ اللَّهُ الدَّارَ الآخِرَةَ وَلا تَنْسَ نَصِيبَكَ مِنَ الدُّنْيَا»

ความว่า “และจงไขว่คว้าหาอาคิเราะฮฺในสิ่งที่อัลลอฮฺได้ประทานให้เจ้า และอย่าได้ลืมส่วนของเจ้าจากดุนยา” (อัล-เกาะศ็อศ : 77)
 
          อย่างไรก็ตาม สิ่งที่ควรเน้นให้ตระหนักไว้ก็คือ การที่อัลกุรอานมีระบุถึงความสำเร็จนั้นชี้ให้เห็นอย่างชัดเจนว่า อิสลามคือศาสนาที่สามารถเข้าถึงความต้องการของมนุษย์และเข้าใจสันดานลึกๆ ในใจของพวกเขา พร้อมทั้งได้เตรียมทุกสิ่งทุกอย่างไว้ให้เพื่อตอบสนองความต้องการนั้น

          ที่สำคัญ การให้ความสำคัญกับความสำเร็จในอาคิเราะฮฺไม่ได้สร้างผลกระทบใดๆ ในทางลบแก่การขวนขวายความสำเร็จบนโลกนี้เลย มิหนำซ้ำ มันยังเป็นการอุดหนุนและเสริมให้มนุษย์รู้จักดำเนินชีวิตอย่างถูกต้องและไม่สร้างความไม่ยุติธรรมแก่เพื่อนร่วมโลก เช่นที่เราพบบ่อยครั้งในหมู่คนที่ไม่มีอาคิเราะฮฺว่า สามารถทำได้ทุกอย่างแม้กระทั่งทำลายเพื่อนมนุษย์ด้วยกันเพียงเพราะต้องการแก่งแย่งชิงดีหรือต่อสู้เพื่อความสำเร็จอันน้อยนิดบนโลกใบนี้
 

อัลกุรอานกับความสำเร็จ

         คุณลักษณะแห่ง “อัล-ฟะลาห์” และ “มุฟลิหูน” ซึ่งหมายถึงความสำเร็จนั้น มีระบุในอัลกุรอานโดยสามารถแบ่งอย่างสรุปแบบรวบๆ ได้ดังนี้

1. ตักวา

          ตักวา หรือความยำเกรงต่ออัลลอฮฺเป็นคุณลักษณะแรกที่มีความเกี่ยวโยงกับความสำเร็จและถูกระบุในห้าอายะฮฺแรกของสูเราะฮฺ อัล-บะเกาะเราะฮฺ ในตอนต้นของมหาคัมภีร์อันยิ่งใหญ่ว่า

«الم، ذَلِكَ الْكِتَابُ لا رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ، الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ، وَالَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ وَمَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ وَبِالآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ، أُولَئِكَ عَلَى هُدًى مِنْ رَبِّهِمْ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ»

ความว่า “อลิฟ ลาม มีม, นั่นคือคัมภีร์ที่ไม่มีความเคลือบแคลงใดๆ อีกในนั้น เป็นการชี้ทางแก่บรรดาผู้ที่ตักวา นั่นคือบรรดาผู้ที่ศรัทธาในสิ่งที่ลับต่อสายตา พวกเขาดำรงไว้ซึ่งการละหมาด และใช้จ่ายในสิ่งเราได้ประทานให้แก่พวกเขา คือบรรดาผู้ที่ศรัทธาต่อคัมภีร์ที่ถูกประทานแก่เจ้า(มุหัมมัด) และคัมภีร์ที่ถูกประทานลงมาก่อนหน้าเจ้า และพวกเขามีความเชื่อมั่นในวันอาคิเราะฮฺ พวกเขาเหล่านั้นแหล่ะคือผู้ที่อยู่บนทางนำจากพระผู้อภิบาลของพวกเขา และพวกเขาเหล่านั้นแหล่ะคือผู้ที่ประสบความสำเร็จ” (อัล-บะเกาะเราะฮฺ : 1-5)
 
         นอกจากนี้ ยังมีคำสั่งให้ตักวาต่ออัลลอฮฺ พร้อมทั้งได้ผูกโยงกับผลลัพธ์แห่งความสำเร็จไว้อย่างชัดเจนในอายะฮฺต่างๆ ดังนี้

«وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ»

ความว่า “จงตักวาต่ออัลลอฮฺเถิด เพื่อว่าพวกเจ้าจะประสบความสำเร็จ” (อัล-บะเกาะเราะฮฺ : 189)

«وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ»

ความว่า “จงตักวาต่ออัลลอฮฺเถิด เพื่อว่าพวกเจ้าจะประสบความสำเร็จ” (อาล อิมรอน : 130)

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ»

ความว่า “โอ้ผู้ศรัทธาทั้งหลาย จงอดทน จงสู้อดทน จงพิทักษ์ปกป้องให้มั่น และจงตักวาต่ออัลลอฮฺเถิด เพื่อว่าพวกเจ้าจะประสบความสำเร็จ” (อาล อิมรอน : 200)

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ»

ความว่า “โอ้ผู้ศรัทธาทั้งหลาย จงตักวาต่ออัลลอฮฺเถิด และจงขวนขวายหนทางสู่พระองค์ และจงต่อสู้ในหนทางของพระองค์ เพื่อว่าพวกเจ้าจะประสบความสำเร็จ” (อัล-มาอิดะฮฺ : 35)

« فَاتَّقُوا اللَّهَ يَا أُولِي الألْبَابِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ»

ความว่า “ดังนั้น จงตักวาต่ออัลลอฮฺเถิด โอ้บรรดาผู้มีหัวใจ เพื่อว่าพวกเจ้าจะประสบความสำเร็จ” (อัล-มาอิดะฮฺ : 100)
 
          อายะฮฺอัลกุรอานทั้งหมดข้างต้น บ่งบอกถึงความเกี่ยวโยงระหว่างตักวากับความสำเร็จไว้อย่างชัดเจนมาก เป็นไปไม่ได้เลยที่ผู้ขวนขวายชัยชนะในอาคิเราะฮฺจะหลีกเลี่ยงไม่สนใจตักวา  และย่อมเป็นภาระหน้าที่ของเราทุกคนโดยแท้ที่จักต้องทำความเข้าใจให้ลึกซึ้งถึงความหมายของคำนี้ พร้อมๆ กับปฏิบัติตนให้มั่นอยู่ในตักวาเสมอ เพื่อความสำเร็จอันยิ่งใหญ่ที่อัลลอฮฺได้สัญญาไว้แล้ว
 

2. การตามแนวทางของท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม

          การตามท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม และไม่ฝ่าฝืนคำสั่งของท่าน พร้อมทั้งมอบความไว้เนื้อเชื่อใจต่อท่านมากกว่าใครอื่นใด คือหลักประกันว่าเราได้ปฎิบัติถูกต้องตามเจตนารมณ์ที่พระผู้เป็นเจ้าประสงค์ให้เราปฏิบัติ ทั้งนี้เพราะท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม คือผู้ที่รู้และเข้าใจคำสั่งของอัลลอฮฺได้ดีที่สุด และได้รับการรับรองว่าเป็นผู้ที่ประสบความสำเร็จ ผู้ที่ตามท่านจึงเป็นผู้ที่ควรจะได้รับความสำเร็จนี้ด้วยอย่างสิ้นสงสัย อัลลอฮฺได้ตรัสถึงคุณลักษณะแห่งความสำเร็จของผู้ที่ตามท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ว่า

«الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الأمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوبًا عِنْدَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَالإنْجِيلِ يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّبَاتِ وَيُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَائِثَ وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالأغْلالَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُ أُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ»

ความว่า “บรรดาผู้ที่ตามรอซูล นบีผู้ไม่รู้หนังสือ ซึ่งพวกเขาพบว่ามีเรื่องราวของเขาบันทึกไว้ในอัต-เตารอตและอัล-อินญีลของพวกเขา เขาผู้ซึ่งสั่งเสียให้พวกเขาทำดีและห้ามพวกเขาจากความชั่ว ได้อนุมัติสิ่งหะลาลและห้ามสิ่งที่หะรอม ได้ปลดเปลื้องหน้าที่และพันธนาการอันหนักหน่วงออกจากพวกเขา ดังนั้น ผู้ที่ศรัทธาต่อเขา(นบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม) ให้เกียรติยกย่องเขา ช่วยเหลือเขา และดำเนินตามแสงสว่างที่ถูกประทานมาพร้อมเขา คนเหล่านั้นแหล่ะคือผู้ที่ประสบความสำเร็จ” (อัล-อะอฺรอฟ : 157)

«لَكِنِ الرَّسُولُ وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ جَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ وَأُولَئِكَ لَهُمُ الْخَيْرَاتُ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ»

ความว่า “ทว่ารอซูลและบรรดาผู้ศรัทธาพร้อมเขา ได้ต่อสู้ด้วยทรัพย์สินและชีวิตของพวกเขา คนเหล่านั้นมีผลแห่งความดีงามสำหรับพวกเขา และคนเหล่านั้นคือผู้ที่ประสบความสำเร็จ” (อัต-เตาบะฮฺ : 88)

«إِنَّمَا كَانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذَا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَنْ يَقُولُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ»

ความว่า “แท้จริงแล้วคำพูดของบรรดาผู้ศรัทธานั้น เมื่อพวกเขาถูกเรียกสู่อัลลอฮฺและรอซูลของพระองค์เพื่อตัดสินระหว่างพวกเขาแล้วไซร้ พวกเขาก็จะกล่าวว่า ‘เราได้ฟังและเราได้ทำตามแล้ว’ และพวกเขาเหล่านั้นแหล่ะคือผู้ที่ประสบความสำเร็จ” (อัน-นูร : 51)

«لا تَجِدُ قَوْمًا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ يُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَوْ كَانُوا آبَاءَهُمْ أَوْ أَبْنَاءَهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِيرَتَهُمْ أُولَئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الإيمَانَ وَأَيَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ وَيُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الأنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ أُولَئِكَ حِزْبُ اللَّهِ أَلا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ»

ความว่า